Tækni & vísindi | mbl | 9.3.2019 | 12:20 | Uppfært 12:42

5G farsímanet handan við hornið

AFP

Uppfærsla í fimmtu kynslóð farsímakerfa, kölluð 5G, mun hefjast fyrir alvöru á þessu ári. Búist er við að í framtíðinni muni þessi nýja tækni nýtast til að knýja allt frá sjálfstýrðum bílum til þjarka sem notaðir eru í skurðaðgerðum.

Byrjað var að innleiða núverandi farsímakerfi, 4G, árið 2009 en nýja kynslóðin mun gera kleift að flytja gríðarmikið gagnamagn sem án efa hefur í för með sér miklar breytingar á ýmsum sviðum. Ljóst er hins vegar að talsverður tími mun líða þar til nýja kerfið verður nægilega útbreitt til að uppfylla væntingarnar sem bundnar eru við það. Og neytendur munu í upphafi ekki sjá miklar breytingar á hraða gagnaflutninga vegna þess að nýja farsímakerfið verður ekki komið upp nema í nokkrum borgum og hverfum.

Símafyrirtæki þurfa að uppfæra kerfi sín með 5G-búnaði frá fyrirtækjum á borð við Huawei í Kína, Nokia í Finnlandi og Ericsson í Svíþjóð og símaframleiðendur þurfa að framleiða síma sem geta tengst þessum kerfum.

AFP

Búist er við, að fyrstu símarnir, sem geta nýtt sér 5G kerfið, komi á markað um mitt þetta ár, en útlit er fyrir að þeir verði nokkuð dýrir. Fram kom í febrúar, að 5G-sími Huawei muni kosta 2.299 evrur í Evrópu, jafnvirði um 313 þúsund króna.

Sérfræðingar telja, að það muni að minnsta kosti líða tvö ár þar til 5G-kerfið verður orðið það útbreitt að hægt verði að nota slíka síma án þess að þurfa að treysta á núverandi kerfi en næsta kynslóð farsíma mun geta skipt á milli 4G- og 5G-kerfa til að tryggja samfellda þjónustu.

Blandveruleiki

Símafyrirtæki verða væntanlega fyrst til að nýta sér kosti 5G-kerfisins en þau geta boðið upp á háhraðanettengingar í löndum og á svæðum þar sem kostnaðarsamt er að leggja ljósleiðara. Þegar frá líður mun 5G styrkja þjónustu, svo sem blandveruleika, sem t.d. gæti gert notendum kleift að beina snjallsímamyndavélum að fótboltaleik í sjónvarpi og fá upp á skjáinn upplýsingar um leikmenn.

Fyrri farsímakerfi voru hönnuð fyrir farsíma en sérfræðingar segja að aukinn hraði og bandvídd nýja kerfisins þýði að hægt verði nýta 5G til að tengjast fjölda hluta, svo sem umferðarljósum, búvélum, ísskápum og öðrum heimilistækjum.

Vélmenni þræðir nál á farsímasýningu í Barselóna nýlega. 5G mun auka notagildi slíkra tækja. AFP

Þá gæti 5G valdið byltingu í þróun sjálfkeyrandi bíla, því með kerfinu verður svonefndur biðtími nánast hverfandi. En sjálfkeyrandi bílar þurfa á víðfeðmu 5G-kerfi að halda og samtök fjarskiptakerfarekenda, GSMA, sem um 800 fjarskiptafélög um allan heim eiga aðild að, áætla að 5G-kerfið muni aðeins ná yfir 15% af heimsneti farsímakerfa árið 2025.

„5G verður enn frekar lítill hluti af þessari tækni árið 2025 en síðan gæti það tekið flugið, sagði Mats Granryd, framkvæmdastjóri GSMA, við AFP-fréttastofuna. „Þolinmæði þrautir vinnur allar.“

Miklar væntingar

Ljóst er að fjarskiptafélög þurfa að fara í miklar fjárfestingar í tengslum við innleiðingu 5G-tækninnar. En væntingar til hennar eru miklar. Yfir helmingur neytenda í þróuðum ríkjum gerir ráð fyrir því að með 5G-tækni muni hraði nettenginga aukast og einn af hverjum fjórum býst við framsækinni nýrri þjónustu, samkvæmt könnun, sem GSMA gerði á síðasta ári.

Minni biðtími í fjarskiptum gæti einnig valdið byltingu í farsímaleikjum, á verksmiðjuþjörkum, fjarlækningum og á öðrum sviðum sem kalla á skjót viðbrögð og 4G-kerfi ráða illa við.

Blandveruleiki og sjálfvirkni eru þegar orðin hluti af daglegu lífi en 5G opnar nýja möguleika í ýmsum framleiðslugreinum. Til dæmis er hægt að hugsa sér að starfsmenn við færiband noti gleraugu þar sem birtast ýmsar upplýsingar sem gætu aukið framleiðni. Sérfræðingar tala um nýja iðnbyltingu þar sem fyrirtæki geta fært sér í nyt stöðugar tækninýjungar.