Magnús Ragnar Einarsson

Haustið hefur alltaf verið minn uppáhaldstími. Þegar skammdegið skellur á er tími kertaljósa og ljóðabóka og gott að fara snemma í bólið. Haustið var líka skemmtilegur tími í sveitinni forðum. Það var svo undurgott að vera lítil stelpa í Vatnsholti. Þá var veröldin ekki stór og ekki mikið sem gat truflað. Síminn lét lítið fyrir sér fara og útvarpið í eldhúsinu malaði notalega, alltaf á sama styrk. Og það var svo skrýtið að það voru sömu raddirnar í útvarpinu hennar ömmu og í útvarpinu í eldhúsinu heima. Merkilegt. Haustinu fylgdi angurvær blær. Hlaðvarpinn varð eitthvað svo grár og gugginn og tjaldurinn kvaddi með fögur fyrirheit um endurkomu að vori. Síðan fór að snjóa og í minningunni kom snjórinn mjög fljótlega. jafnvel í byrjun október. Þá gat maður stundum rennt sér á þotu ofan af hlöðuþaki og langt útá tún. Og ef maður var heppinn þá botnfraus vatnið og þá var hægt að renna sér á skautum bakkanna á milli. Lífið var ekki flókið í þá daga. Í bakgrunni þessara dásemdartíma voru mamma mín og pabbi. Og ég sagt með sanni að betri bakgrunn hefði ég ekki getað átt. Þau sköpuðu grundvöll sem lítil stelpa gat byggð sína veröld á og sú veröld var sönn. Það var gerður skýr munur á réttu og röngu og ekkert sem ég þurfti að hafa áhyggjur af. Það eru forréttindi, sem ekki öll börn hafa hlotið, að geta vaknað á laugardagsmorgni, vitandi, að frammi í eldhúsi er hún mamma, hlustandi á útvarpið að leggja drög að hádegismat. Og pabbi farinn út, að grúska í skúrnum sínum. Allir á sínum stað, alltaf, alla daga, allt árið um kring. Alltaf biðu pabba einhver verkefni, bílar, traktorar og allskyns véladót. Hans ástríða voru bílarnir hans, pabbi minn var haldinn ólæknandi bíladellu. Ef það snjóaði í kaf var hann rokinn út að kanna færðina þó hann hefði ekkert erindi og sæti pikkfastur. Þá var bara að moka sig upp og halda áfram, sigra skaflana. Bílskúrinn var hans paradís á jörðu og þar inni var alltaf gott að vera. Þar suðaði líka stundum útvarpið, fermingarútvarpið hennar Ingu systur ásamt hljóðum úr hinum og þessum tækjum. Ef hann þurfti að rafsjóða varð ég að fara út á meðan, líka ef hann þurfti að nota slípirokkinn. Þessi tæki voru of hávær og rafsuðan óholl litlum augum. Og hann sá líka til þess að nefið mitt kæmist ekki ofan í dósina með Jötungripinu, eins og mér fannst nú lyktin góð. Hann var snillingur á sínu sviði. Smíðaði allskyns vélar og dót. Lagaði það sem var bilað, alveg sama hvað það var. Stundum rauk hann, í miðju kafi, fyrirvaralaust útí bíl og brunaði niður veginn til Stjána frænda að fá lánað eitthvað verkfæri sem Stjáni átti eða ná í eitthvað sem hann hafði lánað Stjána eða jafnvel að diskútera einhverja ólukkans bilun sem hrjáði einhverja vél. Stundum komu þeir báðir til baka og svo grúfðu þeir sig, bræðurnir, ofan í vélina, svarthærðir, stundum grútskítugir og nánast alltaf angandi af smurolíu sem að mínu mati er besta lykt í heimi. Alltaf mátti ég skottast í kringum hann og aldrei sussaði hann á stelpuskottið þó hún hafi mikið þurft að spyrja og tjá sig um hitt og þetta. Þó sagði hann eitt sinn að það væri ekki vitlaust að setja á mig hljóðkút. Á kvöldin átti hann það til að grípa í nikkuna. Hann hafði mikið gaman af harmonikkutónlist og þá sat hann alltaf á stól á miðju gólfi, í herbergi þeirra mömmu og spilaði. Mér fannst hann geta allt, kunna allt og vita allt, fyrir mér var pabbi minn sterkastur og bestur allra pabba. Pabbi hafði sterkar skoðanir og var ekki feiminn að láta þær í ljós. Hann átti það til að þruma yfir manni ef honum mislíkaði eitthvað í veröldinni. Það sem honum fannst, fannst mér líka. Og það sem mér fannst, fannst honum yfirleitt líka. Við vorum nánast alltaf sammála. Þannig var það einfaldlega. Hann var heiðarlegur maður sem stóð skil á sínu, hafði gott orð á sér sem skilar sér margfalt til okkar barnanna hans.
