Arndís Sigríður Árnadóttir

Það var okkur öllum sem þekktum hana Arndísi mikil sorg að heyra um ótímabært og skyndilegt andlát hennar. Hún var ein af þessum manneskjum sem virtust á einhvern hátt ódauðlegar.

Ég kynntist Arndísi fyrst árið 1986 þegar hún var kennarinn minn við Háskóla Íslands í námskeiðinu bókasöfn listastofnana innan bókasafns- og upplýsingafræðanna. Þessi glæsilega og fágaða kona vakti strax athygli mína, ekki bara fyrir afbragðskennslu heldur ekki síður fyrir brennandi áhuga hennar og þekkingu á námsefninu. Hún opnaði augu mín fyrir sífellt kvikum birtingarmyndum listarinnar og hvernig koma mætti ólíkum stefnum, skoðunum og aðferðafræði á framfæri á opinn og fordómalausan máta þar sem allir áttu sinn rétt, sinn sess. Hún brýndi fyrir okkur að andspænis listinni væru allir jafnir og því bæri okkur að koma öllum listamönnum og verkum þeirra til skila til þeirra sem um þá vildu fræðast, og þá ekki síst þeirra sem minnst var um fjallað, þeirra sem gjarnan hurfu í umfjöllun og upplýsingaflóði um stóra og fræga listamenn. Löngu seinna töluðum við um að við sem unnum á listbókasöfnum værum einskonar ökumenn listarinnar konstens chaufförer.

Nokkrum árum seinna þegar ég tók við sérfræðibókasafni Þjóðminjasafns Íslands, sem hefur að geyma ótrúlegt og fjölbreytilegt safn grunnheimilda tengdra listum og listfræði, hafði hún strax samband við mig og bauð mér til þátttöku í ARLIS (Art Libraries Society) sem eru alþjóðleg samtök listbókasafna á heimsvísu. Þá hafði hún ásamt nokkrum eldhugum á Norðurlöndum nýstofnað sérstök samtök innan ARLIS ARLIS/Norden. Henni var umhugað um að sem flest íslensk bókasöfn sem höfðu listefni hvers konar yfir að ráða tækju þátt í þessum samtökum og fyrir hennar tilstuðlan urðu brátt flest slík söfn á Íslandi meðlimir í samtökunum. Að sama skapi blómstraði starfsemi félagsins annars staðar á Norðurlöndum og úr urðu sterk og virk samtök sem stuðluðu að framgangi og sögulegri þekkingu á listum í hennar víðustu merkingu. Allar helstu listastofnanir og söfn á Norðurlöndum áttu sinn fulltrúa í samtökunum og var skipst á að halda veglegar ráðstefnur og málþing í borgum þessara landa. Það var mest fyrir tilstuðlan Arndísar og elju hennar að einnig hér á Íslandi voru haldnar glæsilegar ráðstefnur innan ramma samtakanna þar sem heimsfrægir fyrirlesarar voru fengnir til leiks. Auk þess gáfu samtökin út tímarit, ARLIS/Norden-Info, þrisvar til fjórum sinnum á ári og þar lét Arndís sitt ekki eftir liggja, enda var hún þar í stjórn um lengri tíma. Ég á Arndísi mikið að þakka fyrir að hafa fengið að vinna með henni um árabil innan þessara samtaka, þar sem hún var stöðugt hvetjandi, réttsýn, fordómalaus og víðlesin um efnið.

Arndís starfaði um árabil sem forstöðumaður Bókasafns Listaháskóla Íslands sem hún nútímavæddi og gerði að einu vandaðasta og framgangsríkasta bókasafni landsins. Innan listarinnar stóð hugur Arndísar þó alltaf mest til hönnunar hvers konar og eftir að hún lét af störfum hjá Listaháskólanum hóf hún gagnmerkar rannsóknir á íslenskri innanhússhönnun, þróun hennar og sögu. Hún varði doktorsritgerð sína árið 2011, Nútímaheimilið í mótun: fagurbætur, funksjónalismi og norræn áhrif á íslenska hönnun 1900-1970, sem markaði á margan hátt tímamót sem mikilvægt framlag til sjónlistasögu landsins. Arndís skrifaði auk þess fjöldann allan af greinum í blöð og tímarit og hélt fyrirlestra bæði hérlendis sem erlendis og sinnti stundakennslu bæði við Listaháskóla Íslands og Háskóla Íslands. Hún var víðlesin og margfróð um allt sem viðkom listum og hönnun, einkum það sem varðaði Ísland.

Ónefnt annað áhugamál Arndísar var trjárækt sem hún hafði brennandi áhuga á og var óþreytandi við að fræða okkur hin um kosti ýmissa trjátegunda sem hún hafði dálæti á. Hún var ritari í stjórn Skógræktarfélags Garðabæjar um langt árabil og vann ötullega að framgangi félagsins.

Að leiðarlokum er mér efst í huga þakklæti fyrir að hafa fengið að kynnast Arndísi og hennar störfum náið í um 37 ár. Hún veitti mér þekkingu og sjálfstraust, var hvetjandi, fáguð og traust og ávallt tilbúin til að hjálpa og finna úrlausn vandamála sem upp gátu komið. Auk þess var hún tryggur vinur sem ég gat alltaf leitað til og var umhugað um velferð mína og fjölskyldu minnar. Ég minnist með gleði eins atviks þegar hún kom til mín og sagði: Gróa mín, veistu að við erum frænkur! Kom þá í ljós að við vorum skyldar í 4. og 5. lið en Arndísi þótti þetta engu að síður merkileg uppgötvun eins og mér og hampaði hún óspart frænkuskyldleikanum eftir þetta. Mér þótti vænt um það.

Ég votta Jóni, eftirlifandi eiginmanni hennar, og Einari, Ágústu og Böðvari, börnum hennar, mína dýpstu samúð. Blessuð sé minning Arndísar S. Árnadóttur.

F.h. ARLIS/Norden á Íslandi,