Vísindamenn leggja til miklar framkvæmdir neðansjávar við Suðurskautslandið til að varna því að Thwaites-jökull, sem gæti orðið að ísjaka á stærð við Bretland, brotni frá og fljóti út á haf. Losni jakinn og bráðni gæti sjávarborð hækkað um nokkra metra, samkvæmt frétt AFP-fréttastofunnar.

Tvær hugmyndir hafa komið fram um hvernig koma megi í veg fyrir að jökullinn sigli út á haf. Sú hófsamari er engu að síður af þeirri stærðargráðu að hún jafnast á við gerð Panamaskurðar eða Súezskurðar. Í henni felst að gera jarðvegshóla á hæð við Eiffelturninn á sjávarbotni. Þeir eiga að styðja við jökulbrúnina sjávarmegin.

Hinn valkosturinn er að ryðja upp um 100 metra háum garði, eða vegg, á sjávarbotni. Garðurinn yrði 80 til 100 kílómetra langur og myndi koma í veg fyrir að hlýr sjór kæmist undir íshelluna, bræddi hana neðan frá og veikti.

Greint var frá þessum metnaðarfullu áformum í The Cryosphere, tímariti European Geosciences Union, á fimmtudaginn var. Greinin þykir endurspegla þau viðhorf að það að draga úr losun gróðurhúsalofttegunda, svo gott sem það er, gerist líklega ekki nógu hratt til að koma í veg fyrir stórkostlegar loftslagsbreytingar sem myndu hafa hörmulegar afleiðingar. 

Mikil hækkun sjávarborðs

Haft er eftir aðalhöfundi greinarinnar, Michael Wolovick, vísindamanni við Princeton-háskóla, að Thwaites-jökull geti verið upphafið að bráðnun sem á endanum muni hækka sjávarborð á heimsvísu um nálægt þrjá metra.

AFP

Það að draga úr kolefnismengun mun ekki duga til að koma í veg fyrir loftslagsbreytingarnar. Einu trúverðugu leiðirnar til þess að tryggja að hlýnun verði innan við tvö stig á Celsíus, miðað við hitastig fyrir iðnvæðingu, eins og stefnt er að með Parísarsáttmálanum, er að draga mikið magn koltvísýrings (CO₂) út úr andrúmsloftinu. Verkfræðileg áform, sem áður var hafnað vegna þess að þau væru óhagkvæm, óþörf eða beinlínis hættuleg, eru ekki lengur á jaðri vísindalegrar og pólitískrar umræðu heldur orðin ofarlega á baugi. Á meðal þeirra má nefna að dreifa ögnum í geimnum sem endurkasta geislum sólar, geyma CO₂ í berglögum eða hefja stórfellda ræktun til framleiðslu á lífeldsneyti. Engar þessara hugmynda taka á hækkandi sjávarborði en það mun líklega valda meiri hörmungum fyrir mannkynið en nokkur önnur áhrif loftslagshlýnunarinnar. Tugir eyríkja gætu farið meira eða minna í kaf og einnig þéttbyggðar óseyrar, einkum í Asíu og Afríku. 

Verkfræðilegar lausnir

Wolovick segir að heimsbyggðin þurfi að huga vandlega að verkfræðilegum lausnum varðandi jöklana. Hundruð milljóna manna búi á svæðum sem séu fáeina metra ofan við sjávarborð. Þar til nýlega hækkaði sjávarborð aðallega vegna aukinnar þenslu vatns af völdum hlýnunar. Nú stafar helsta ógnin af bráðnun Grænlandsjökuls og íssins á suðurskautinu. Bráðni Grænlandsjökull og jökullinn á Vestur-Suðurskautslandinu, sem er hættara við bráðnun en jöklinum á Austur-Suðurskautslandinu, myndi yfirborð sjávar hækka um nálægt 12 metra.

Tengdar fréttir

Loftslagsvá

„Kæra fullorðna fólk“

• „Börn eru að upplifa holskeflu breytinga“
• Yfir 1.000 jöklar bráðnað í landinu
• „Við erum á leið til glötunar“
• Berjast áfram gegn hlýnun þrátt fyrir sigur Trumps

» Fleiri tengdar fréttir