Ásta Marta Róbertsdóttir

Ég var 25 ára gamall, nýkominn úr háskólanámi í London, og þóttist aldeilis kunna á heiminn. Ég fór á ball og hitti þar sæta stelpu sem ég varð skotinn í. Eitthvað sá hún líka við mig. Það varð ekki aftur snúið. Við urðum kærustupar, giftum okkur, eignuðumst tvö yndisleg börn og höfum búið saman síðan í yfir 40 ár.
En kærastan átti fimm ára dóttur. Ég hafði engan þroska til að takast á við slíkt; háskólanámið var vita gagnslaust. Stúlkan litla var eitthvert fallegasta barn sem ég hef augum litið. Þannig er hún og verður ávallt í minningunni, fósturdóttir mín, Ásta Marta; falleg utan sem innan.
Það var örugglega ekki auðvelt fyrir litlu stúlkuna að fá inn í líf sitt einhvern kall sem sem var skotinn í mömmu hennar. Ég fann þó aldrei fyrir því. Við urðum fljótt góðir vinir. Hún átti sinn pabba sem hún leitaði eftir og þótti vænt um. Aldrei datt mér í hug að taka það frá henni. Ég var bara Gulli pabbi og nægði mér vel. Hún bar ávallt virðingu fyrir mér sem pabba og sýndi mér mikla hlýju.
Það væri þó ekki sannleikanum samkvæmt að segja að Ásta hafi ávallt verið auðvelt barn, sérstaklega ekki þegar kom fram á unglingsárin. Hún var opin og þurfti oft mikla athygli, gat verið fyrirferðarmikil en í senn tilfinningarík. En skemmtileg var hún, hláturmild og oft hin mesti prakkari. Hún var félagslynd, vinmörg og hæfileikarík. Hún lagði m.a. stund á og sýndi dans að hætti tónlistar níunda áratugarins.
Ásta var sannkallað jólabarn. Þegar þau nálguðust vildi hún helst taka fulla stjórn á heimilinu. Það átti að skreyta mikið, við þurftum fleiri og stærri jólapakka, ekki aðeins fyrir hana, heldur líka aðra.
Ásta var stolt stóra systir yngri barna okkar, Evu Hrundar og Guðjóns Inga, passaði þau og verndaði. Litu þau að sjálfsögðu upp til hennar. Þegar þau stofnuðu heimili og eignuðust börn náði Ásta frænka og barnagæla sterku og hlýju sambandi við þau öll og vildi hún t.d. ávallt vera þátttakandi í afmælum þeirra.
Áður en lengra er haldið kýs ég að fara fáeinum orðum um sjúkdóminn alkóhólisma sem stráfellir fólk í blóma lífsins í tugatali á ári hverju. Ég vona að þeir sem þessar línur lesa geri sér grein fyrir alvarleika þess sjúkdóms, en hann sótti á Ástu mína allt frá unglingsaldri. En alkóhólismi er líka fjölskyldusjúkdómur. Hjálparsveit hennar getur engu bjargað. Sjúkdómurinn rýfur heilbrigð samskipti og grefur sár í fjölskyldur. Verstir eru feluleikurinn og fordómarnir. Þeir tryggja að enginn geti fengið bót meina sinna. Fordómarnir ná hæstu hæðum í samfélaginu; það svo að þessi heilasjúkdómur er í raun ekki viðurkenndur í hinu opinbera heilbrigðiskerfi. Nýlegur söfnunarþáttur fyrir SÁÁ á RÚV, Fyrir fjölskylduna, kom að kjarna málsins.
Ásta háði langa og stranga baráttu við sjúkdóminn, fór í ótal meðferðir og náði inn á milli góðum árangri. Hún var greind og skynsöm, vissi allt um sjúkdóminn og allt það mikla sem hún hafði að lifa fyrir. Hún vildi lifa og ætlaði aldrei að gefast upp, hafði þá von að þegar hún hefði náð tökum á þessum fjanda ætlaði hún að gerast ráðgjafi og reyna að hjálpa öðrum. Við foreldrarnir, börn hennar og systkin höfðum líka alltaf von; hún gaf okkur hana. Það sárasta er að nú er vonin slokknuð.
Sný ég mér þá á ný að fáeinum minningabrotum um Ástu, eins og hún var í raun án fíknifjandans. Fyrir mér er Ásta, einnig eftir að fullorðinsárum var náð, litla stúlkan með stóra hjartað. Eflaust hefur hún erft frá mörgum gjafmildina og hjartahlýjuna. Fyrst kemur mér í hug móðuramman, Ingibjörg Sigurðardóttir. Rétt eins og amman mátti Ásta ekkert aumt sjá og vildi ávallt hjálpa, en sem barn var Ásta augasteinn Ingu ömmu og Guðjóns afa. Eftirminnilegt atvik er úr bernsku þegar hún sex ára var í sveit hjá Fanneyju frænku á Ísafirði. Sótti Ásta það fast að fá að taka þátt í góðgerðarstarfsemi sem hvítasunnumenn ráku í bænum. Þar fann hún sig. Og talandi um Fanneyju frænku; hún átti eftir að reynast Ástu ómetanlega allt til hins síðasta þegar sjúkdómurinn hafði því miður rænt hana flestum vinum. Guð blessi þig fyrir það, Fanney mín.
Ásta skilur eftir sig svo margt fallegt. Fyrst skulu nefnd yndislegu börnin hennar, Guðlaugur Victor og Kristjana Marta. Hún gaf þeim lífið, fegurðina, hjartalagið og allt það dásamlega í fari þeirra. Það er ein stærsta stund lífs míns að vera viðstaddur fæðingu Guðlaugs Victors og síðan að halda honum undir skírn. Ásta var mamman sem átti þessi dásamlegu börn, afreksfólk í íþróttum, sem hún var svo stolt af, vildi og reyndi að gera allt fyrir eftir fremsta megni, en var vanmáttug sökum þess sjúkdóms sem hún bar.
Ég minnist ótal ánægjustunda með þeim. Það var t.d. ekki lítil gleðistund sl. vor þegar Ásta ásamt okkur móðurfjölskyldu sinni hélt upp á stúdentspróf Kristjönu Mörtu frá Kvennaskólanum. Ég óska þess bara að duglega stúlkan hætti aldrei að droppa inn og chilla með ömmu og afa eða sjoppa með ömmu.
Gullmolinn hans Guðlaugs Victors, Axel Aron, þriggja ára; fagur sem foreldrarnir og amman, fjörugur en prúður, hefur yljað langömmu og langafa á erfiðum tíma.
Ásta bjó börnum sínum fallegt heimili bæði í Reykjavík, tvívegis í Danmörku og í Englandi. Þar ríkti gestrisni, hlýja og smekkvísi. Ég minnist margra heimsókna okkar til þeirra þegar þau bjuggu í Árósum í Danmörku þar sem Guðlaugur Victor var að stíga sín fyrstu skref í atvinnumennsku í knattspyrnu, til dæmis hve hlýlega hún og börnin hennar tóku á móti stórfjölskyldu minni þar þegar við héldum upp á áttræðisafmæli móður minnar, Dísu ömmu hennar, en mikill kærleikur ríkti á milli þeirra.
Ásta mín var falleg utan sem innan. Hún færði mér kærleika. Líf hennar var erfitt og átti hún skilið allt annað og betra. Sárt er að vonin er slokknuð. Við hlýjum okkur við ótal góðar minningar og treystum því að hún sé ekki lengur í kvölinni.

Gulli pabbi.