Innlent | mbl | 16.2.2023 | 0:20 | Uppfært 10:37

Merki um að landið sé farið að hitna

Horft yfir Öskju. Mynd úr safni. mbl.is

Íslaust svæði í Öskjuvatni nemur nú 539 hekturum. Nú sjást merki um að land sé farið að hitna yfir eldstöðinni.

Meginhluti vatnsins er hulinn kurluðum ís og aðeins eru sjáanlegir örfáir ísflekar.

Frá þessu greinir Rannsóknarstofa Háskóla Íslands í eldfjallafræðum og náttúruvá.

Fékk stofan senda mynd seint í kvöld frá Sentinel 2-gervitungli Geimvísindastofnunar Evrópu, ESA.

Gervihnattamyndin með útskýringum rannsóknarstofunnar.

Snjólaus svæði austan og sunnan við Bátshraun

„Bráðnun er hröð, en hefur hægt á sér eftir að ísinn byrjaði að brotna upp, hefði átt að verða hraðari ef veður og öldugangur væri að stjórna bráð,“ segir í tilkynningu á vef stofunnar.

Tekið er fram að mjög áhugavert sé að sjá á myndinni, að snjólaus svæði séu austan og sunnan við Bátshraun.

„Þarna eru komin stór svæði án snævar og bera ummerki um að landið sé farið að hitna. Sjáum hvað setur.“

Mögulega gos á endanum

„Þetta er mjög óvenjulegt,“ sagði Benedikt Gunnar Ófeigsson, sérfræðingur á sviði jarðskorpuhreyfinga á Veðurstofu Íslands, í samtali við mbl.is á mánudag um bráðnun íssins á vatninu.

„Ef það er eins og við höldum, að það er kvika að koma þarna undir, og hún heldur áfram að flæða, þá búumst við við því að það aukist jarðhiti, skjálftavirkni fari að aukast og á endanum þá fáum við mögulega gos, mögulega einhver innskot. En það er erfitt að segja til um það,“ sagði Benedikt.

Stöðugt landris hefur verið við Öskju frá því í ágúst árið 2021. Landrisið mælist nú mest um hálfan metra lóðrétt en heildarfærslan er um 70 sentimetra. Benedikt segir ekki útilokað að bráðnunin tengist henni.

„Þetta er klárlega merki um að það sé virkni í gangi og mjög líklega um kvikusöfnun að ræða,“ segir Benedikt.

„Það eru líklega tvær þensluuppsprettur þarna. Önnur er dýpri sem er þá væntanlega að fæða einhverja sem er grynnri.“