Björgun stýrt frá einum stað

Niðurstaða frumathugunar Framkvæmdasýslu ríkisins á valkostum fyrir sameiginlega björgunarmiðstöð á höfuðborgarsvæðinu er sú að allir viðbragðsaðilar verði saman í einu húsnæði með lögreglustöð. Þessi kostur er talinn uppfylla best þau markmið sem hafa verið sett fyrir verkefnið. Hin nýja miðstöð fyrir allt Ísland hefur fengið skammstöfunina HVH, húsnæði viðbragðsaðila á höfuðborgarsvæðinu.

Seint á síðasta ári skilaði Framkvæmdasýsla ríkisins til fjármálaráðuneytisins skýrslu um frumathugunina. Hún er mikil að vöxtum, 75 blaðsíður. Morgunblaðið óskaði eftir því að fá skýrsluna afhenta og fékk hana senda í vikunni.

„Svört“ skýrsla afhent

„Þar sem vinna að málinu er yfirstandandi og enn ekki búið að ákveða framtíðarstaðsetningu eða ganga frá samkomulagi við aðila um lóð eða byggingu undir starfsemina hafa upplýsingar sem á þessu stigi eru viðkvæmar verið fjarlægðar vegna almannahagsmuna,“ sagði í tölvupósti ráðuneytisins.

Þegar Morgunblaðið fékk skýrsluna í hendur hafði verið strikað yfir með svörtu á 30 síðum af 75, mismikið á hverri síðu.

Framkvæmdasýsla ríkisins auglýsti í lok júní í fyrra eftir upplýsingum um 30 þúsund fermetra lóð eða húsnæði fyrir sameiginlega aðstöðu löggæslu- og viðbragðsaðila landsins. Þetta eru: Lögreglan á höfuðborgarsvæðinu, Ríkislögreglustjóri, Landhelgisgæslan, Slysavarnafélagið Landsbjörg, Tollgæslan (Skatturinn), Slökkvilið höfuðborgarsvæðisins og Neyðarlínan 112. Flestar þessar stofnanir eru nú að hluta til með aðsetur í björgunarmiðstöðinni í Skógarhlíð, en ekki á einu gólfi. Björgunarmiðstöðin byggðist upp í áföngum á árunum 1996-2006.

Fram hefur komið að húsnæðið þar þyki óhentugt, þrengsli og skipulag hússins hafi valdið óhagræði og staðið í vegi fyrir umbótum. Þetta hafi berlega komið í ljós undanfarin misseri á tímum kórónuveirunnar. Ljóst hafi verið frá upphafi að Skógarhlíðin yrði ekki framtíðarhúsnæði miðstöðvarinnar.

Mikil greiningarvinna liggur að baki skýrslu Framkvæmdasýslunnar. Stýrihópur stjórnaði verkinu og að auki komu að vinnunni hátt í eitt hundrað fulltrúar viðbragðsaðila, ráðgjafar og verkefnahópar. Afstaða til HVH hafi verið jákvæð hjá öllum aðilum, þar á meðal öllum forstöðumönnum einstakra viðbragðsaðila.

Fram kemur í skýrslunni að átta aðilar hafi skilað inn tillögum. Reykjavíkurborg hafi skilað inn bréfi yfir mögulegar lóðir í hennar umsjá. „Þeir aðilar sem skiluðu inn fyrir utan Faxaflóahafnir og Reykjavíkurborg lýstu mestum áhuga á samstarfi um þróun, hönnun, byggingu, fjármögnun, eignarhald og rekstur húseignar á grunni langtímasamninga,“ segir í skýrslunni.

Mynd er birt í skýrslunni af mögulegum svæðum og lóðum en búið er að strika yfir hana í því eintaki sem Morgunblaðið fékk sent.

Niðurstaða greiningarinnar er sú að svæði 2 var metið álitlegast hvað varðar þær kröfur sem gerðar voru til lóða, en einnig er strikað yfir það. Þó má ljóst vera að svæði 2 er ekki langt frá miðborg Reykjavíkur, því sú krafa er gerð að lögregla komist á innan við átta mínútum frá HVH að alþingisreit, miðbæ og Stjórnarráði.

Upplýst var á stjórnarfundi Faxaflóahafna í nóvember í fyrra að viðræður stæðu yfir við Framkvæmdasýslu ríkisins um lóð á milli Kleppsspítala og Holtagarða undir mögulega björgunarmistöð. Þegar hin nýja skýrsla verður kynnt án yfirstrikana kemur í ljós hvort þetta reynist vera svæði 2.

Sömuleiðis er strikað yfir allar mögulegar kostnaðartölur, en áætluð þörf sameiginlegs húsnæðis var metin um 21.100 fermetrar. Kaup á nýjum búnaði og kostnaður við flutninga gæti orðið 1.500 milljónir.

Til móts við stofnkostnað á fasteign og kaup á búnaði má ætla að selja megi fasteignir á Hverfisgötu og/eða Tryggvagötu, en fasteignamat þeirra er nú rúmar 5.000 milljónir. Áætlanir miðast við undirbúnings- og framkvæmdatíma árin 2021 til 2025, eða fimm ár.

Að fengnu samþykki samstarfsnefndar um opinberar framkvæmdir (SOF) leggur Framkvæmdasýsla ríkisins til að farið verði með fyrsta valkost í næsta skref opinberrar framkvæmdar, sem er áætlunargerð, segir í lok skýrslunnar.

Greinin birtist fyrst í Morgunblaðinu 28. janúar.