Sigríður Hannesdóttir

Við ömmurnar, eins og amma kallaði okkur gjarnan, vorum nánar frá því að ég man eftir mér. Við montuðum okkur mikið af því að bera sömu upphafsstafina og vera næstum alnöfnur. Ef við áttum að skrá nöfnin okkar hlið við hlið, t.d. í gestabókum, höfðum við þá reglu að hún skrifaði sig sem S. Hannesdóttir en ég Sigrún H. Þannig lékum við á lesandann sem gat ekki vitað hvort um væri að ræða tvær manneskjur eða eina sem hefði skráð nafn sitt tvisvar.

Hjá ömmu voru alltaf næg verk að vinna. Í minningunni skrúbbuðum við mottur tímunum saman, brutum saman þvott eða gerðum við flíkur á saumavélinni. Allt þetta varð að leik með ömmu. Við steiktum pönnukökur eða bökuðum hjónabandssælu og amma kenndi mér að prjóna svo við gátum setið löngum stundum og framleitt hosur, húfur og vettlinga af fingrum fram. Amma fylgdi aldrei uppskrift við baksturinn var slumpað og í prjónaskapnum var skáldað. Ef við misstum niður lykkju eða gerðum klaufaleg mistök í eldhúsinu gátum við alltaf afsakað okkur með því hvað við værum báðar voðalega örvhentar.

Á milli verka sátum við oft í eldhúsinu með kex, kringlur og kakómalt eða kryddleginn hvítlauk sem við borðuðum beint úr krukkunni og gáðum að selum út um gluggann. Við spiluðum lönguvitleysu eða ólsen, lögðum kapal og byggðum stundum spilaborgir. Þá fór amma með kvæði, söng eða sagði sögur og svo kunni hún líka að spá bæði í spil og bolla.

Það allra skemmtilegasta var að fara niður í geymsluna sem var full af búningum sem amma hafði sankað að sér í gegnum árin í leikritum og skemmtunum. Oft var farið niður með heila innkaupakerru sem var til í húsinu og hún fyllt af múnderingum. Þegar upp var komið hjálpaði amma við að para saman kjóla, hanska, hatta og aðra fylgihluti og var klár með sikkrisnælur og saumavélina til þess að stytta og þrengja flíkur eftir þörfum hverju sinni.

Í öllu stússinu var afi aldrei langt undan. Oftar en ekki kom það í hans hlut að ganga frá eftir okkur enda var hann, að sögn ömmu, svo mikill snyrtipinni og hafði algjört óþol fyrir drasli og sóðaskap. Amma lagði áherslu á það að allir títuprjónar skiluðu sér í nálapúðann því afi hafði sérstakt lag á því að fá nálar í fæturna.

Þegar ég var níu ára fluttum við fjölskyldan til Danmerkur í nokkur ár og allan tímann skrifuðumst við amma á. Bréfin frá ömmu voru alltaf skrifuð á gulan pappír og þeim fylgdu oft ljóð, myndir og úrklippur úr blöðum sem amma hafði safnað saman. Því fylgdi alltaf mikil eftirvænting þegar umslag barst. Á síðari árum þegar ég hef dvalið erlendis héldum við amma þeim sið að skrifast á og ég geymi frá henni fjölda bréfa.

Ömmu verður sennilega einna helst minnst sem sagnakonu enda gat hún setið við eldhúsborðið og sagt sögur tímunum saman; sögur frá æsku sinni á stríðsárunum í Vesturbænum, þegar hún dvaldi á stórbýli á Englandi og af margvíslegum uppákomum úr leiklistinni. Allir atburðir í lífi ömmu urðu henni efni í sögur sem hún flutti af innlifun og með leikrænum tilburðum.

Ein uppáhaldssagan hennar var af því þegar hún vann í gjafavöruverslun á Laugavegi. Hún hafði þá nýlega hitt afa í fyrsta sinn um borð í Gullfossi, hún á leið frá Englandi en hann frá Danmörku. Einn morguninn var hún að þrífa verslunargluggann þegar afi, sem var þá bílstjóri hjá bandaríska sendiráðinu, kom keyrandi niður götuna á glæsivagni með veifum. Þegar hann sá ömmu stöðvaði hann bílinn og steig út til að heilsa henni, ökumönnum fyrir aftan hann til lítillar ánægju. Afa tókst samt að yfirgnæfa bílflauturnar og reiðilestur ökumannanna til þess að bjóða ömmu á stefnumót og úr því hófst langt og farsælt líf þeirra saman. Einhvern veginn þannig held ég að afi hafi tekið á móti ömmu núna þegar hún kvaddi þennan heim; á glæsivagni og með kaskeiti á höfði.

Amma skilur eftir sig stórt skarð hjá okkur fjölskyldunni en áfram lifa ótal margar sögur og minningin um einstaka konu sem hreif alla í kringum sig með gleði og húmor fram á síðasta dag.