Ný jöklavefsjá lítur dagsins ljós

Ný og metnaðarfull jöklavefsjá verður kynnt í stjörnuveri Perlunnar sunnudaginn 20. mars. Um er að ræða vef þar sem hægt verður að nálgast mælingar og yfirlit um rannsóknir og breytingar á íslenskum jöklum.

„Þetta er í fyrsta skiptið sem þessi gögn eru tekin saman og gerð aðgengileg á einum stað,“ segir Hrafnhildur Hannesdóttir, sérfræðingur á sviði jöklarannsókna hjá Veðurstofu Íslands og einn ritstjóra jöklavefsjárinnar, í samtali við mbl.is.

Frétt af mbl.is

Jöklar landsins minnkað um hátt í 18%

Kort, mælingar, útlínur og ljósmyndir

Á jöklavefsjánni verða birtar sporðamælingar og gögn um útbreiðslu og afkomu íslenskra jökla og ýmsar aðrar upplýsingar um jöklana.

„Sjálfboðaliðar Jöklarannsóknafélags Íslands hafa séð um sporðamælingarnar frá stofnun félagsins 1950 en á hverju hausti fara þeir á 40-50 mismunandi staði á landinu til að mæla stöðuna á hverju sporði.“

Þar verður einnig hægt að sjá útlínur jökla á ýmsum tímum, sem dregnar hafa verið af jarðvísindamönnum eftir loftmyndum, gervitunglamyndum, kortum og leysimælingum á yfirborði jökla en einnig raktar með GPS-mælingum og greiningu á jökulgörðum og öðrum jarðfræðilegum ummerkjum um fyrri stöðu jökulsporð.

Mesta skrautið, að mati Hrafnhildar, er þó ljósmyndabankinn sem verður að finna á vefsjánni, en hann hefur að geyma fjölda ljósmynda sem teknar hafa verið af íslenskum jöklum og sýna vel þær breytingar sem hafa orðið á þeim í gegnum árin.

„Það eru t.d. yfirlitsmyndir sem teknar hafa verið úr flugvélum af næstum hverjum einasta jökli á Íslandi nema þeim allra minnstu. Það er fjöldinn allur af jöklum á Íslandi sem fá enga athygli því stóru jöklarnir fá alla athyglina.

Svo eru samanburðarmyndir sem hafa annars vegar verið teknar úr lofti og hins vegar á jörðu niðri. Þessum myndum höfum við verið að safna saman á síðustu 5-10 árum en þarna erum við að reyna að koma þeim öllum saman á einn stað.“

Kort af jöklavefsjánni sem sýnir útlínur jökla á Íslandi á mismunandi tímum. Kort/Jöklavefsjá

Frétt af mbl.is

„Hrikalegt“ að sjá íslensku jöklana hverfa

Gögnin nýtist vel til frekari rannsókna

Spurð segir Hrafnhildur tilgang vefsjárinnar vera að auðvelda bæði vísindasamfélaginu og almenningi að nálgast upplýsingar um jökla á Íslandi, hvort sem það er til að svala forvitni eða nýta upplýsingarnar til frekari rannsókna.

Loftlagssjóður og verkefnið „Hörfandi jöklar“ á vegum umhverfis- og auðlindaráðuneytisins styrkja smíði og rekstur jöklavefsjárinnar. Aðrir samstarfsaðilar eru Vatnajökulsþjóðgarður og Rannsóknasetur Háskóla Íslands á Hornafirði.

Sem fyrr sagði verður vefsjáin formlega kynnt við hátíðlega athöfn í Perlunni klukkan tvö sunnudaginn 20. mars og hvetur Hrafnhildur alla sem hafa áhuga á að mæta. Að kynningunni lokinni verður gestum boðið á sýninguna „Vatnið í náttúru Íslands“ og sérsýningu um sögu Jöklarannsóknafélagsins.

Jöklavefsjánna er að finna á islenskirjoklar.is.

• Blogga um frétt