Þegar sól hækkar á lofti upplifa margir að andinn sé spriklandi fjörugur og farinn langt fram úr efninu. Eftir situr líkaminn þungur og silalegur. Samkvæmt kínversku alþýðulæknisfræðinni er vorið tími lifrarinnar. Stærsta kirtils líkamans. Ef lifrin er stífluð finna margir fyrir þrekleysi og staðnaðri lífsorku. Lifrin sér um að lífsorkan renni ljúflega í gegnum líkamann. Sagt er að hökt á lífsorkunni geti líka hindrað flæði tilfinninganna og kallað fram pirring og reiði. Og öfugt; reiði og pirringur geti stoppað flæði lífsorkunnar með ýmsum afleiðingum. Til að byggja upp qi-ið eða lífsorkuna á ný og enduvekja líkamann er að finna mörg góð ráð í frábærum lækningajurtum og heilsusamlegri fæðu.
Eins og flestir vita gegnir lifrin fjölmörgum hlutverkum og er aðal efnaskiptalíffæri
líkamans. Hún er tengd endurnýjun og búskap blóðsins og sér um að halda því hreinu og kraftmiklu. Lifrin er því að auki frumlíffærið í tengslum við tíðarhring kvenna.
Það sem kínverska læknisfræðin leggur ríka áherslu á er að þegar lifrin er í ójafnvægi geti hún valdið óþægilegum tilfinningalegum sveiflum, eymslum í rifjum, stöðuguri seddutilfinningu, svima, höfuðverk, stífni í sinum, tíðarvandamálum, þokutilfinningu, meltingartrufununum. Allt nema tíðarvandamálin eiga líka við um karlmenn.
Stífur brjóstkassi og pirringur?
Eitt af hlutverkum lifrarinnar er að halda uppi blóðvarasjóði. Þessi hluti hringrásarinnar á að sjá um að næra viðkvæma og auma vöðva eftir líkamleg/andleg átök og íþróttaiðkun, auk þess að vera í nánum tengslum við tíðarhring kvenna. Þannig sér lifrin til þess að nægar blóðbirgðir séu til sem hafa með reglu og þægindi blæðinga að gera. Óþægindi eða truflum á tíðarhringnum er í langflestum tilfellum meðhöndluð, samkvæmt kínversku læknisfræðinni, með því að koma reglu blóðflæði í lifur, eða með því að meðhöndla qi og yin.
Þegar lifrar lífsorkan staðnar, sem er mjög algengt á Vesturlöndum á vorin, upplifir fólk (og það á bæði við um karla og konur), pirring og stífleika, sérstaklega stífan og þungan brjóstkassa, og konur gjarnan fyrirtíðarspennu. Þegar lifrarblóð er lítið kemur það einnig fram í þurrum augum og húð, fölva og að blæðingar kvenna geta farið úr skorðum.
Stöðnuð lífsorka getur líka birst í því að neglur verði fölar og stökkar. Og þar sem augun eru sögð spegill lifrarinnar, og þar með lífsorkunnar, er mjög algengt að þegar fólk hefur hreinsað lifrina verði augun aftur rök, tær, djúp og glansandi.
Hér eru nokkur góðar jurtir til að hreinsa lifrina:
1) Mjólkurþistill (með háu silymarin innihaldi) ber höfuð og herðar yfir aðrar lifrahreinsijurtir. Hann bæði hreinsar og verndar og er besta fáanlega næringin fyrir lifrina. Virku efnin í mjólkurþistli eru 4 og þekkt undir samheitinu silymarin og virka einnig á fjóra mismunandi vegu. Þau eru andoxandi, gera frumuhimnu og gegndræpi lifrarfruma stöðugri, hraða nýmyndun lifrarfruma og hægja á myndun kollagenþráða sem myndast við skorpulifur.
2) Túnfífill (ég bíð spennt eftir að hann vaxi nú úr grasi) er öflug jurt án aukaverkanna, sem er gott að taka inn með mjólkuþistli. Auk þess að vera frábær uppspretta margra mikilvægra vítamína og steinefna, eins og járns, fosfórs og sinks, er hann hvað mest dáður vegna þess að hann ýtir við gallvökvanum og styrkir þannig samband lifrar og gallblöðru, sem er gott fyrir heilsufar okkar í heild. Þekkt er að túnfífill hreinsar einnig hormóna sem setjast að í lifur og er að auki mjög vatnslosandi.
3) Króklappa/rót: Í Auyrvedískum fræðum er talað um króklöppu sem drottingu allra blóðhreinsandi jurta. Hún ýtir einnig við gallvökvanum og er sögð endurnýja skemmdar frumur. Hún er líka bólgueyðandi og beisk og þann bragðþátt vantar mjög uppá á Vesturlöndum fyrir jafnvægi líkamans.
5) Túrmerik (kúrkúmin) er gjarnan sögð drottning allra lækningajurta í Ayurveda. Það er marg vísindalega sannað að túrmerik er afar bólgueyðandi því er vitulegt að hafa hana með í hreinsuninni. Því staðreyndin er sú að lifrarvandamál eru uppspretta flestra bólgusjúkdóma. Til að tryggja góða upptöku túrmeriks er gott að hafa svartan pipar með. Rannsóknir hafa sýnt að svartur pipar auki upptöku næringarefna almennt.
