Ásgeir Jónsson seðlabankastjóri segir stöðuna sem upp er komin með líftryggingafélagið Novis insurance company, vera ömurlega og að hann óttist að mikill fjöldi íslenskra viðskiptavina félagsins hafi orðið fyrir tjóni. Í gær var greint frá því að seðlabanki Slóvakíu hefði afturkallað starfsleyfi félagsins, en það hóf starfsemi árið 2014 og hér á landi árið 2018. Þúsundir Íslendinga voru með líftryggingar hjá félaginu.
Greint var frá afturköllun starfsleyfis félagsins á vef Seðlabanka Íslands í gær, en Ásgeir lýsir nokkuð brokkgengum rekstri umboðsaðilans, vátryggingamiðlunarinnar Trygginga og ráðgjafar, á síðustu árum. Segir hann að Seðlabankinn hafi meðal annars tekið upp mál Novis á evrópskum samráðsvettvangi, birt viðvaranir um félagið á heimasíðu Seðlabankans og sektað umboðsaðilann fyrir þá viðskiptahætti sem voru stundaðir.
Ásgeir segir svokallað vegabréfskerfi innan Evrópu fyrir fjármálafyrirtæki sem þetta vera mjög sterkt og því hafi Seðlabankinn í raun lítið getað gert meðan það hafði starfsleyfi í Slóvakíu. „Við höfum reynt að ganga fram eins hart fram og við gátum,“ segir hann. „Á móti höfum við fengið stefnur og hótanir frá þessum aðilum,“ bætir hann við og á þá við íslensku vátryggingamiðlunina.
„En þetta er ömurlegt mál og auðvitað hljótum við í Seðlabankanum að velta fyrir okkur hvað við getum gert. Eigum við bara að sætta okkur við að við fáum kærur á okkur og lögfræðinga frá þessum fyrirtækjum?“ spyr Ásgeir þegar hann lýsir mögulegri aðkomu bankans að málum sem þessum.
Spurður hvort eitthvað í skoðun Seðlabankans á þessu félagi hafi, í ljósi sekta og nú starfsleyfismissis, hafi komið inn á mögulegt sakhæfi segir Ásgeir að hann hafi engar upplýsingar um slíkt. „En málið í heild lýsir vandamálinu við þetta „one passport-kerfi“ í Evrópu.“
Félagið er með höfuðstöðvar í Slóvakíu og ábyrgð fjármálaeftirlitsins þar en starfar erlendis m.a. á Íslandi. Samkvæmt ársreikningi Novis fyrir árið 2021, sem er síðasti ársreikningur sem það hefur skilað, var félagið með samtals 6.031 samning hér á landi og voru greidd iðgjöld á árinu 14,7 milljónir evra, eða sem nemur um 2,3 milljörðum króna á núverandi gengi evru.
Spurður út í verstu sviðsmyndina fyrir þessa þúsundir íslensku viðskiptavini segir Ásgeir að Seðlabankinn eigi eftir að skoða málið betur og sjá hvernig það þróast, en að ef allt fari á versta veg verði félagið að þrotabúi sem þurfi að leggja fram kröfu í. Tekur Ásgeir fram að hann þekki ekki hvernig sé í tilvikum sem þessum meðal annars hvað heyri undir forgangskröfur eða ekki.