Sigrún Pálína Ingvarsdóttir

Það er stórskrítið að sitja hér og skrifa minningargrein um þig, stærsta ástin mín. Það er óraunverulegt og ósanngjarnt, en einhvern veginn er það það sem við áttum von á, en að sjálfsögðu vonuðum við alltaf að þú myndir sigrast á þessum sjúkdómi. En það vita allir að það er ekki auðvelt að sitja hér heima án þín og skrifa þessi síðustu orð til þín, ástin mín.
Leiðir okkar lágu fyrst saman í Templarahöllinni Reykjavík, þar sem við dönsuðum vals, polka og hvað þeir nú heita allir þessir gömlu dansar. Aldrei varð það að við tvö dönsuðum saman þá, þú varst ljóshærð falleg stelpa, ég var rauðhærður strákur með krullur og freknur, og þorði ekki að bjóða þér upp í dans. Þú sagðir við mig eftir að við byrjuðum líf okkar saman, að þú skildir aldrei af hverju ég bauð þér ekki upp í dans, því þú sást að ég gat alveg dansað.
Árin liðu og leiðir okkar skildi, þú stofnaðir fjölskyldu og eignaðist þrjú yndisleg börn, ég stofnaði mína fjölskyldu og eignaðist tvö yndisleg börn, við lentum bæði í skilnaði við maka okkar, og árin liðu. Haustkvöld eitt 1993 í stórri afmælisveislu á stað sem hét Amma Lú sást þú mig síðan í fjarlægð þegar Milljónamæringarnir byrjuðu að spila vínarvals, og þar sem þú vissir að ég kunni að dansa, þá tókst þú strikið yfir til mín, og varst ekkert að bjóða mér upp í dans, sagðir einfaldlega: Nú kemur þú og dansar vals við mig.
Þegar ég sé hver daman er, var ekki hikað, við fórum út á gólfið og byrjuðum að snúast, gólfið var yfirfullt af fólki, en þegar fólk tók eftir að þarna var par sem gat dansað vínarvalsinn eins og átti að gera það, þá flutti fólkið sig af gólfinu og klappaði í takt við tónlistina og leyfði okur að eiga gólfið.
Við höfðum aldrei dansað saman áður, en það var eins og við hefðum ekki gert annað allt okkar líf.
Þarna skildi svo leiðir okkar aftur, en hugsanirnar voru margar, og föstudag einn í desember hringir þú til mín í verslunina mína og kynnir þig, og við ræðum aðeins saman um vínarvalsinn á Ömmu Lú, og þú spyrð mig síðan hvort ég vilji ekki hitta þig yfir kaffibolla á Café Paris, annað hvort það kvöld eða kvöldið eftir, þú gafst mér í raun ekki möguleika á að segja nei.
Fyrir mig sem gullsmið þá voru síðasti föstudagur fyrir jól og laugardagurinn ekki bestu dagarnir til að fara á kaffihús, svo ég valdi föstudaginn.
Þarna hófst samband okkar, við eigum okkar fyrsta koss rétt fyrir jól 1993, og þessi 26 ár með þér hafa verið einhver hamingjuríkustu ár ævi minnar.
Við vorum alltaf sammála um að allt í lífinu hefur sinn tilgang, við ræddum oft um hvað það hefði verið yndislegt ef við hefðum fundið hvort annað fyrr, átt okkar líf saman og okkar börn saman, en vissum líka að þá hefðum við ekki átt þau yndislegu börn og barnabörn sem við eigum nú.
Við vissum líka að þá hefðir þú ekki lent í þeim hremmingum sem þú varðst fyrir sem ung stúlka af völdum kirkjunnar manns, og misgjörðir hans gagnvart þé, hefðu sennilega aldrei komið upp á yfirborðið.
Við ræddum um að það var Guðs vilji á einhvern óskiljanlegan hátt að þú, konan sem aldrei lést neinn vaða yfir þig með óréttlæti eða yfirgangssemi, skyldir lenda í þessum hremmingum eftir að hafa verið í viðtali hjá prestinum, sem hafði gift þig og manninn þinn, þegar þið áttuð í hjónabandserfiðleikum.
Mörgum árum seinna, þegar við byrjum líf okkar saman, 1993, kemur í ljós að þessi kirkjunnar maður ætlar að bjóða sig fram til æðsta embættis innan kirkjunnar, embættis biskups yfir Íslandi, og þú segir mér sögu þína, hverju þú hafir lent í af hálfu þessa manns, og hvort ég muni standa við hlið þér og styðja þig ef það skyldi opinberast. Ég svaraði þér án þess að hugsa, að það myndi ég að sjálfsögðu gera, og restina af þeirri sögu þekkir þjóðin.
Líf okkar saman hefur boðið upp á margar góðar og eftirminnilegar stundir og einnig erfiða tíma, þar sem við höfum þurft að takast á við veikindi og erfiðleika. Þú stóðst alltaf sem klettur á bak við þá sem lentu í veikindum eða erfiðleikum, bæði innan og utan fjölskyldunnar.
Þegar Sólveig dóttir þín varð hjartveik, og var ekki hugað líf fyrstu dagana, þá gekkst þú í móðurhlutverkið fyrir börnin hennar, og að fylgjast með þér hvernig þú stóðst sem klettur við hlið hennar og barnanna og hans Theis í þessum veikindum, þá fór ekki fram hjá neinum sem kom að þessum veikindum hvaða persónu þú hafðir að geyma. Sama var með Bjarka son þinn er hann greindist með sykursýki á háu stigi, þar var það sama upp á teningnum, þú fórnaðir þér fyrir þitt fólk og aðra.
