Íslendingar eru stærstu styrktaraðilar UNICEF, Barnahjálpar Sameinuðu þjóðanna miðað við höfðatölu. Þetta kom fram á ársfundi UNICEF á Íslandi sem haldinn var á Þjóðminjasafninu í dag, en Íslendingar eru ofarlega á lista þegar kemur að heildarframlögum frá ríki, einstaklingum og fyrirtækjum.
Söfnunarfé UNICEF á Íslandi nam 727 milljónum króna í fyrra, en framlag Heimsforeldra var stærsti liðurinn í tekjum nefndarinnar, eða tæp 83%. Heimsforeldrum fjölgaði um 1.770 á árinu, og eru nú 26.400 talsins.
Rúmum 493 milljónum var varið til almenns hjálparstarfs í löndum þar sem þörfin er mest, og heildarframlög til neyðar námu tæpum 13 milljónum. Sérstakar neyðarsafnanir fóru fram í þágu barna á stríðshrjáðum svæðum í Sýrlandi og Jemen. Þar að auki hófst söfnun í alþjóðlegan neyðarsjóð til að bregðast við aukinni neyð vegna loftslagsbreytinga.
Þá jukust framlög til innanlandsverkefna um tæp 44%, 77% af heildarsöfnunarfé samtakana fóru til verkefna UNICEF, á móti 23% sem var kostnaður við fjáröflun, kynningarmál, stjórnun og rekstur samtakanna.
Birna Þórarinsdóttir, sem tók við starfi framkvæmdarstjóra UNICEF á Íslandi í síðasta mánuði, segir starfið á Íslandi gríðarlega öflugt, en að verkefni UNICEF á heimsvísu vera risastór, sérstaklega í kjölfar kórónuveirufaraldursins.
„Það kemur neyð ofan á þá neyð sem fólk býr við að jafnaði,“ segir Birna. Hún segir að áhersla verði lögð á að halda áfram því öfluga fjáröflunarstarfi sem samtökin hafa staðið fyrir, til að styðja við verkefni UNICEF úti í heimi.
Á síðasta ári var undirritaður samningur við félags- og barnamálaráðherra um þátttöku félagsmálaráðuneytisins í verkefninu Barnvæn sveitarfélög. Verkefnið stefnir að því að á næsta áratug hafi íslensk stjórnvöld og öll sveitafélög hafið markvissa innleiðingu Barnasáttmálans.
Birna segir UNICEF á Íslandi njóta mikils stuðnings stjórnvalda, sérstaklega við félagsmálaráðuneytið, og að innanlandsþjónusta samtakanna hafi verið afa sterk á síðasta ári.
Stærsta átaksverkefni UNICEF á Íslandi á síðasta ári var herferðin Stöðvum feluleikinn, sem ætlað er til að vekja athygli á heimilisofbeldi eða kynferðislegu ofbeldi gegn börnum. 16,3% barna hér á landi verða fyrir slíku ofbeldi fyrir átján ára afmælisdag sinn.
Samhliða átakinu var sett af stað undirskriftasöfnun sem ætlað var að setja þrýsting á stjórnvöld til að taka til aðgerða og koma á stofn ofbeldisvarnaráði sem hefði það hlutverk að vakta tölfræðigögn um tíðni ofbeldis gegn börnum á Íslandi og sinna markvissum forvörnum og fræðslu. Auk þess var þrýst á að öll sveitarfélög settu sér skýra viðbragðsáætlun um ofbeldi gegn börnum.
Alls söfnuðust 11.430 undirskriftir og um 30 sveitarfélög tóku pólitíska ákvörðun um að yfirfara verkferla sína og viðbragðsáætlanir vegna ofbeldis gegn börnum. Einnig hefur félags- og barnamálaráðherra tilkynnt að hann myndi setja á stofn miðstöð um ofbeldi gegn börnum.
„Það að við lyftum upp innanlandsverkefnum okkar í árskýrslu okkar sé fallegur vitnisburður um það að barnasáttmálinn nái utan um réttindi allra barna. Okkar starfsemi endurspeglar það. Við erum til staðar bæði fyrir börn á Íslandi og börn annars staðar í heiminum,“ segir Birna.