Viðar Már Matthíasson, fyrrverandi dómari við Hæstarétt, var á meðal 50 stærstu hluthafa Landsbankans þegar bankinn féll og hafði hann keypt hlutabréf upp á tæplega eina milljón króna í febrúar á árinu 2008, sem ekki hafði verið greint frá áður. Hafði hann því keypt í bankanum fyrir samtals um 16 milljónir þegar bréfin urðu verðlaus í október 2008.
Þetta kom fram í málflutningi fyrir Hæstarétti í dag, en þar var tekist á um hvort taka ætti upp tvö svokölluð hrunmál þar sem stjórnendur Landsbankans höfðu verið dæmdir fyrir umboðssvik og markaðsmisnotkun í aðdraganda falls bankans.
Í fyrra málinu, svokölluðu Ímon-máli voru bæði Sigurjón og Sigríður Elín Sigfúsdóttir, fyrrverandi framkvæmdastjóri fyrirtækjasviðs bankans, sakfelld fyrir umboðssvik og markaðsmisnotkun. Fékk Sigurjón 3,5 ára dóm en Sigríður Elín 18 mánaða dóm. Í seinna málinu, svokölluðu markaðsmisnotkunarmáli Landsbankans, var Sigurjón, ásamt þremur öðrum starfsmönnum deildar eigin fjárfestinga, fundinn sekur um markaðsmisnotkun. Hlaut Sigurjón þar 18 mánaða dóm í Hæstarétti og var þar með kominn upp í fimm ára refsihámark.
Endurupptökunefnd féllst í maí í fyrra á beiðni Sigurjóns um að taka málin upp. Var í niðurstöðu nefndarinnar byggt á því að einn þáverandi hæstaréttardómari, Viðar Már, hafi átt hlutabréf í Landsbankanum á þeim tíma sem meint brot áttu sér stað og því hefði hann verið vanhæfur í málinu. Það skal þó tekið fram að nefndin slær því ekki föstu hvort hagsmunir Viðars Más hafi haft áhrif á dómsniðurstöðuna, en að draga megi óhlutdrægni dómsins í efa. Kemur fram að hann hafi keypt bréf í bankanum fyrir 15 milljónir og að „telja verður að þeir fjármunir sem fóru forgörðum hjá dómaranum hafi verið slíkir að atvik eða aðstæður voru til að draga óhlutdrægni dómstólsins með réttu í efa“.
Fyrir réttinum í dag upplýsti Helgi Magnús Gunnarsson vararíkissaksóknari um að hlutabréfaeign Viðars væri í raun meiri en komið hefði fram. Hafi þetta komið í ljós eftir að Sigurjón benti á að útreikningar um hlutabréfaeign Viðars gengju ekki upp. Var þá kafað dýpra ofan í málið og kom í ljós að Viðar hafði ekki bara keypt bréf árið 2007 eins og hann hafði áður greint frá, heldur hafði hann keypt bréf fyrir 990 þúsund krónur í febrúar 2008. Benti Sigurður G. Guðjónsson, verjandi Sigurjóns, á að með þessu hefði Viðar keypt bréf í bankanum á sama tímabili og ákært var fyrir markaðsmisnotkun.
Þrátt fyrir hlutabréfaeignina tók Viðar sæti í dóminum og taldi sig ekki vanhæfan. Fyrr á þessu ári komst svo Mannréttindadómstóll Evrópu að þeirri niðurstöðu að brotið hefði verið á Sigríði Elínu við málsmeðferð Ímon-málsins. Féllst Mannréttindadómstóllinn á að hlutabréfaeign Viðars hafi verið það mikil að hægt væri að taka undir með Sigríði Elínu að seta hans í dóminum valdi hlutdrægni. Átti Viðar samkvæmt dóminum 428 þúsund hluti í bankanum, sem nú hefur komið í ljós að eru nær 462 þúsund hlutum, en verðmæti hlutanna 428 þúsund var um 8,5 milljónir miðað við síðasta skráða gengi bankans.
Hins vegar taldi Mannréttindadómstóllinn að hlutabréfaeign Eiríks Tómassonar, annars Hæstaréttardómara í málinu, upp á 87 þúsund hluti að verðmæti 1,7 milljónir við fall bankans, hafi ekki verið veruleg og að hún valdi ekki vafa um hlutleysi dómsins.
Sigurður sagði í málflutningi sínum að til að setja upphæðina í samhengi hefðu tekjur Viðars á því tímabili sem hann tapaði hlutabréfunum verið um 16 milljónir fyrir skatt og 11 milljónir eftir skatt. Starfaði hann þá sem prófessor við Háskóla Íslands. „Það var því um verulegt fjárhagstjón að ræða,“ sagði Sigurður og spurði í kjölfarið hvort það væri trúverðugt að dómari sem tapaði árslaunum sínum sitji í dómi þar sem því er haldið fram að lánveitingar Sigurjóns og Sigríðar Elínar hafi verið ólögmætar og valdið hluthöfum, stórum og smáum, verulegu fjárhagstjóni.
Skúli Magnússon, héraðsdómari og setudómari við Hæstarétt í þessu máli, spurði Helga við málflutninginn út í gögnin sem ákæruvaldið setti fram. Vakti hann athygli á því að vísað væri í skjal sem heitir „50 stærstu“ þegar hlutabréfaeign Viðars var skoðuð. Spurði hann hvort skilja mætti það sem svo að Viðar hafi verið einn af 50 stærstu hluthöfum bankans.
Helgi svaraði því til að svo væri og að Helgi hafi jafnframt verið í hópi 1% af stærstu hluthöfum bankans. Staðfesti hann svo að hlutirnir væru um 462 þúsund en ekki 428 þúsund eins og áður hafði komið fram. Hafi í greinargerð verjanda Sigurjóns til endurupptökunefndar verið vakin athygli á ónákvæmum útreikningum. „Við fórum að gramsa í þessu og þetta kom þá í ljós,“ sagði Helgi.
Tók Helgi fram að Viðari hafi verið boðið að skýra þetta misræmi, en að hann hafi ekki talið þess þurfa. Hann hafi á sínum tíma verið að rifja upp gömul mál.
Skúli spurði jafnframt um hvort saksóknari væri með nákvæma tölu um hverjir hagsmunir dómara hefðu verið þegar hann keypti hlutina og svo þegar þeir töpuðust. Helgi sagði svo ekki vera, en að Viðar hafi keypt fyrir 990 þúsund í febrúar 2008. Kom síðar við málflutninginn fram að við fall bankans hafi verðmæti hlutanna verið um 685 þúsund krónur.
Dómarar í málunum tveimur þegar þau voru tekin fyrir árin 2015 og 2016 voru Markús Sigurbjörnsson, Eiríkur Tómasson, Helgi I. Jónsson og Viðar Már Matthíasson, sem allir dæmdu í báðum málunum. Þá var Þorgeir Örlygsson dómari í Ímon-málinu og Gunnlaugur Claessen í markaðsmisnotkunarmálinu. Enginn þeirra er nú starfandi hæstaréttardómari né kemur að því að dæma málin að nýju í ár.
Aðeins einn núverandi hæstaréttardómari dæmir málin núna, en það er Karl Axelsson. Aðrir dómarar eru þau Garðar Gíslason og Ingibjörg Benediktsdóttir, sem bæði eru fyrrverandi hæstaréttardómarar. Þá dæma einnig þeir Símon Sigvaldason, dómstjóri við Héraðsdóm Reykjavíkur, og Skúli Magnússon, héraðsdómari við sama dómstól, í málunum.