Nú er ég orðin stór samt er ég eiginlega bara lítil, pabbastelpan. Og enn er pabbi minn bestur allra pabba. Og enn er það ekkert sem mér finnst hann ekki kunna, vita eða geta. Það hefur alltaf verið nóg fyrir mig að vera í návist hans þá hefur mér alltaf fundist að ekkert slæmt gæti gerst. Þó hann væri kominn á efri ár og heilsunni farið að hraka var það ennþá þannig, þvílíkur var styrkur hans. Fyrir mér er hann höfðingi í allri merkingu þess orðs. Og svo ótalmargar spurningar sem ég átti eftir að spyrja.
Nú hefur pabbi minn kvatt þennan heim. Sem lítil stúlka trúði ég að til væri himnaríki. Ég trúi því enn og vona að nú sitji þeir saman feðgarnir, pabbi og afi og skeggræði um gamla tíma og nýja. Og ef einhver sanngirni er í þessu þá hljóta að vera til bílar í himnaríki. Kannski hefur almættið brætt úr nýja bílnum sínum og því hefur almættinu vantað góðan mann til að skipta um vél og koma bílnum í gegnum skoðun.
Blessuð sé minning pabba míns.
Hafðu þökk fyrir allt og allt.

Haustið 1977 kom ég í fyrsta skipti í Vatnsholt, Inga hafði um nokkurn tíma viljað að ég kæmi með henni þangað, hún ætlaði að kynna mig fyrir foreldrum sínum, ég taldi ekkert liggja á því.  Dag einn fann hún ástæðu sem ég komst illa hjá, jú ég átti að koma við og sækja hana ásamt viðkvæmu dóti sem hún þurfti að flytja með sér, en gat ekki tekið með í rútuna. Maggi var ekki heima þegar ég kom, Gyða sagði að ég yrði að fá kaffi og bíða eftir Magga, mér lægi ekkert á, hann kæmi fljótlega og dóttirin sá til þess að ekki var farið strax. Það var lengi verið að leggja allar tertusortirnar á borð að mér fannst og spáði ég í hvar allt fólkið væri sem ætti að borða þetta allt saman, þetta var að verða eins og meðal fermingarveisla, en svona var þetta, alltaf nóg til af fínum tertum. Maggi kom fljótlega, lítill, grannur, sterklegur maður, snaggaralegur í hreyfingum og hress, hann rétti mér höndina og bauð mig velkominn. Með okkur tókst strax gott spjall, síðan ágætis vinskapur sem entist þar til vandamál í hjónabandi okkar Ingu fóru að gera vart við sig.
Við Maggi spjölluðum ýmislegt þegar við vorum tveir einir, samtöl sem voru á milli tveggja einstaklinga og verða ekki rakin, en ég skildi margt um afstöðu hans til lífsins. Oft var talað um hann sem harðann og fanatískan, ég var og er því ekki sammála, hann reykti ekki og drakk ekki, en var samt hrókur alls fagnaðar þegar við átti, fyllerí og rugl var bara ekki inni í myndinni, hann vildi ekki vera nærri slíku. Maggi sendi mér fastan tón eftir að hann hafði séð vín í mínum fórum í fyrsta sinn. Eftir að ég hafði komið til hans út í skúr, daginn eftir, rætt málið og sagt mína skoðun og mínar venjur, brosti hann og sagði, ég held að Gyða sé búin að hella uppá, eigum við ekki að koma inn og fá okkur kaffisopa, þar með var það útrætt. Maggi fór fyrir mig í ríkið einu sinni og færði mér það sem hann keypti austur á Hellu, þar sem ég var með hóp Fransmanna sem voru að koma ofan af hálendi og gisti á Hellu síðustu nóttina hér á landi og hélt þar lokaveislu, hann borðaði með okkur og gat ég ekki betur séð en hann hefði gaman að.
