Bankasýslan svarar fyrir sig

Sölumeðferð á 22,5% hlut í Íslandsbanka hefur sætt mikilli gagnrýni.
Sölumeðferð á 22,5% hlut í Íslandsbanka hefur sætt mikilli gagnrýni. mbl.is/Eggert Jóhannesson

Í athugasemdum sem Bankasýsla ríkisins hefur gefið út vegna fullyrðinga varðandi útboð á 22,5% hlut í Íslandsbanka kemur fram að útboðinu hafi verið beint að öllum hæfum fjárfestum og að hvergi hafi komið fram í tillögu Bankasýslu ríkisins, greinargerð ráðherra eða kynningum stofnunarinnar fyrir þingnefndum að einungis hefði átt að selja til stærri aðila.

Í athugasemdunum segir að komið hafi fram að kostnaður við útboðið hafi verið of mikill en hið rétta sé að kostnaðurinn hafi ekki verið hærri en almennt má gera ráð fyrir í útboðum sem þessum.

„Þá var kostnaðurinn minni en helmingur af kostnaði við frumútboð sl. sumar, þrátt fyrir að söluandvirðið hafi verið nánast hið sama,“ segir í athugasemdunum. Einnig er tekið fram að þóknun söluráðgjafa sé óháð fjölda söluaðila enda grundvölluð á söluandvirði og því hafi kostnaður ekki aukist vegna þessa.

Markmiðið meðal annars að afla markaðsverðs

Þá er bent á að það sé ekki nákvæmt að markmið útboðsins hafi verið að lágmarka kostnað. Hið rétta sé að markmiðið hafi verið að afla marksverðs, halda kostnaði í lágmarki og takmarka áhættu ríkisins sem seljanda.

„Hefði markaðssett útboð orðið fyrir valinu hefði kostnaður verið hærri og áhætta ríkissjóðs verið meiri, m.a. vegna þess að áskriftartímabil hefði verið lengra og þar með töluverð áhætta fylgjandi því að hafa skráð hlutabréf á markaði ásamt því að áhætta vegna óvissunnar í Evrópu var áfram mikil,“ segir í athugasemdunum.

Þá segir að það sé ekki rétt að ráðgjafar hafi verið valdir án útboðs. Þeir hafi fyrst verið valdir með útboði í samvinnu við Ríkiskaup fyrir frumútboðið í júní í fyrra. Tekið er fram að ekki sé skylt samkvæmt lögum um opinber innkaup að viðhafa útboð. Þá hafi þeim sem lögðu mest af mörkunum í frumútboðinu verið boðin þátttaka þegar ráðgjafar voru valdir fyrir útboðið.

209 skráðu sig og 207 fengu úthlutað

Kemur fram í athugasemdunum að það sé rangt að 209 fjárfestar af um 430 hefðu fengið að kaupa í útboðinu.

„Hið rétta er að þeir sem skráðu sig voru 209 og fengu 207 úthlutað. Aftur á móti voru áskriftir 430. Margir fjárfestar sendu þannig inn áskriftir í gegnum fleiri en einn söluaðila og því bárust fleiri en eitt tilboð frá sama aðila. Þegar búið var að fara yfir öll tilboðin kom í ljós að þeir aðilar sem buðu voru eins og fyrr segir 209.“

Þá segir að komið hafi fram að afsláttur hafi verið gefinn í útboðinu. „Í því sambandi er rétt að hafa í huga að þegar sala á sér stað með tilboðsfyrirkomulagi eins og þessu, þar sem seld er margföld dagleg velta, er útboðsverð alltaf lægra en lokaverð næsta dags á undan. Salan á bréfum í Íslandsbanka í mars mánuði samsvaraði um 300 daga veltu með bréf í bankanum. Aukning á framboði var því gífurlegt og líklegt til að hafa áhrif verð bréfa til lækkunar frá síðasta viðskiptaverði.”

Kemur fram að góður árangur hafi náðst og að mismunurinn með útboðsleiðinni sem var farin hafi aðeins numið 4,1% og verðfrávik í útboði Íslandsbanka miðað við dagslokagengi næsta viðskiptadags á undan sé umtalsvert minni en almennt gerist. Til samanburðar er nefnt að í sambærilegum útboðum í Evrópu þar sem framboðið nam að meðaltali aðeins 39 daga veltu hafi gengið lækkað að jafnaði um 6,4% fyrir óvissuna vegna stríðsins í Úkraínu og 8,1 í útboðum eftir að stríðið hófst.

Útboðinu hafi verið beint að öllum hæfum fjárfestum

Þá hafa háværar raddir verið uppi um að sumir hafi fengið að kaupa en aðrir ekki. Bankasýslan segir réttara að segja að sumir hæfir fjárfestir hafi keypt en aðrir ekki, útboðinu hafi verið beint að öllum hæfum fjárfestum og að engin veruleg hindrun hafi verið í vegi hæfra fjárfesta að óska þátttöku í útboðinu.

Varðandi að einungis hefði átt að selja til stærri aðila segir í athugasemdunum að slík lýsing á sölu með tilboðsfyrirkomulagi hafi hvergi komið fram í tillögu Bankasýslu ríkisins, greinargerð ráðherra, kynningum stofnunarinnar fyrir þingnefndum eða áliti þingnefndanna.

Tekið er fram að slíkt útboð hefði að mati Bankasýslunni síður samrýmst meginreglum laga um dreift og fjölbreytt eignarhald, jafnræði bjóðenda og að leita skyldi markaðsverðs.

mbl.is
Fleira áhugavert
  ISK
  USD
  EUR
  GBP
  CAD
  DKK
  NOK
  SEK
Fleira áhugavert
  ISK
  USD
  EUR
  GBP
  CAD
  DKK
  NOK
  SEK