6) Netlan frá Kálfanesi er ein mest blóðhreinsandi jurt sem fyrirfinnst og hreinar að auki briskirtilinn. Þá er líka vitað að neysla á netlu lækkar blóðsykur. Brenninetla er líka bólgueyðandi og þar sem hún vinnur á þvagfærasýkingum fari er gott að drekka bolla á dag á morgnanna um þessar mundir. Stórnetlan er sannkölluð ofurjurt sem óhætt er taka með inn í vorhreingerninguna.
7) Klórella inniheldur mikið magn af auðnýtanlegri blaðgrænu. Einnig hátt hlutfall af prótíni , kolvetni, öll B-vítamín, C og E vítamín, amínósýrur. En þar fyrir utan er klórellan afar blóðhreinsandi. Frábær fyrir þá sem kjósa að hvíla dýraprótein alveg, eða um stund.
8)Fjallagrös, þ.e. þessi íslensku eru ein af mínum uppáhaldsjurtum og nauðsynlegur hluti allra hreingerninga. Fjallagrös eru í raun fjölsykrur sem hafa mýkjandi áhrif á slímhúð í maga og hálsi. Frábær meltingajurt ef maginn fer í uppreisn, sem gjarnan gerist við hreinsun. Fjallagrösin slá strax á og róa.
9)Enterosgel er svo að segja nýtt hér á landi og alveg einstök stoð fyrir meltinguna. Gelið virkar eins og svampur í meltingarfærunum þar sem það dregur í sig skaðvalda og stuðlar að heilbrigðri slímhúð og þarmaflóru. Það hefur hreinsandi áhrif án þess að draga úr upptöku næringarefna og er notað við flestum meltingarkvillum. Enterosgel er óvænt og skemmtilegt innlegg inn í vorhreingerninguna með margar vísindarannsóknir á bakvið sig. Sjá nánar hér.
10)Lombardi DetoxLove er jurta teþeytingur og róandi viðbót við vorhreingerninguna. Í senn vegan, lífrænn, bragðgóður og án viðbætts sykurs. Dregur úr nartlöngun og gefur um leið smá kikk. Er í formi þægilegs dufts sem aðeins þarf að bæta við heitu eða köldu vatni.
Fæða sem styrkir lifur og gallblöðru
Margar fæðutegundir eru þekktar fyrir að ýta undir hreinsun lifrar og gallblöðru. Það besta sem þú gætir gert fyrir lifrina er að borða þrjá til sex skammta af eftirfarandi fæðu daglega. Fæðan þarf allra helst vera lífrænt ræktuð, því lífrænt ræktað ber í sér nánast engin eitur- eða aukaefni sem setjast að í lifrinni, samanborið við það sem ekki er lífrænt ræktað.
Hér eru allmargar fæðutegundirnar sem næra lifur:
Alfa alfa spírur – Epli – Kínóa- Ætisþistilar- Aspas- Rauðrófur- Ber Brokkkál- Spíruð brokkálsfræ
Rósakál – Kál – Hvítkál – Sellerí – Kirsuber – Kafffífill – Kanill – Túnfífill – Fennel – Höfræ (möluð) – Hvítlaukur*
Engifer- Lecithin – Blaðlaukur * – Laukur * – Steinselja – Radísur – Sesamfræ – Spínat – Túrmerik* – Valhnetur
Vatnakarsi
*Forðist ef þið eruð viðkvæm í maga eða eigið sögu um miklar magasýrumyndun.
Frábært að vita…
Það getur tekið 3 til 6 vikur að hreinsa lifrina og gallblöðruna. Ef þú kýst 2ja til 3ja vikna hreinsun með mat og jurtum hafðu jurtirnar með þér lengur. Eftir þann tíma, þ.e. 6 vikur, er dregið úr inntöku lifrarhreinsandi og styrkjandi bætiefna. Engu að síður er gott að viðhalda hreinni lifur og það fæst best gert með því að huga sem oftast að því að hafa lifrarhreinsandi fæðu á hinum daglega matseðli.
Til fróðleiks og skemmtunar
Öll mikilvægu yin-líffærin fimm eru sögð hafa mikil andleg áhrif á manninn. Þannig geymir hjartað gleðina, nýrun vilja mannsins og ótta, lungun sorg, miltað getu mannsins til að hugsa skýrt og lifrin sem fyrr segir reiðina og qi/lífsorkuna. Allar þessar tilfinningar eru eðlilegar og bera vott um heilbrigði en ef ójafnvægi kemst á þær geta þær jafnvel valdið sjúkdómum eða ójafnvægi í viðkomandi líffærum. Yang-líffærin (karlorkulíffærin) eru hins vegar gallblaðran (bile þýðir t.d. geðvonska) smáþarmarnir, ristillinn, maginn og þvagblaðran.
…