„Þetta er dæmi um asbest-húðun á Evróputilskipun sem þar sem neytendur eru sviptir rétti sem þeir eigað að hafa samkvæmt tilskipuninni,“ segir Breki Karlsson, formaður Neytendasamtakanna um sýknun Íslandsbanka af kröfum tveggja lántakenda í Héraðsdómi Reykjaness í vaxtamáli.
Málið varðar skilmála viðskiptabankanna og framkvæmd lána með breytilegum vöxtum en Neytendasamtökin töldu það ekki standast lög. Tugir milljarða eru taldir undir í málinu og sambærilegum málum.
Forsaga málsins er að Neytendasamtökin skipulögðu hópmálsókn árið 2021 gegn Landsbankanum, Íslandsbanka og Arion banka.
Við málarekstur var ákveðið að leita ráðgefandi álits EFTA-dómstólsins vegna skilmála lánanna, en EFTA eru Fríverslunarsamtök Evrópu.
Komst dómstóllinn að þeirri niðurstöðu að skilmálar lána með breytilegum vöxtum á Íslandi væru óskýrir – hinn almenni lántakandi skildi ekki þá útreikninga sem vextirnir byggðu á.
Breki segir fyrstu viðbrögð vera vonbrigði og að EFTA-dómstóllin hafi verið mjög skýr í áliti sínu.
„Niðurstaða héraðsdóms er á öndverðum meiði við við EFTA-dómstólinn. Við eigum náttúrulega eftir að fara yfir dóminn sjálfan og sjá hver rökstuðningurinn er en þessu verður áfrýjað, það er alveg öruggt.“
Verður þá áfrýjað beint til Hæstaréttar?
„Já, við munum reyna það bara út af því að þetta er gífurlega mikilvægt mál fyrir svo marga. Þetta varðar 70.000 manns að verðmæti 2.700 milljarða króna þannig að já, það þarf að komast að skjótri niðurstöðu.
En niðurstaða EFTA-dómstólsins var skýr og þess vegna er ég bara hlessa yfir þessari niðurstöðu.“
Hann segir að að fólk þurfi nú að gæta sín og taka skref til þess að kröfur fyrnist ekki.
„[...] því að þó að þetta verði niðurstaðan í Hæstarétti að þá munum við fara með þetta lengra.“