Þegar fulltrúar í innkauparáði Reykjavíkurborgar óskuðu eftir áliti borgarlögmanns vegna innkaupa í tengslum við endurgerð húsanna að Nauthólsvegi 100 í ágúst í fyrra, var ekki verið að fjalla um framúrkeyrslu verkefnanna, enda var hún þá ekki til staðar.
Álitið sem óskað var eftir sneri einungis að því hvort bjóða ætti verkefnið út eða ekki, segir Hrólfur Jónsson, fyrrverandi skrifstofustjóri skrifstofu eigna og atvinnuþróunar (SEA) hjá Reykjavíkurborg, í samtali við mbl.is.
Blaðamaður ræddi við Hrólf áður en álitið var birt opinberlega, en athugun embættis borgarlögmanns, sem var um 14 mánuði á leiðinni, leiddi í ljós að innkaupareglur borgarinnar voru brotnar við framkvæmdina. Ekki er þó um lögbrot að ræða, þar sem verkefnið var ekki útboðsskylt, samkvæmt álitinu.
Í Morgunútvarpinu á Rás 2 í morgun sagði Hrólfur að kjörnir fulltrúar hefðu fyrst fengið upplýsingar um framúrkeyrslu verkefnisins í ágúst á þessu ári og að hann hefði gert mistök með því að grípa ekki inn í.
Í samtali við blaðamann neitar Hrólfur því aðspurður að hafa nokkurn tíma rætt uppbygginguna við Nauthólsveg 100 við Dag B. Eggertsson borgarstjóra, en skrifstofa eigna og atvinnuþróunar er staðsett í ráðhúsi Reykjavíkur.
„Það er alveg á hreinu. Honum var ekki ljóst hvernig þessi staða var,“ segir Hrólfur, sem lét af störfum hjá borginni 1. apríl sl. og hefur síðan þá tekið tímabundið við sem framkvæmdastjóri Vísindagarða Háskóla Íslands, sem rísa í Vatnsmýri.
Hann segir að hann telji „langbest að það komi bara allt saman í ljós í þessari úttekt innri endurskoðunar hvað gerðist þarna og hvers vegna þetta gerðist [...] að þessum fjármunum var öllum eytt og það ekki lagt fyrir kjörna fulltrúa fyrr en í ágúst 2018.“
Þá segir Hrólfur að það væri einfalt fyrir sig að mæta í blaðaviðtöl og þvo hendur sínar af málinu og segjast ekki hafa vitað neitt, en það ætli hann ekki að gera.
„Ég ætla bara að vísa á þessa skoðun [innri endurskoðunar] sem verið er að gera og þar kemur þetta allt fram. Við verðum öllsömul tekin í, ég vil ekki að kalla það yfirheyrslu, en við munum örugglega öll gera grein fyrir því hvernig við lítum á málið.“
Í umfjöllun um húsin að Nauthólsvegi 100 hefur því verið velt upp að verkefnið hafi fallið undir SEA en ekki undir umhverfis- og skipulagssvið borgarinnar. Það gerði t.d. Sigurborg Ósk Haraldsdóttir, borgarfulltrúi Pírata, í viðtali við mbl.is á dögunum. Hún sagði umhverfis- og skipulagssvið borgarinnar alla jafna sjá um svona stórar framkvæmdir og að verkferlarnir við uppbyggingu braggans hefðu því verið allt öðruvísi en æskilegt hefði verið.
En hver er munurinn? Fyrir leikmann getur stjórnsýsla borgarinnar verið ansi flókin, enda ekki á allra færi eða áhugasviði að setja sig inn í það á hvaða hátt verkferlar SEA og umhverfis- og skipulagssviðs eru ólíkir.
Í skriflegu svari Bjarna Brynjólfssonar, upplýsingastjóra Reykjavíkurborgar, við fyrirspurn mbl.is um það af hverju verkefnið hefði verið á forræði skrifstofu eigna- og atvinnuþróunar segir að SEA hafi komið að verkefnum þar sem verið er að útfæra eða þróa svæði eða breyta notkun bygginga, húsa sem falla undir einhvers konar vernd, þar sem þarf að fá aðila til samstarfs eða til að leigja eignir.
„Endurgerð og viðhald bygginganna við Nauthólsveg 100 er ágætt dæmi um slíkt verkefni þar sem unnið er með samstarfsaðila og leigutaka að endurbótum. Þessi verkaskipting er ekki alveg skýr á milli SEA og umhverfis- og skipulagssviðs og væntanlega eitt af þeim atriðum sem innri endurskoðun mun fara yfir í úttekt sinni á verkefninu,“ segir í svari upplýsingastjórans.
Hrólfur stýrði SEA þegar verkefnið var sett af stað og hann tekur undir með svari Bjarna og segir að SEA hafi verið fengin til að koma að verkefnum sem þessum, þar sem þurfi að koma eignum borgarinnar í notkun og jafnvel gera leigusamninga við þriðju aðila, eins og í tilfelli Nauthólsvegs 100, þar sem Háskólinn í Reykjavík á aðkomu.
Fleiri verkefni sem hafa verið á forræði SEA varða til dæmis eignir borgarinnar í Gufunesi, þar sem verið var að selja eignir og vefa þá sölu inn í framvindu í gatnagerð á svæðinu. Einnig nefnir hann uppgert hús á Hlemmi, Gasstöðina, en það verkefni var unnið í samstarfi við Nýsköpunarmiðstöð Íslands.
Þá tók SEA að sér að halda utan um endurbætur á Perlunni í Öskjuhlíð, en það verkefni „fór ekki upp á umhverfis- og skipulagssvið því að þau höfðu bara ekki mannskap í meira,“ segir Hrólfur. Þannig sé engin ein ástæða fyrir því að SEA taki að sér verkefni við endurbætur á húsum, en slík verkefni voru þó ekki algeng er Hrólfur var við störf.
„Þau voru fá. En við höfum á að skipa reyndum verkefnastjórum og verkfræðingum, svo það kom til í einstaka tilvikum,“ segir Hrólfur.
Í tilfelli húsanna við Nauthólsveg voru þau öll í niðurníðslu og það lá fyrir að ekki væri hægt að rífa þau, þar sem þau nutu verndar í deiliskipulagi borgarinnar. Auglýst var eftir áhugasömum til að koma að verkefninu og þá kom Háskólinn í Reykjavík inn í myndina.
Hrólfur segir að nú sé HR að gera athugasemdir við þá framúrkeyrslu sem hefur orðið á verkefninu og staðfestir við blaðamann að samningar um verkefnið hafi falið í sér að húsaleiga HR fyrir húsnæðið yrði hærri, ef kostnaður færi fram úr upphaflegri kostnaðaráætlun.
„Þetta er auðvitað eitt af því sem innri endurskoðun þarf að fara yfir og lesa fundargerðir, því að HR var náttúrlega á öllum verkfundum líka, þó að Reykjavíkurborg hafi verið verkkaupi. Það var auðvitað verið að reyna að taka tillit til þeirra óska,“ segir Hrólfur og bætir við að málinu sé nú kastað á milli aðila eins og heitri kartöflu.