„Það er þarft framtak hjá HMS [Húsnæðis- og mannvirkjastofnun] að vakta húsnæðisáætlanir sveitarfélaganna, sem þeim ber lögum samkvæmt að skila til HMS ár hvert. Og slíkar úttektir geta stuðlað að bættri áætlanagerð hjá sveitarfélögunum,“ segir Haraldur Sigurðsson, skipulagsfræðingur og deildarstjóri aðalskipulags Reykjavíkurborgar, í skriflegu svari til mbl.is um erindi Jóns Arnar Gunnarssonar, sérfræðings á húsnæðissviði HMS, í síðustu viku.
Eins og fjallað var um í Morgunblaðinu í dag ræddi Jón Örn í erindi sínu um stöðu íbúðauppbyggingar á höfuðborgarsvæðinu og framtíðarhorfur á þeim vettvangi þar sem meðal annars kom fram að framkvæmdir væru aðeins hafnar við 42 prósent þeirra íbúða á höfuðborgarsvæðinu sem áætlað var að úthlutað yrði árið 2022.
Bæjarstjórar Kópavogs og Hafnarfjarðar tjáðu sig um húsnæðismál í sínum ranni í blaðinu og í svari Reykjavíkurborgar, sem barst í dag, heldur Haraldur áfram og bendir á að hafa þurfi í huga að áætlanir sveitarfélaganna séu meðvitað framhlaðnar þar sem reynslan sýni að aðeins ákveðið hlutfall verkefna fari af stað ár hvert sem ráðist af efnahagsástandi og almennri stöðu á byggingar- og lánamarkaði.
„Í okkar áætlun til 10 ára höfum við almennt miðað við að innan við 60% húsnæðisverkefna, sem eru á áætlun fyrir viðkomandi ár, komist af stað á því ári, að meðaltali. Þessi nálgun er nauðsynleg vegna þess að það er sjaldnast á hendi sveitarfélagsins hvenær verkefni hefjist, þótt úthlutun sé lokið á byggingarhæfri lóð eða byggingarréttur til staðar samkvæmt deiliskipulagi á viðkomandi uppbyggingarreit,“ skrifar deildarstjórinn.
Segir hann það ekki koma sérstaklega á óvart að hlutföllin séu lág fyrir undangengin tvö ár í ljósi stöðunnar á lánamarkaði – ekki hafi tekist að fullfjármagna fjölda verkefna og því sé ef til vill raunhæfara að meta innleiðingu húsnæðislána yfir lengra tímabil, heldur en að skoða útkomu eins árs í einu.
„Og það eru ekki mörg ár síðan skil á húsnæðisáætlun urðu að lagalegri skyldu og kannski eðlilegt að það taki smá tíma að finna taktinn í áætlanagerðinni, bæði fyrir sveitarfélögin og HMS. Þá er gott að hafa það í huga að áætlanir sem ná til 10 ára eru endurskoðaðar árlega og staðan endurmetin. Reikna má með að uppfærð húsnæðisáætlun til næstu 10 ára fyrir Reykjavík liggi fyrir í febrúar,“ skrifar Haraldur enn fremur.
Kveður hann Reykjavíkurborg undanfarin ár hafa unnið að því að bæta vöktun á framgangi húsnæðisuppbyggingar og þá sé mikilvægt að horfa á rauntölur um uppbyggingu og það sem samþykkt hafi verið hjá byggingarfulltrúa síðustu misseri.
„Gefin eru út ársfjórðungsyfirlit sem lýsa stöðunni hverju sinni. Yfirlit yfir síðasta fjórðung ársins 2024 mun liggja fyrir á næstunni en samkvæmt bráðabirgðatölum færðist aukinn kraftur í uppbygginguna á síðasta fjórðungnum og fullkláraðar íbúðir í Reykjavík árið 2024 verða sennilega um 14% fleiri en árið á undan,“ skrifar Haraldur Sigurðsson, deildarstjóri aðalskipulags Reykjavíkurborgar, að lokum.