Misjafnar skoðanir eru um áform stjórnvalda um breytt fyrirkomulag á kílómetragjaldi ökutækja.
Meirihlutinn virðist þó misjafnlega ósáttur við breytingarnar, ef marka má umsagnir við áformin um frumvarp þess efnis í samráðsgátt stjórnvalda.
Umsagnirnar um málið í samráðsgáttinni eru 20 talsins þegar þetta er skrifað. 19 þeirra eru skrifaðar af karlmönnum en ein þeirra er eftir konu.
Kílómetragjaldið á að koma í stað olíu- og bensíngjalda sem eru greidd við kaup á jarðefnaeldsneyti. Þau gjöld verða felld á brott samhliða upptöku kílómetragjaldsins.
„Viðbótarskattur sem ekkert verður lagt niður í staðinn fyrir, sagan segir það,“ segir Guðmundur Rúnar Jónsson, í umsögn sinni.
Er áformað með frumvarpinu að greitt verði fyrir fjölda ekinna kílómetra í samræmi við þyngd ökutækja óháð flokki.
Lagt er til að kílómetragjald verði föst krónutala fyrir hvern ekinn kílómetra af ökutækjum með leyfða heildarþyngd 3.500 kg. eða minna, en fyrir liggur að þau ökutæki valda almennt áþekku vegsliti.
Ef leyfð heildarþyngd ökutækis er umfram 3.500 kg. mun fjárhæð kílómetragjalds taka mið af heildarþyngd út frá útreikningi á tilteknum þyngdarstuðli. Gjaldið fer því hækkandi með aukinni þyngd tækisins.
Magnús Jóhannesson fagnar því að kílómetragjald taki mið af öxulþunga ökutækis.
„Það verður hins vegar að gera þannig að gjaldið taki mið af raunverulegu álagi viðkomandi ökutækis á þjóðvegi landsins. Slit á vegum eykst með öxulþunga í veldisvexti.
Verði það haft að leiðarljósi mun mestur hluti þungaflutninga á þjóðvegum flytjast í strandflutninga með skipum sem leiða mun aftur til umtalsvert minni losunar koldíoxíðs og lægri viðhaldskostnaðar á vegum, svo ekki sé minnst á aukið umferðaröryggi,“ segir Magnús í samráðgáttinni.
Vissa tortryggni gagnvart áformunum má skynja í máli þeirra sem hafa skrifað um málið. Minnst er á að áður fyrr hafi skattur verið lagður á ökumenn sem hafi átt að vera eyrnamerktur fyrir vegakerfið en það hafi ekki orðið raunin.
Fyrst að gjaldið er miðað við þyngd ökutækis og þar með slit þess á vegum, hljóti að vera eðlilegt að sá peningur fari í uppbyggingu og viðhald vegakerfisins á landinu.
„Það virðist vera orðin viðtekin venja hjá ríkiskassanum að skattpína landsmenn svo þegar skatturinn er dottinn inn í kassann eru fingralangir sem veita þeim peningum annað en var lofað,“ segir Björn Jón Níelsson.
Þá virðast margir hafa áhyggjur af því hvernig innheimtu á kílómetragjaldinu verði háttað og sérstaklega er minnst á bifreiðar sem ferðamenn taka með sér með Norrænu og aka á víða um vegi landsins.
Þar að auki sé óvíst hvernig eigi að rukka þá sem taka bíla sína til Evrópu og aka um á þeim þar.