Hjörleifur Sigurðsson fæddist í Reykjavík 26. október 1925. Hann lést á Ullevaalspítala í Osló 10. janúar 2010. Hann var sonur hjónanna Sigurðar Kristinssonar, forstjóra SÍS og Guðlaugar Hjörleifsdóttur. Hjörleifur útskrifaðist frá MR árið 1945 og lærði myndlist í Stokkhólmi um tveggja ára skeið. Hann dvaldi í París frá 1948–50 og varð fyrir áhrifum af evrópskri myndlist, sem komu skýrlega í ljós í geometrískum verkum hans á sjötta áratugnum. Í París kynntist hann konu sinni Else Miu Figenschou og flutti með henni til Noregs og síðan til Íslands árið 1952. Hjörleifur vann að list sinni alla ævi samhliða öðrum störfum. Kvöld og helgar fóru í linnulausa glímu við málverkið. Frá 1980 vann hann eingöngu að myndlistinni. Hann vann brautryðjendastarf með því að kynna skólanemendum myndlist og alþýðumenningu. Hann starfaði hjá MFA og veitti Listasafni alþýðu forstöðu. Hjörleifur hélt margar einkasýningar auk þess sem hann tók þátt í mörgum samsýningum, bæði hér og í útlöndum. Hjörleifur skrifaði fjölda greina í tímarit og dagblöð, auk þess sem hann gerði útvarps- og sjónvarpsþætti. Hann var virkur í hagsmunabaráttu myndlistarmanna og var formaður FÍM. Sjálfsævisaga Hjörleifs, Listmálaraþankar, kom út árið 1997. Hjörleifur fluttist með konu sinni til Noregs árið 2005, þar sem hann var búsettur til dauðadags. Eftirlifandi eiginkona Hjörleifs er Else Mia Einarsdóttir, bókasafnsfræðingur og fyrrverandi menningarmálastjóri í Noregi. Börn þeirra eru Einar og Hjördís og lifa þau bæði föður sinn. Bálför Hjörleifs fór fram í Noregi. Haldin var minningarathöfn um hann í Reykjavík 18. janúar 2010.

Fyrrum starfsfélagi okkar, Hjörleifur Sigurðsson listmálari, er fallinn frá. Hann kom til starfa með okkur í Menningar- og fræðslusambandi alþýðu, fljótlega eftir að sambandið var formlega endurstofnað í lok sjöunda áratugar síðustu aldar. Hjörleifur kom úr allt annarri átt en við sem höfðum verið virkir í félögum byggingamanna innan Alþýðusambandsins og þar áður Iðnnemasambandsins. Hann var einn af virtustu listamönnum þjóðarinnar en kaus á þessum árum að verja miklu af dýrmætum tíma sínum fyrir nýstofnuð fræðslu- og menningarsamtök launafólks.

Með hans atbeina hófu samtökin, umfangsmikið menningarstarf í ranni verkalýðshreyfingarinnar. Alþýðusambandið bjó og býr enn í dag að stórkostlegri listaverkagjöf Ragnars í Smára, sem nú er þekkt sem listasafn ASÍ. Þessar tvær stofnanir verkalýðssamtakannna unnu náið saman á þessum árum, meðal annars með því að lána listaverk til sýnis á vinnustöðum um land allt. Þar nutum við, MFA megin, þess að hafa Hjörleif okkur við hlið, bæði til leiðsagnar og ekki síður til hvatningar. Kunnátta hans, menntun, reynsla og víðtæk þekking á mörgum sviðum kom samtökunum að ómetanlegu gagni hlýja og glaðværð hans létti mönnum annir daganna. Það gaf störfum Hjörleifs fyrir MFA og listasafnið aukið gildi hversu vel hann var metinn í röðum íslenskra listamanna, enda vann hann um árabil ötullega að hagsmunmálum þeirra.

Stjórn MFA hafði á þessum árum vissulega áhuga og skilning á að alþýðusamtökunum bæri að sinna fleiru en kjaramálum. Samkeppnin um frítímann var að komast í algleyming með batnandi lífskjörum. Hjörleifur hvatti okkur á þessu sviði um leið og hann var fullkomlega raunsær á hverju við gætum komið í verk með takmörkuðum mannafla. Árangurinn varð sá að MFA hratt af stað margvíslegum menningarverkefnum í samvinnu við Listasafn ASÍ, verkalýðsfélög, systursamtökin á Norðurlöndum, Norræna húsið o.fl. Slík verkefni voru vitnisburður um að samtökunum væri alvara með því að láta menningarstarf í breiðasta skilningi til sín taka.

Hjörleifur var frábær starfsfélagi, stundum hvarflaði þó að okkur að við værum að stela dýrmætum tíma frá manni sem að réttu lagi hefði átt að einbeita sér að list sinni. Hjá honum sjálfum urðum við þó aldrei varir þeirrar hugsunar. Þvert á móti fannst okkur að hann teldi þessu tímabili í lífi sínu vel varið með því að vinna fyrir samtök launafólks. Hann ferðaðist allvíða á vegum samtakanna og má vel vera að með þeim ferðalögum hafi þau launað honum í því sem skipti mikinn listamann máli hann hafi orðið fyrir áhrifum sem urðu honum að gagni í málaralistinni.

Að leiðarlokum þökkum við fyrir marga glaða og lærdómsríka daga með Hjörleifi Sigurðssyni og sendum Else Míu, Einari og Hjördísi og öðrum vandamönnum okkar dýpstu samúðarkveðjur.


Helgi Guðmundsson fyrrverandi formaður MFA og Tryggvi Þór Aðalsteinsson fyrrverandi framkvæmdastjóri MFA.