Innlent | mbl | 26.5.2021 | 11:04 | Uppfært 13:04

Bólusetningar nægja ekki í Bandaríkjunum

Anna Sigríður Islind og María Óskarsdóttir. Ljósmynd/Aðsend

Yfirstandandi bólusetningar munu ekki nægja til að stöðva yfirstandandi bylgju Covid faraldursins í Bandaríkjunum.

Þetta kemur fram í niðurstöðum rannsókna vísindamanna við Háskólann í Reykjavík, Háskólann í Lyon, Háskóla Suður-Danmerkur og Federico II Háskólann í Napolí, sem birt var í hinu virta vísindatímariti Nature Scientific Reports í dag.

Nauðsynlegt er að viðhalda áfram ströngum reglum um fjarlægð milli einstaklinga og öðrum sóttvarnarráðstöfunum til að stöðva faraldurinn og koma í veg fyrir nýja bylgju, að því er kemur fram í tilkynningu frá Háskólanum í Reykjavík.

Sett inn í stærðfræðilíkan

Í rannsókninni voru gögn um flugferðir innan Bandaríkjanna sett inn í stærðfræðilíkan sem smíðað var til að spá fyrir um framgang faraldursins. Gögnin nýtast sem almennur mælikvarði á ferðalög og virkni fólks. Flugumferðargögnin komu frá OpenSky, sem er samstarfsnet aðila í fluggeiranum sem hefur opnað fyrir aðgang vísindamanna að gögnum um flugumferð um allan heim.

Stærðfræðilíkanið, sem var smíðað af erlendum meðhöfundum greinarinnar, var áður notað til að spá fyrir um aðra bylgju faraldursins í Bandaríkjum. Það var nú prófað og stillt með raunupplýsingum um fyrstu bylgjuna og síðan matað með flugumferðargögnunum. Niðurstöðurnar sýndu að núverandi átak í bólusetningum mun eitt og sér hafa takmörkuð áhrif til að binda endi á yfirstandandi bylgju þar í landi, að því er segir í tilkynningunni.

Bólusett við kórónuveirunni í Los Angeles. AFP

Anna Sigríður Islind og María Óskarsdóttir eru lektorar við tölvunarfræðideild HR og sáu um þann hluta rannsóknarinnar sem laut að notkun og greiningu á flugumferðargögnunum. Þær segja að rannsóknin sýni mikilvægi þess að nota raunveruleg, áreiðanleg og reglulega uppfærð gögn um samgöngur í rannsóknum á framgangi faraldursins. Mikil tækifæri séu til að auka notkun slíkra gagna hér á landi til að auka áreiðanleika spálíkana um faraldurinn. Slík gögn geti líka nýst vel í mörgum öðrum tilgangi.

„Flugumferðagögnin eru sérstök að því leyti að þau ná til samganga á milli ríkja og landa. Þau henta þess vegna mjög vel til að horfa á útbreiðslu faraldursins í stærra samhengi, “ segja þær í tilkynningunni. „Við teljum líka að það séu mikil ónýtt tækifæri í notkun slíkra gagna almennt. Slík gögn geta til dæmis nýst vel við borgarskipulag og þá nefna Borgarlínu sérstaklega, í efnahagsrannsóknum og fleiru. Fyrirtæki og stofnanir sem búa yfir slíkum gögnum ættu að gera miklu meira af því að gera þau ópersónugreinanleg og opinber til rannsókna, til hagsbóta fyrir vísindin og samfélagið allt,“ bæta þær við.