Pistlar:
Sigurður Már Jónsson (sigurdurmar.blog.is)
Stóra fréttin sem allir missa af
Ekkert banaslys hefur orðið á íslenskum fiski- og flutningaskipum tvö síðustu ár og mun það vera í fyrsta skipti sem ekkert banaslys verður meðal lögskráðra sjómanna tvö ár í röð. Það er til marks um tíðarandann að Íslendingar virðast taka þessu sem sjálfsögðum hlut og fréttir um þetta vekja næsta litla athygli. Í eina tíð hjó Ægir stór skörð í raðir íslenskra sjómanna á hverju ári og skildi eftir fjölskyldur í sárum. Mér er þetta hugleikið þar sem afi minn, Kristján Stefánsson, tíndist í hafi með Súlunni árið 1963 þegar ég var þriggja ára. Flestar íslenskar fjölskyldur hafa orðið fyrir slíkum missi og það verður aldrei nógsamlega þakkað hve mikið öryggi sjómenn búa nú við. En það er ekki sjálfsagður hlutur en ég hef nokkrum sinnum áður vakið athygli á þessari þróun.
Árin 2008, 2011 og 2014 urðu heldur ekki banaslys meðal lögskáðra sjómanna, en ekki var óalgengt á árum áður að tugir sjómanna létu lífið í slysum árlega. Jón Arilíus Ingólfsson, rannsóknarstjóri siglingasviðs rannsóknanefndar samgönguslysa, sagði í samtali við Morgunblaðið þetta bera vitni um jákvæða þróun sem hafi orðið og ákveðna menningu sem nú sé að finna í flotanum.
„Með tilkomu Slysavarnaskóla sjómanna 1985 hefur margt breyst um borð í íslenskum fiskiskipum og skip og búnaður eru betri og öruggari en áður,“ segir Jón Arilíus í umfjöllun um mál þetta í Morgunblaðinu í upphafi árs. Þessu til viðbótar má nefna að ný ákvæði í siglingalögum um rannsóknir sjóslysa tóku gildi 1986 og 2001 voru sett ný lög og reglugerð í kjölfarið um málaflokkinn.
Er eitt hættulegasta starfið
Félag vélstjóra og málmtæknimanna fagnar þessu auðvitað og má að mati félagsins helst þakka stofnun Slysavarnaskóla sjómanna 1985 þennan árangur. Sjómennskan er eitt hættulegasta starf sem til er og því mikilvægt að öryggismál séu tekin föstum tökum.
Á vísindavef Háskóla Íslands er hægt að finna fjölda banaslysa á sjó á árunum 1971-2010 og kemur þar fram að banaslys á íslenskum sjómönnum voru 203 á árunum 1971-1980 en hefur farið fækkandi síðan þá. Hér fylgir með graf sem þar er að finna.
Það skal tekið fram að þau viðhorf sem birtast í þessum pistli eru eingöngu höfundar og á hans ábyrgð.
