Á dögunum kom út bókin Grænkerakrásir Guðrúnar Sóleyjar vegan-uppskriftir fyrir mannúðleg matargöt eftir fjölmiðlakonuna Guðrúnu Sóleyju Gestsdóttur. Bókin kemur eins og kölluð enda hefur áhugi á girnilegu grænkerafóðri aldrei verið meiri auk þess sem bókin kemur sterk inn í matarbókasenuna sem fyrsta íslenska bók sinnar tegundar.
Guðrún Sóley er þekkt fyrir að vera yfirmáta sjarmerandi og hnyttin og eitt það fyrsta sem hún tilkynnir mér þegar við setjumst niður er að þetta sé ekkert meinlæta megrunarfóður sem boðið sé upp á í bókinni. Um sé að ræða uppskriftir sem séu hver annarri girnilegri enda fráleitt að gefa einhvern afslátt af gæðunum þó að engar dýraafurðir séu í þeim. Það sé hrópandi þversögn og algjörlega fjarstæðukennt.
Það verður að vera eitthvað stökkt í matnum, segir Guðrún meðan við flettum í gegnum bókina og ég dáist að hugkvæmninni eins og að kalla beikon feikon. Ég velti þessu fyrir mér, var ekki viss hvort við ættum að kalla þetta veikon eða feikon, en svo varð feikon fyrir valinu, segir Guðrún enda er feikon klárlega feik beikon. Ergo: feikon.
Guðrún segir að ástríða hennar gagnvart mat sé aðallega tilkomin vegna þess að henni þyki svo gaman að halda matarboð. Það sé fátt skemmtilegra en að breiða út skrautfjaðrirnar og halda svo mikið sem eina góða veislu þar sem boðið sé upp á góðan mat. Hennar matarboð séu vitanlega vegan en af hverju ætti það að breyta einhverju? Spurð um ástæður þess að hún sneiði alfarið hjá dýraafurðum þá sé það aðallega af dýraverndunarástæðum.
Hún hafi upphaflega gerst grænmetisæta og fikrað sig yfir í veganismann sem sé mjög algengt ferli hjá fólki. Kostirnir séu mýmargir en fyrst og fremst líði henni afskaplega vel á líkama og sál, fái alla þá næringu sem hún þurfi og geti borðað eins mikið og hún vilji auk þess sem enginn hafi dáið til að komast á diskinn hennar.
Í bókinni fer Guðrún Sóley gaumgæfilega yfir fyrstu skrefin, hvað sé nauðsynlegt að eiga alltaf í búrinu og býður lesendum sínum mjög einlæga handleiðslu í gegnum heim grænkera sem í huga margra er ansi hreint flókinn og skrítinn. En hér er ekkert skrítið á ferð. Ímyndið ykkur besta meðlæti í heimi og það er nákvæmlega það sem við erum að tala um. Einföldunin er algjörlega komin frá blaðamanni en Guðrún Sóley tekur undir með mér þegar ég játa að mér þyki yfirleitt meðlætið best.
Vegan-matur á það til að hljóma undarlega í eyrum þeirra sem til þekkja; sætkartöflusúkkulaðikaka og fleira í þeim dúr. Eitthvað sem er hreint ekki rökrétt. En hér erum við að kljást við viðjar vanans. Það eitt að gera marengs úr kjúklingabaunasafa sýnir hversu mögnuð fæðan okkar er og hvað hægt er að gera. Aðalatriðið er að allir hafi frjálst val til að velja og að valmöguleikarnir séu aðgengilegir og einfaldaðir. Og það er akkúrat það sem Guðrún gerir í bókinni sem spannar alla flokka. Allt frá einföldum morgunmat upp í flóknari rétti og jafnvel kokteila.
Hér er ekkert til sparað og það sem meira er; bókin er svo falleg. Það er Rut Sigurðardóttir sem tók myndirnar en hún hefur fyrir löngu skipað sér á bekk sem einn fremsti ljósmyndari landsins. Guðrún segir að vinnuferlið hafi ekki verið neitt til að grínast með. Hún hafi verið vöknuð fyrir allar aldir til að hefja undirbúning, Rut hafi síðan komið skömmu síðar og svo hafi verið myndað fram eftir degi og oft langt fram á kvöld. Þetta hafi verið einstaklega krefjandi tímabil en um leið óskaplega skemmtilegt, gefandi og nærandi í alla staði. Það fór mikil ást í þessa bók og alla matargerðina sem í henni birtist. Það skiptir máli, segir hún og við erum sammála um það. Maturinn á að næra bæði líkama og sál.