Þórólfur: Ekki útilokað að apabóla berist hingað

Þórólfur Guðnason sóttvarnalæknir telur ekki útilokað að apabóla berist hingað til lands og biður almenning og heilbrigðisstarfsmenn um að hafa greiningu sjúkdómsins í huga, sérstaklega varðandi þá sem hafa verið á ferð erlendis og eru með einkennandi útbrot. Þetta kemur fram í tilkynningu frá embættinu.

Frétt af mbl.is

Fjölgun tilfella af apabólu veldur áhyggjum

Undanfarna daga hafa borist fregnir um sýkingar af völdum apabólu (e. monkeypox) í nokkrum löndum Evrópu, m.a. Bretlandi, Portúgal, Spáni, Ítalíu, Belgíu og Svíþjóð, en einnig hefur sjúkdómurinn greinst í Bandaríkjunum og Kanada. Sjúkdómurinn orsakast af veiru sem er náskyld bólusóttarveiru (e. orthopox) og er einkum þekkt hjá dýrum, en einnig í mönnum. Tekur sóttvarnalæknir fram að smit frá dýrum til manna eru sjaldgæf og sömuleiðis smit milli manna.

Frétt af mbl.is

Fjölgun tilfella af apabólu veldur áhyggjum

Talið berast með dropasmiti, snertismiti eða kynmökum

Sjúkdómurinn hefur til þessa aðallega verið greindur í Mið- og Vestur-Afríku en er nú að greinast í Evrópu hjá einstaklingum sem sumir hverjir hafa verið í Afríku en aðrir ekki. Smit berst í fólk með náinni snertingu ýmist sem dropasmit með hósta/hnerra eða sem snertismit með vessa sem myndast í útbrotum á húð.

Sóttvarnalæknir tekur fram að margir þeirra sem nú eru að greinast eru karlar sem stunda kynlíf með körlum og talið er líklegt að smit hafi borist með kynmökum í þeim hópi.

Meðgöngutími sýkingarinnar (tími frá smiti þar til einkenni koma fram) er yfirleitt ein til tvær vikur en getur verið allt upp í þrjár vikur. Sjúkdómurinn er yfirleitt vægur og gengur yfir af sjálfsdáðum á einni til tveimur vikum. Hjá um 3% smitaðra getur hann hins vegar verið alvarlegur og valdið dauða einkum hjá ónæmisbældum einstaklingum og börnum.

Það sem einkennir sjúkdóminn eru klæjandi útbrot sem gjarnan byrja í andliti en færast síðan niður líkamann, þar með talið kynfæri. Í framhaldinu verða útbrotin að bólum með vessa sem líkjast hlaupabólu og er vessinn smitandi. Þegar bólurnar hafa þornað er einstaklingurinn ekki lengur smitandi.

Í tilkynningunni kemur fram að sjúkdómsmyndin geti líkst öðrum sjúkdómum eins og hlaupabólu eða sárasótt, en að greiningin sé staðfest með rannsókn á vessa úr bólunum.

Ekki til bóluefni, en nota bóluefni gegn bólusótt

Ekki er til bóluefni gegn apabólu, en bólusetning með bóluefni gegn bólusótt er talin geta verndað gegn smiti. Aðgengi að slíkum bóluefnum er hins vegar takmarkað að sögn sóttvarnalæknis. Lyfjameðferð með veirulyfinu tecovirimat er talin geta gagnast við sýkingunni en það lyf er ekki á markaði hér. BBC greinir frá því að bóluefnið gegn bólusótt veiti 85% vörn þar sem veirurnar séu nokkuð svipaðar. Í Bretlandi hafa yfirvöld keypt birgðir af bóluefninu og byrjað að bjóða það þeim sem eru í hæsta áhættuhópi.

Þórólfur tekur fram í tilkynningunni að apabóla sé afskaplega sjaldgæf sýking, en hins vegar sé ekki útilokað að hún berist hingað til lands.

• Blogga um frétt