Innlent | mbl | 26.3.2021 | 21:13

Engin leið að vita hve lengi gosið stendur

Fjöldi fólks hefur farið að skoða eldgosið. mbl.is/Kristinn Magnússon

Engin leið er að segja til um það nú hve lengi gosið stendur. Þetta er niðurstaða vísindaráðs almannavarna, sem fundaði í gær vegna eldgossins í Geldingadölum.

Frá því að gosið hófst hefur mikil gagnasöfnun átt sér stað, mælingar gerðar og líkön um framvindu keyrð. Um helgina verður gerð ítarleg samantekt um stöðu mála og tillögur um reglulegt eftirlit og vöktun lagðar fram, segir í tilkynningu almannavarna.

„Eldgosið í Geldingadölum hefur nú staðið í tæpa sex daga. Gosið er hraungos með lítilli sprengivirkni og kvikan sem kemur upp er þunnfljótandi basalt. Gosið er fremur afllítið. Hraunrennslið virðist stöðugt og hefur haldist svipað frá upphafi, um 5-7 m3/s. Eins og er þá er hraunið er allt innan Geldingadala en haldi gosið áfram með svipuðum hætti mun það byrja að renna út úr dölunum til austurs og í átt að Meradölum eftir eina til tvær vikur,“ segir í samantekt vísindaráðs.

mbl.is/Kristinn Magnússon

„Ef framleiðnin helst í sama horfinu getur gosið þróast yfir í dyngjugos, sem oft eru langvin og mynda hraunbreiður sem ná kílómetra upp í nokkra tugi kílómetra frá upptökum. Kvikan er rík í MgO (8.5%) og kemur af um 17-20 km dýpi. Gasmengun er viðvarandi við gosstöðvarnar og getur orðið veruleg við ákveðin skilyrði. Ekki hafa komið fram merki um umtalsverðar jarðskorpuhreyfingar eftir að gosið hófst,“ segir í samantektinni.

Fram kemur að athuganir á gervitunglagögnum bendi til að kvikugangurinn sem myndaðist vikurnar fyrir gosið og opnaðist í Geldingadölum, muni ekki mynda nýjar gosstöðvar annars staðar yfir ganginum.

„Gosið í Geldingadölum kallar á sérstakt, reglubundið eftirlit, þar sem fylgst er náið með þróun gossins og mengun frá gosinu og áhrifum þess á loftgæði og gróður á svæðinu,“ segir einnig í samantekinni.