Bjarni Benediktsson forsætisráðherra segir að draga þurfi verulega úr kostnaði við öryggiseftirlit með hælisleitendum. Hann segir að enn eigi eftir að klára samtal um útlendingafrumvörp dómsmálaráðherra, en Svandís Svavarsdóttir hefur sagt að henni hugnist ekki frekari breytingar á útlendingalögum.
„[Við] kláruðum mjög mikilvægar breytingar á þinginu í vor og höfum séð mjög miklar breytingar á þessu ári í brottvísunum, í færri umsóknum um alþjóðlega vernda og höfum væntingar til þess að kostnaðurinn muni í kjölfarið lækka. Dómsmálaráðherra hefur boðað frekari aðgerðir og það skiptir máli að fylgja þessu eftir,“ segir Bjarni.
Svandís, nýkjörin formaður Vinstri grænna, hefur aftur á móti sagt að hún telji að frumvörp um frekari breytingar á útlendingalögunum eigi ekki erindi inn á þingið.
Sjálf hefur Guðrún Hafsteinsdóttir dómsmálaráðherra sagst vera ósammála Svandísi og hyggst hún leggja útlendingafrumvörpin sín fram á þingvetrinum.
Heldurðu að hún muni leggja frumvörpin fram þrátt fyrir þetta?
„Við eigum eftir að klára það samtal. Það er ekki þannig að eina sem við getum gert frekar í hælisleitendamálum sé að samþykkja tiltekin frumvörp en ég tel hins vegar að þetta séu góðar hugmyndir að lagabreytingum frá ráðherranum,“ segir Bjarni og heldur áfram:
„Það er margt fleiri hægt að gera. Við erum til dæmis með búsetuúrræði fyrir hælisleitendur á allt of mörgum stöðum í dag með allt of miklum tilkostnaði.“
Frumvörpin sem eru á þingmálaskrá Guðrúnar snúa m.a. að brottfaraúrræði og að heimild verði veitt til að þess að afturkalla vernd hjá einstaklingi sem hefur hlotið vernd í íslensku samfélagi en gerist sekur um alvarlegan glæp.
Kostnaður við húsnæðisúrræði Vinnumálastofnunar fyrir hælisleitendur nam ríflega 4,9 milljörðum króna á síðasta ári. Þar af nam kostnaður við öryggisgæslu rúmlega 2,5 milljörðum króna.
„Ein ástæða þess að öryggiseftirlit með búsetuúrræðunum er jafn kostnaðarsamt og raun ber vitni er vegna þess hve úrræðin eru mörg. Við þurfum að draga stórlega úr þessum kostnaði. Það getum við gert þegar hælisleitendum fækkar og við erum með hugmyndir að því að vera með ákveðna kjarna og fækka þeim. Þar með getum við dregið úr ýmsum kostnaði. Þetta er dæmi um mál sem kallar ekki á lagabreytingu,“ segir hann.
Hann segir líka hægt að auka skilvirkni í kerfinu og nefnir hann í því samhengi notkun gervigreindar til að hraða málsmeðferðartíma.