Í gegnum starf þitt hér í Danmörku hjálpaðir þú háum sem lágum við að takast á við vandamál sín, þú gerðir engan greinarmun á hvaðan fólk kom úr þjóðfélaginu, þú sagðir mér eitt sinn að til þín hefði komið skjólstæðingur sem átti í erfiðleikum með líf sitt, þú tókst á móti honum sem hverjum öðrum dönskum manni, maðurinn kynnir sig og þú kynnir þig, hann spyr þig síðan svolítið undrandi, hvort þú vitir ekki hver hann sé, þú segist ekki vita það og hann varð svo glaður að hann gat komið og rætt við persónu án þess að vera þetta andlit sem allir þekktu, og vissu ekki alveg hvernig ætti að ræða við hann. Hann hefur síðan sagt hvað þú varst frábær og yndisleg kona, og hvað þú varst næm á að finna hvar skóinn kreppti og hvað hann gæti gert betur til að verða sá maður sem hann er í dag.
Það var alveg sama hvert vandamálið eða erfiðleikarnir voru, þú byrjaðir aldrei að leggjast í neikvæðni eða uppgjöf, þú leist alltaf á hvernig væri hægt að leysa vandann, og gekkst síðan í að gera það.
Í starfi þínu á Íslandi sem þroskaþjálfi var greinilegt hvílíka manngæsku þú hafðir til að bera, að sjá hvernig þú umgekkst t.d. fólk sem hafði Downs-heilkenni, hvernig þú sagðir alltaf hvað það fólk var yndislegt, hvað það var fullt af ást og sagðu hlutina eins og þeir voru, þar kenndir þú mér mikið með fáum orðum.
Eitt sinn, 1994 eða 1995, varstu beðin um að taka að þér að breyta starfsháttum á einu af þeim heimilum þar sem fólk með Downs-heilkenni bjó, þú notaðir fyrstu dagana til að sjá hvernig starfsfólkið kom fram við heimilisfólkið, og þar sástu strax hluti sem þér fannst engan veginn fólki sæmandi. Heimilisfólkið var rekið í sturtu, starfsfólkið klæddist stígvélum, gúmmíhönskum og gúmmísvuntum, og síðan var heimilisfólkið skrúbbað og þvegið eins og gripir í gripahúsi. Einhverjir hefðu sennilega rekið þetta starfsfólk, en þú vissir að það myndi engu breyta, svo þú baðst starfsfólkið um að klæðast baðfatnaði, og þú fórst og klæddist stígvélum, gúmmíhönskum og gúmmísvuntu, og spurðir síðan starfsfólkið hvernig því liði að sjá þig standa svona fyrir framan þau, tilbúin í stórþvott.
Einnig fannst þér undarlegt að heimilisfólkið hafði ekki lykla að herbergjum sínum, það var læst inni eins og fangar. Þessum hlutum, og öðrum, fékkst þú breytt, þannig að fólk sem minna mátti sín fékk betri lífsskilyrði.
Sama var þegar þú greindist með krabbameinið, þá gekkstu staðföst inn í það að finna út hvaða möguleika aðra þú hafðir fyrir utan lyfjameðferðina til að verða heilbrigð aftur, og allt virtist ganga vel þar til í vetur að það fór að ganga verr. Það að upplifa hvernig þú gekkst í gegnum veikindi þín með æðruleysi, og kenndir okkur öllum sem eftir sitjum, hvernig við eigum að halda áfram lífi okkar, og lifa því án þín, hefur verið ómetanleg hjálp í að komast í gegnum þetta. Þú sagðir við mig einn dag þegar við ræddum framtíðina án þín, að þinn kyndill myndi bara slokkna og að þinni vist hér væri lokið og að þú þyrftir ekki að hafa meiri áhyggjur, eða meiri verki, en við þyrftum að lifa áfram og læra að lifa við söknuðinn. Það lýsti þér svo vel, að þú hugsaðir ekki um þig, heldur um okkur sem eftir lifa.
Þú sagðir einnig, sem mér þótti svolítið undarlegt fyrst þegar ég heyrði það, að ef maður gæti séð eitthvað jákvætt við þennan sjúkdóm, þá hefði maður tíma til að fara yfir líf sitt og gæti sagt það sem hafði verið ósagt, og hefði möguleika á að kveðja og þakka fyrir sig, og óska öllum hins besta.
Við fengum sagt við hvort annað það sem við höfðum ekki sagt, og náðum að kveðja hvort annað.
Að fylgjast með þér í veikindunum síðustu vikurnar, og sjá hvað þér leið illa, og vita að það væri ekkert hægt að gera fyrir þig, það var sárara og erfiðara en allt annað sem ég hef reynt í lífi mínu, að sjá hvernig sjúkdómurinn tók lífsneistann frá þér og hvernig lífið fjaraði út, og vona að þú fengir að deyja svo þú þyrftir ekki að þjást meira, það var erfiðara en allt sem erfitt er.
Það hafa verið forréttindi að fá að eiga þig og eiga þessi ár með þér ástin mín, allt það sem þú hefur kennt mér um manngæsku, framkomu við fjölskyldu, vini og ókunnuga, hvernig þú fékkst mig til að breyta lífi mínu og sýndir mér hvernig maður á að taka á móti ást og endurgjalda ástina, og hvernig ég gat elskað sjálfan mig, svo ég gæti elskað aðra.
Ó, elsku Pála mín, núna veit ég ekki hvernig ég á að geta lifað án þín, en ég mun eflaust læra það með tímanum og læra að lifa glaður með þær yndislegu minningar sem ég á um þig og allt sem við höfum upplifað saman.
Við sjáumst aftur þegar minn kyndill slokknar, þá dönsum við vínarvalsinn okkar aftur, og aftur, og aftur. Guð blessi þig og varðveiti þig ástin mín.
Þinn ástkær eiginmaður,