Fyrir nokkru dreymdi mig sama drauminn nokkrar nætur í röð, ég velti því fyrir mér hverju þetta sætti. Síðast vaknaði ég eldsnemma eftir þetta, settist hugsi upp í rúminu, alltaf sami draumurinn, fór fram og fékk mér kaffi, kveikti á tölvunni og kíkti á veðurspána, áður en ég vissi af var ég farinn að skrifa drauminn niður og einskonar upphaf að minningargrein. Ég kom akandi í hlaðið á Vatnsholti, lagði bílnum fyrir framan vélageymsluna eins og ég var vanur og steig út, Maggi kom út úr íbúðarhúsinu og labbaði á móti mér, heilsaði og sagði, segðu mér hvað var það sem eyðilagði þetta fyrir ykkur, ég hugsaði, náði engu að svara áður en hann sagði, var það ekki ......... Ég hugsaði áfram, hann brosti til mín og sagði, láttu mig þekkja það, labbaði af stað og endurtók um leið og hann hvarf fyrir hornið á vélageymslunni, já láttu mig þekkja það.
Ég velti mikið fyrir mér af hverju dreymir mann sama drauminn aftur, við því hef ég ekki svar, en eftir að ég skrifaði drauminn niður, eða byrjunina á þessari grein, hætti þetta. Það er margt skrítið, sem maður skilur ekki.
Maggi hafði oft orð á því, í upphafi kynna okkar, að hann ætlaði að koma með mér í ferð um landið. Oft bauð ég honum með, en hann fann sér alltaf afsökun fyrir því að koma ekki og sagði gjarnan, ég kem með næst. Árið ´94 þegar ég sá að heilsa hans var að byrja að bila bauð ég honum með mér til Belgíu þar sem ég var að láta byggja yfir rútu. Ég ætlaði að fylgjast með smíðinni og vissi að þarna var eitthvað að gerast sem hann hefði gaman af að sjá, en hann fann afsökun, ég er orðinn alltof gamall og slappur til þess að þú sért að dragnast með mig, gamlan karlinn sem ekkert kann að ferðast, ég verð bara fyrir, engar fortölur dugðu, Maggi kom ekki með. Það kom mér því skemmtilega á óvart þegar ég bauð honum, ellefu árum seinna, að koma með mér á mótorhjólinu í rúnt frá Selfossi, hann hafði sýnt því áhuga, hann þáði það strax og beið spenntur eins og lítill strákur þegar við komum heim til þess að sækja hann, hann mátti varla vera að því að fara í gallann. Við fórum góðan rúnt sem endaði austur á Hellu. Hann og Gyða buðu okkur í kaffi þar áður en við Inga héldum för okkar áfram austur, en þær mæðgur komu þangað á bílnum, þá var heilsan farin að bila hjá Magga og þurfti að hjálpa honum, á og af hjólinu. Svona er víst lífið hjá þeim sem ná aldri, eins og hálfbyggður píramídi, brattar hliðar og flatt þak, lífið rís hratt, helst svipað eftir að toppnum er náð, fellur svo jafn hratt og það reis. Þessi ferð var með síðustu samskiptum okkar.
Nú þegar Maggi er til moldar borinn verð ég staddur á bílasýningu í Þýskalandi, hann hefði haft gaman af að skoða svona sýningu, bílakarlinn, sem hugsaði mest um allskonar tæki, Bronco og Willys jeppa, traktora og fleira. Gerði við bíla og vinnuvélar fyrir ættingjana og sveitungana, en tók oftast lítið eða ekkert fyrir, það gekk jafnvel fyrir hans eigin verkefnum. Maggi er lagður af stað í langt ferðalag, kannski er hann að skoða landið og heiminn, sem hann talaði stundum um að hann ætlaði að gera seinna, en hafði ekki gert, kannski labbar hann um hér á bílasýningunni, stoppar á einhverjum völdum bás, hjá réttri bílategund og ræðir málin yfir kaffibolla.
Hvíl í friði og hafðu þökk fyrir samveruna, þinn fyrrverandi tengdasonur,