Innlent | mbl | 30.11.2018 | 17:34 | Uppfært 1.12.2018 5:00

Hefði átt að stöðva samsætið

Sigmundur Davíð Gunnlaugsson, formaður Miðflokksins, á Bessastöðum. mbl.is/Hari

Sigmundur Davíð Gunnlaugsson, formaður Miðflokksins, segir vanlíðan þingmannanna sem komu við sögu á barnum Klaustri í síðustu viku vera mikla. Hann segist ætíð hafa reynt að forðast persónuníð og að hann hafi aldrei notað blótsyrði síðan hann var barn.

Þetta kemur fram í tilkyninningu sem hann sendi félögum sínum í Miðflokknum. Þar kemur fram að Gunnar Bragi Sveinsson og Bergþór Ólason hafi tekið sér leyfi frá störfum.

„Ljóst er að ég hefði átt að stöðva fyrrnefnt samsæti þegar það þróaðist með þeim hætti sem það gerði. Sem formaður flokksins var það mitt að gera það frekar en annarra. Ég skammast mín fyrir að hafa ekki gert það en sök mín hvað þetta varðar er því miður miklu meiri en nemur þessum eina fundi,“ skrifar Sigmundur Davíð.

Sigmundur Davíð Gunnlaugsson, Gunnar Bragi Sveinsson, Anna Kolbrún Árnadóttir og Bergþór Ólason, þingmenn Miðflokksins.

„Frá því ég hóf þátttöku í pólitík eru fjölmörg dæmi um að ég eða aðrir hefðum átt að grípa inn í og stöðva óviðeigandi umræður. Ég hef setið ótalsinnum með fulltrúum ólíkra flokka þar sem sambærilegar umræður hafa átt sér stað án þess að ég eða aðrir höfum stöðvað þær.“

Hann bætir við að honum hafi þótt það til marks um hræsni þegar fólk sem hann hefur heyrt segja ógeðfellda hluti um félaga sína og grófa brandara stíga núna fram uppfullt af vandlætingu. „Það að aðrir hagi sér með þessum hætti afsakar að sjálfsögðu ekki einu slíku umræðurnar sem urðu opinberar eða þá þingmenn sem tóku þátt í þeim. Þó er mikilvægt að setja þetta í samhengi ef við ætlum raunverulega að laga þetta ástand.“

„Ég bið flokksmenn að hafa það hugfast að það var ekki ætlun nokkurs mann að meiða aðra og þingmenn hafa undanfarna daga beðið þá afsökunar sem blandað var í umræðurnar með óviðurkvæmilegum hætti.“

Hann segir iðrun þeirra Gunnars Braga Sveinssonar og Bergþórs Ólasonar, sem hafa tekið sér leyfi frá störfum, mikla og einlæga og vonar að þeim verði fyrirgefið með tímanum.

Jón Pétursson, aðstoðarmaður Sigmundar Davíðs, segir í samtali við mbl.is að ekki standi til að þau Sigmundur Davíð eða Anna Kolbrún Árnadóttir taki sér leyfi frá störfum líkt og Gunnar Bragi og Bergþór hafa gert.

Hefur ekki íhugað stöðu sína

Í Reykjavík síðdegis á Bylgjunni sagðist Sigmundur Davíð ekki hafa íhugað stöðu sína: „Ég hef ekki velt því fyrir mér. Ef sú værir raunin, eins og einhver orðaði það að menn almennt stígi til hliðar eftir að hafa setið við svona umræður, væri orðinn þunnur bekkur á Alþingi, það væru fáir eftir,“ sagði hann en tók fram að hann væri ekki að réttlæta umræddan fund né aðra fundi sem hann hefur setið.

Bréf Sigmundar Davíðs í heild sinni:

Kæru félagar og vinir

Ég veit að undanfarnir dagar hafa reynt mikið á ykkur og það þykir mér einstaklega leitt.

Þingmenn flokksins eru miður sín yfir mörgum þeirra orða sem féllu í einkasamtölum sem gerð hafa verið opinber undanfarna daga. Sumt af því sem reyndist hafa verið sagt kom jafnvel þeim sem sögðu það á óvart. Þar var m.a. um að ræða orð sem menn töldu að þeir myndu aldrei taka sér í munn.

Það góða fólk sem skipar flokkinn okkar átti það svo sannarlega ekki skilið að þurfa að hlusta á slíkt tal frá þingmönnum sínum.

Vanlíðan þeirra þingmanna sem komu við sögu hefur verið mikil. Fyrst og fremst yfir því að hafa brugðist ykkur og sjálfum sér.

Ljóst er að þetta kallar á mikið endurmat eins og ég útskýri hér að neðan.

