Ef þú þráir umfram allt ekki bara góða heldur frábæra heilsu og vilt halda þér ungum/ungri sem allra lengst er lykilatriði að rækta Ojas-ið. Ojas er orð úr Sanskrít og merkir í stuttu máli sterk lífsorka sem birtist allt í senn sem líkamlegur styrkur, gífurlega öflugt ónæmiskerfi, falleg húð og tifandi andi.
Ojas er eitt af stóru hugtökunum í indversku lífsvísindunum (Ayurveda) og er jafnan sögð hrein og fíngerð efni (orka) sem leysist úr læðingi þegar við meltum matinn sem við borðum og líka tilfinningar okkar og aðra umhverfisþætti. Þegar allt er eins og það á að vera. Líffræðilega er Ojas sú orka sem fer í hringrás um öll sjö vefjakerfi líkamans. Þegar við framleiðum mikið Ojas (einnig kallaður hunangslögur lífsins) finnum við til alsælu. Þá erum við að fá alla þá líkamlegu og andlegu næringu sem við þurfum á að halda.
Helstu merkin um hátt Ojas:
Líkamlegt:
Geislandi yfirbragð
Neisti í augunum
Líkamlegur styrkur
Framúrskarandi orka
Virk skilningavit
Engir verkir
Frábær heilsa og sterkt ónæmiskerfi
Léttur líkami og hugur
Hugur og tilfinningar:
Skýrleiki og fókus
Sterk lífsorka
Sterk sköpunarorka
Almenn vellíðunartilfinning
Hamingja og gleði
Til þess að komast í sem bestu tengslin við Ojas-ið mæla indversku lífvísindin aðallega með hreinni fæðu sem er jákvæð og nærandi. Fæðutegundir sem eru sagðar byggja upp besta Ojas-ið er matur sem býr yfir því að vera sætur, eðlisþungur/mettandi, olíukenndur, kælandi og mjúkur (ojá, aldrei vanmeta sætuna). Það eru t.d. döðlur, möndlur, ghee, saffran, sesamfræ, heilt korn (basmati hrísgrjón og hafrar) og jafnvel lífræn mjólk. Fast á hæla þess fylgja avócadó, bananar (mjög þroskaðir), fíkjur, sætar kartöflur, kúrbítur, hnetur (en þó sérstaklega möndlur), mung baunir (notaðar í kitcheri, hreinsunarétt jóganna) og ferskir árstíðarbundnir ávextir. Ein besta Ojas jurtin þykir svo hin margumtalaða jógajurt Ashwagandha en fleiri eru nefndar eins og kardimommur, túrmerik, pippali (langi piparinn) og jurtablandan Triphala.
Öllu erfiðara fyrir líkamann er að vinna úr þurrum mat og hráfæði en líka kjöti og fiski, en þó einkum mikið og illa unnum ónáttúrulegum mat. Fæða sem er of sölt eða súr, niðursoðin og frosin gerir lítið fyrir Ojas-ið. Jafnframt er áfengi sagt draga verulega úr Ojas-inu.
Þegar heilbrigt Ojas flæðir um líkama okkar vöknum endurnærð, húðin ljómar, tungan er hrein og bleik, við finnum karftinn og birtuna innra með okkur á öllum sviðum. Hugsunin er skýr, meltingin sterk og við ilmum.
Merki um lágt Ojas er oft merki um “ama” eða óhreinindi í líkama og sál (ómeltan mat og tilfinningar) og birtast sem andremma, skán á tungu (nota tungusköfu), lítil matarlyst, viðkvæm melting, stífni í líkama og sál, pirringur, þyngsli, þreyta, óskýrleiki, orkuleysi og þegar fólk er oft lasið.
Helstu merkin um lágt Ojas:
Líkamlegt:
Þurr húð
Kaldar hendur og færur
Veik skilningavit (ofurnæmi fyrir hljóði og ljósi)
Eymsli í vöðvum og liðum
Þyngsli líkama og anda
Minni líkamleg hæfni
Orkuleysi og þreyta verður algeng
Færð oft flensu
Hugur og tilfinningar:
Þokukenndur hugur
Léleg einbeinting
Neikvætt viðhof til lífsins
Ótti
Þunglyndi og eða einmannaleiki
Ojas er í raun niðurstaða meltingar/úrvinnslu úr öllum 7 vefjum líkamans (7 dhatus). Það eru plasma (blóðvökva) blóðrás, vöðvar, fita, bein, beinmergur/taugar og æxlunarfæri. Á Sanskrít kallast kerfin sjö sem halda okkur ungum; rasa, rakta, mamsa, medas, asthi, majja, og shukra respectively. Þetta eru kerfin sem búa til líkamann. En eins og allt í vedísku ritunum eru vefirnir sjö alls ekki einhliða og hanga sannarlega saman og með öðru.
Uppskrift af heitum Ojas drykk sem heldur okkur ungum:
12 afhýddar möndlur
200 ml vatn
5 mjúkar döðlur
1/2 tsk af kanil, kardimommum, engifer (og jafnvel túrmerki).
Aðferð:
Látið möndlurnar og döðlurnar liggja í bleyti yfir nótt. Þá er líka betra að taka af hýðið af möndlunum. Hellið öllu (þar með talið vökvanum) í blandara og bætið kryddum við. Blandið þar til allt verður silkimjúkt. Alls ekki sía. Hitið nú í potti að suðu eða flóið og drekkið sem heitan drykk. Það liggja nefnilega töfrarnir.
Njótið!
Ps. Í nútíma vísindum er Ojas útskýrt sem samansafn líkamsvessa og ólíkra peptíða, eins og taugafrumna, hormóna, taugaboðefna og annarra efna sem hafa áhrif á öll kerfi líkamans og viðhalda kjörheilsu mannsins.