Embætti landlæknis birti í gær endurskoðaða útgáfu opinberra ráðlegginga um mataræði fyrir fullorðna og börn frá tveggja ára aldri.
Faghópur á vegum embættisins vann að gerð ráðlegginganna sem byggja á bestu vísindalegu þekkingu á sambandi mataræðis og heilsu en einnig er tekið tillit til matarvenja þjóðarinnar.
Í nýjum ráðleggingum er aukin áhersla á grænmeti, ávexti og heilkornavörur. Nýmæli er umfjöllun um orkudrykki sem ekki voru algengir á markaði síðast þegar ráðleggingarnar komu út. Ráðleggingar embættisins í þeim efnum eru skýrar: orkudrykkir eru ekki ætlaðir börnum og ungmennum undir 18 ára.
Minna er ráðlagt af rauðu kjöti en áður og áfram er varað sérstaklega við neyslu unninna kjötvara (s.s. pylsur, bjúgu, naggar, beikon o.s.frv.), hvoru tveggja vegna aukinnar krabbameinsáhættu. Einnig er ráðlagt að takmarka neyslu á matvælum sem innihalda mikið af fitu, salti og sykri og að forðast áfengi, meðal annars vegna krabbameinsvaldandi áhrifa.
„Við þurfum að stefna að því að gera holla valkostinn að auðveldasta kostinum,“ sagði Alma D.Möller, heilbrigðisráðherra og fyrrverandi landlæknir, í ræðu þegar kynntar voru nýjar íslenskar ráðleggingar um mataræði.
Alma ræddi um tengsl mataræðis og lýðheilsu og hvað mataræði hafi mikil áhrif á heilsu fólks. Því væru opinberar og aðgengilegar ráðleggingar um mataræði sem byggja á gagnreyndum upplýsingum afar mikilvægar.
Nýju ráðleggingarnar leggja höfuðáherslu á eftirfarandi þætti:
Njótum fjölbreyttrar fæðu með áherslu á mat úr jurtaríkinu
Veljum grænmeti, ávexti og ber oft á dag
Veljum heilkorn, helst þrjá skammta á dag
Veljum fisk, baunir og linsur oftar en rautt kjöt - takmörkum neyslu á unnum kjötvörum
Veljum ósætar og fituminni mjólkurvörur daglega
Veljum fjölbreytta og mjúka fitugjafa
Takmörkum neyslu á sælgæti, snakki, kökum, kexi og sætum drykkjum
Minnkum saltið – notum fjölbreytt krydd
Veljum vatn umfram aðra drykki
Forðumst áfengi - engin örugg mörk eru til