Ég var alinn upp við að maður eigi að sýna einstaklingum virðingu og hef ætíð reynt að forðast persónuníð þrátt fyrir að hart sé tekist á í pólitíkinni. Ég hef aldrei notað blótsyrði frá því að ég var barn og lofaði ömmu minni að ég myndi ekki taka mér þau orð í munn. Auk þess er ég almennt feiminn við gróft tal þótt eflaust hafi komið fyrir að ég hafi hætt mér út í slíkt tal við vissar aðstæður.

Ljóst er að ég hefði átt að stöðva fyrrnefnt samsæti þegar það þróaðist með þeim hætti sem það gerði. Sem formaður flokksins var það mitt að gera það frekar en annarra. Ég skammast mín fyrir að hafa ekki gert það en sök mín hvað þetta varðar er því miður miklu meiri en nemur þessum eina fundi. Frá því ég hóf þátttöku í pólitík eru fjölmörg dæmi um að ég eða aðrir hefðum átt að grípa inn í og stöðva óviðeigandi umræður. Ég hef setið ótalsinnum með fulltrúum ólíkra flokka þar sem sambærilegar umræður hafa átt sér stað án þess að ég eða aðrir höfum stöðvað þær.

Slík samsæti hafa átt sér stað allan þann tíma sem ég hef verið í pólitík og af sögum eldri þingmanna að dæma miklu lengur. Ég hef hlustað á þingmenn flestra flokka úthúða flokksfélögum sínum og nota orðbragð sem í sumum, jafnvel mörgum, tilvikum er enn grófara en það sem birst hefur að undanförnu. Þingmenn af báðum kynjum eiga þar í hlut og fórnarlömbin eru auk þess af báðum kynjum.

Vissulega er það sem sagt er í einkasamtölum afmarkaðs hóps annars eðlis en það sem sagt er opinberlega. Ummæli geta verið sett fram í öðrum tilgangi en ætla mætti, stundum eru menn að sýnast eða villa um fyrir öðrum. Fólk sem engum er illa við er jafnvel gagnrýnt út frá klisjum sem hafa verið í umræðunni. Tilhneigingin þingmanna á þessum samkomum hefur verið sú að hlusta á og reyna að lesa í það sem sagt er. Það réttlætir þó ekki slíkar umræður.

Mér hefur þótt það til marks um einstaka hræsni þegar fólk sem maður hefur ítrekað heyrt segja hreint út sagt ógeðfellda hluti um félaga sína og grófustu brandara sem ég veit um stígur nú fram uppfullt af vandlætingu.

Það að aðrir hagi sér með þessum hætti afsakar að sjálfsögðu ekki einu slíku umræðurnar sem urðu opinberar eða þá þingmenn sem tóku þátt í þeim. Þó er mikilvægt að setja þetta í samhengi ef við ætlum raunverulega að laga þetta ástand.

Ég bið flokksmenn að hafa það hugfast að það var ekki ætlun nokkurs mann að meiða aðra og þingmenn hafa undanfarna daga beðið þá afsökunar sem blandað var í umræðurnar með óviðurkvæmilegum hætti.

Þingmennirnir Gunnar Bragi Sveinsson og Bergþór Ólason áforma að taka sér leyfi frá störfum. Iðrun þingmanna er mikil og einlæg og ég vona að þið getið með tímanum séð ykkur fært að veita fyrirgefningu.

Nú ættum við að einsetja okkur að fara yfir hvernig við störfum sem flokkur, og sérstaklega þingflokkurinn, með það að markmiði að við verðum til fyrirmyndar í allri framkomu og hegðun. Leggja línurnar um hvernig við tölum við- og um annað fólk, þátttöku í skemmtunum og öðrum viðburðum, meðferð áfengis og aðra þá hluti sem vonandi geta orðið til þess að hafa jákvæð áhrif á starfsumhverfi stjórnmálanna.

Starf flokksins, þau málefni sem við berjumst fyrir og árangurinn sem við höfum náð til þessa er það mikilvægur að við megum aldrei aftur láta óásættanlega hegðun trufla það starf. Þá gildir einu um hvort það er á opinberum vettvangi eða í einkasamkvæmum.

Þið flokksmenn, sem hafið unnið undravert starf á liðnu ári eigið skilið að fulltrúar ykkar sýni af sér sæmd og fyrirmyndar framkomu hvar sem þeir koma. Vonandi getum við með því, og lærdómnum af því sem við höfum upplifað, haft góð áhrif á allt stjórnmálastarf á Íslandi.

Með einlægri vinsemd og þakklæti,

Sigmundur Davíð Gunnlaugsson