Svandís segir fullyrðingu lækna ranga

Fullyrðing þriggja lækna í aðsendri grein í Morgunblaðinu í dag um að heilbrigðisráðherra ætli að færa þjónustu sjálfstætt starfandi sérgreinalækna „að miklu leyti eða alfarið inn á göngudeildir sjúkrahúsanna“, er alröng. Þetta kemur fram í athugasemdum Svandísar Svavarsdóttur heilbrigðisráðherra á vef Stjórnarráðsins.

Greinin ber titilinn „Það sem ekki er sagt“ og er rituð af þeim Högna Óskarssyni, geðlækni og stjórnendaþjálfara, Sigurði Árnasyni, lyflækni, heilsugæslulækni og krabbameinslækni, og Sigurði Guðmundssyni, fyrrverandi landlækni, lækni við Landspítala og prófessor við læknadeild Háskóla Íslands.

Í greininni segja læknarnir að heilbrigðisráðherra hafi varpað fram hugmyndum „um róttækar kerfisbreytingar á skipan heilbrigðiskerfisins.“ Hugmyndin sé að færa „einn hinna stóru þátta, og mögulega þann skilvirkasta, þ.e. þjónustu sjálfstætt starfandi sérfræðinga, að miklu leyti eða alfarið inn á göngudeildir sjúkrahúsa eða inn í heilsugæsluna.“ Segja læknarnir rekstrarleg rök ekki fylgja þeirri hugmynd, né heldur rök sem byggi á þjónustustigi og gæðum.

„Hugsunin er því einungis byggð á pólitískri kreddu. Það er á vitorði þeirra sem vilja vita að göngudeildir sjúkrahúsa hafa nú hvorki húsakost né mannskap til að taka við þó ekki væri nema broti þjónustu sjálfstætt starfandi sérfræðinga. Um er að ræða mjög sérhæfða læknisþjónustu sem heilsugæslan að jafnaði fæst ekki við og getur ekki fengist við um fyrirsjáanlega framtíð enda hefur hún ekki sérhæft starfslið til að sinna slíkri vinnu.“

Því stefni í versta kostinn, sem sé að kostnaður sérfræðiþjónustunnar flytjist frá sjúkratryggingum yfir á sjúklinga og bitni þar með á þeim einstaklingum og fjölskyldum sem minnstar hafa tekjurnar. Það sé nokkuð sem hvorki sjúklingar, læknar, né þjóðin vilji.

Vill styrkja opinbera kerfið og vinna að sátt

Í athugasemdum ráðherra kveðst hún hafa ítrekað lýst því yfir að hún „hyggist styrkja opinbera heilbrigðiskerfið og vinna að þeirri stefnu sem byggist á almennri sátt í samfélaginu og felst meðal annars í því að efla heilsugæsluna til muna með þverfaglegri mönnun heilbrigðisstétta og vinna að því að jafna aðgengi landsmanna að heilbrigðisþjónustu, óháð efnahag og búsetu. Það hefur hins vegar komið skýrt fram af hálfu ráðherra að það sé alls ekki stefna eða markmið að fyrirbyggja starfsemi sjálfstætt starfandi heilbrigðisstarfsfólks á stofum með greiðsluþátttöku hins opinbera.“

Líkt og fram hafi komið í skýrslu ráðgjafafyrirtækisins McKinsey hafi orði veruleg aukning á stofurekstri sjálfstætt starfandi sérgreinalækna undanfarin ár og starfsemi þeirra um leið færst út af Landspítalanum. Segir í skýrslunni að sú þróun hafi átt sér stað, án tillit til þess hvort um sé að ræða sérgreinar sem eigi eðlis síns vegna frekar að vera innan sjúkrahússins eða ekki. Eins hafi ríkisendurskoðun bent á hvernig fjármunir hafi undanfarinn áratug færst frá opinberu heilbrigðisþjónustunni inn í einkarekna hluta heilbrigðiskerfisins.

„Það sem skiptir máli og hefur margsinnis verið bent á, bæði af hálfu erlendra ráðgjafafyrirtækja, ríkisendurskoðunar og fleiri bærra aðila, er að ríkið axli ábyrgð sína sem kaupandi þjónustu fyrir almannafé. Fjármunir til heilbrigðisþjónustu eru ekki ótakmarkaðir, ekki fremur en til annarra verkefna. Þess vegna þarf að skilgreina hvaða þjónustu vantar og í hvaða mæli og sjá til þess að þeir sem á þjónustunni þurfa að halda geti fengið hana,“ segir í athugasemdunum.

Margsinnis hafi verið bent á að það sé óvenjulegt við rekstur íslenska heilbrigðiskerfisins að ekki skuli vera fyrir hendi þjónustustýring varðandi starfsemi sérgreinalækna. Þessu þurfi að breyta. Það sé hins vegar áhyggjuefni að rangfærslur eins og fram komi í grein læknanna séu ítrekað settar fram í umræðunni.

• Blogga um frétt