Pistlar:

Þessarri spurningu velti ég oft fyrir mér. Það eru til ýmsar skilgreiningar á því hvað er að vera leiðtogi og hverjir eru leiðtogar. Sitt sýnist hverjum og sérfræðingar eru ekki á einu máli. Vinsælar skilgreiningar á forystu þessi misserin eru meðal annars þjónandi forysta, leiðandi forysta og sönn forysta (e. authentic leadership). Allar þessar tegundir forystu eiga það sameiginlegt að leiðtoginn aðhyllist ekki stigveldis skipulag (e. hierarchy) heldur deilir ábyrgð með teyminu og hvetur aðra til dáða.

Fæddur leiðtogi?

Sumir eru þeirrar skoðunar að leiðtogahæfni sé meðfædd. Þeir sem eru á þessarri skoðun halda því gjarnan fram að þróun leiðtogahæfileika sé gagnslaus enda sé leiðtogahæfni sumum einfaldlega í blóð borin og öðrum ekki. Rannsóknir hafa sýnt að eðlishyggjukenningar sem þessar, tefja fyrir framþróun og standa gjarnan í veginum fyrir því að konur hljóti leiðtogastöður. Þeir hæfileikar sem eru flokkaðir sem afgerandi leiðtogahæfni hjá körlum eins og ákveðni og stefnufesta, eru þá gjarnan flokkaðir sem frekja hjá konum.

Valdeflandi forysta

Þeir sem laða fram það besta í öðrum, taka ábyrgð á sjálfum sér og efla aðra til að taka aukna ábyrgð, beita aðferðum valdeflandi forystu (e. empowered leadership). Þessi tegund leiðtogahæfni byggir á þeirri hugsun að leiðtogahæfni krefjist þess að við höfum stjórn á eigin lífi fyrst og svo verðum við fyrirmyndir og þvínæst leiðtogar.

Það krefst hugrekkis að þora að taka ábyrgð á sjálfum sér. Í bók sinni „Good to Great“, fjallar Jim Collins um að frábærir leiðtogar séu þeir sem hafa hugrekki til að horfast í augu við sjálfa sig þegar eitthvað bjátar á í stað þess að horfa út um gluggann í leit að sökudólgi.

Fjölbreytt forysta

Konum hefur fjölgað ört í stjórnum fyrirtækja og lífeyrissjóða eftir að lög um kynjakvóta tóku gildi 1. september 2013. Rannsóknir hafa sýnt að með tilkomu kvennanna hefur fjölbreytni aukist til muna í stjórnum.

Staðreyndin er sú að bæði karlar og konur geta verið frábærir leiðtogar. Það hefur reyndar ekkert með kyn að gera. Það hefur með viðhorf að gera og hugrekkið til að taka ábyrgð á sjálfum sér, orðum sínum og gjörðum. Frábær leiðtogi er sjálfum sér samkvæmur, leitar ráða þegar vera ber, hlustar á innsæið og þorir að viðurkenna mistök þegar við á.

Af þessu má ráða að hugrekkið til að taka ábyrgð á sjálfum sér og þora að leiða frá hjartanu getur leitt af sér aukna ábyrgð. Frábærir leiðtogar eru trúir í því litla og þess vegna er þeim oft trúað fyrir því sem stærra er.