„Þar stendur kannski hnífurinn í kúnni“

Tölvuteiknuð mynd af musterinu sem Zúistar vildu byggja árið 2018.
Tölvuteiknuð mynd af musterinu sem Zúistar vildu byggja árið 2018.

Þeir sem voru skráðir í félag Zúista, sem var lengi skilgreint sem trúfélag, á þeim grundvelli að þeir fengju endurgreiðslu sóknargjalda geta ekki sótt um einkakröfu í fjársvikamáli á hendur bræðrunum sem að félaginu stóðu, að sögn saksóknara. 

Eins og mbl.is greindi frá í gær þá hafa bræðurnir Ágúst Arn­ar Ágústs­son og Ein­ar Ágústs­son hafa verið ákærðir af embætti héraðssak­sókn­ara fyr­ir fjár­svik og pen­ingaþvætti í tengsl­um við starf­semi trúfé­lags­ins Zuism. Þeir eru sakaðir um að hafa svikið úr rík­is­sjóði um 85 millj­ón­ir sem greidd­ar voru út í formi sókn­ar­gjalda án þess að hafa upp­fyllt skil­yrði sem skráð trú­fé­lag.

Zuism var upphaflega stofnað af bræðrunum, en síðar var reynd yfirtaka þess af hópi fólks sem hafði það að markmiði að endurgreiða sóknarbörnum sínum sóknargjöldin. Bræðurnir náðu hins vegar að halda tökum á félaginu sem skráðir forsvarsmenn rekstrarfélags Zuism. Sögðu þeir þó að áfram yrði staðið að því að endurgreiða sóknargjöld, en það var kallað Amargi og sögð einn af helstu helgisiðum Zúista. Í ákæru héraðssaksóknara kemur hins vegar fram að lítið hafi verið af skipulögðum viðburðum eða trúariðkun. „Í raun fór hins veg­ar ekki fram á veg­um trú­fé­lags­ins nein eig­in­leg trú­ariðkun eða tengd starf­semi,“ sagði í ákærunni.

„Þetta sakamál tekur enga beina afstöðu til þess hvort þessi endurgreiðsla á sóknargjöldum sem svo var nefnd hafi verið réttmæt eða ekki í eðli sínu,“ segir Finnur Vilhjálmsson saksóknari spurður um mögulegar einkakröfur í fjársvikamálinu. 

Í þessu samhengi er vert að nefna að samkvæmt áliti umboðsmanns alþingis árið 2014 er öllum frjálst að standa utan trúfélaga og að enginn sé skyldur til að inna af hendi persónulega gjöld til trúfélags sem hann á ekki aðild að. 

Umboðsmaður taldi að fyrir lægi sú afstaða löggjafans að fjármögnun lífsskoðunar- og trúfélaga af hálfu ríkisins skyldi þannig háttað að þeim væri ætluð ákveðin hlutdeild í álögðum tekjuskatti en sérstakur skattur væri ekki lagður á í þeim tilgangi. Því er hæpið til að byrja með að tala um endurgreiðslu sóknargjalda. 

Varðar eingöngu fjársvik gegn ríkissjóði

Meint fjársvik tengjast þá í raun eingöngu ríkissjóði?

„Þar stendur kannski hnífurinn í kúnni, vegna þess að málið varðar bara fjársvik gegn ríkissjóði, að félagið hafi ekki uppfyllt skilyrði í trúfélagalögunum til að hljóta skráningu og halda skráningu sem trúfélag. Það er það sem þetta mál varðar,“ segir Finnur.

Hann tekur því ekki afstöðu til þess hvort þeir sem voru skráðir í Zuism ættu að geta höfðað mál á hendur félaginu.

„Við tökum enga afstöðu til þess og höfum í raun og veru enga ástæðu til að taka afstöðu til þess. Það stendur í raun alveg utan þessa máls.“

mbl.is
Fleira áhugavert
Fleira áhugavert