Sig­urður Guðjóns­son, for­stjóri Haf­rann­sókna­stofn­un­ar, seg­ir að svo virðist sem veiðarn­ar á nýliðnu fisk­veiðiári hafi gengið vel, enda út­gerðir al­mennt að klára afla­heim­ild­ir sín­ar í helstu teg­und­un­um. Í sam­tali við 200 míl­ur seg­ir hann það ánægju­efni að sjáv­ar­út­vegs­ráðherra hafi af­greitt ráðgjöf stofn­un­ar­inn­ar, um afla­heim­ild­ir nýhaf­ins fisk­veiðiárs, til­tölu­lega hratt og án breyt­inga.

„Hún hef­ur nátt­úr­lega síðustu árin og bráðum ára­tug­ina farið óbreytt í gegn. Auðvitað er alltaf ein­hver þrýst­ing­ur til staðar og freist­ing til að víkja frá henni, en svona al­mennt talað hafa menn orðið trú á vís­ind­un­um á bak við ráðgjöf­ina. Að sjálf­sögðu erum við ekki óskeik­ul, frek­ar en aðrir, en þetta er það besta sem við höf­um til að miða við,“ seg­ir Sig­urður.

„Ef maður spyr menn hvort þeir vilji snúa til baka, þá er svarið mjög af­drátt­ar­laust „nei“,“ bæt­ir hann við, létt­ur í bragði. „Menn bera meiri virðingu fyr­ir vís­ind­un­um.“

Kald­ari sjór til bjarg­ar humri?

Slæm staða humarstofns­ins hef­ur vakið at­hygli síðustu miss­eri, og seg­ir Sig­urður teg­und­ina í erfiðri stöðu hér við land.

„Það vant­ar inn í stofn­inn nýliðun og það er áhyggju­efni. Þetta er hæg­vaxta dýr þannig að þegar það vant­ar nokkra ár­ganga af nýliðun þá erum við orðin svo­lítið áhyggju­full. Óvenju­hlýtt hef­ur verið við landið síðustu árin og það gæti hafa haft áhrif á nýliðun­ina hjá humr­in­um. Nú er sjór­inn tek­inn að kólna aft­ur, bæði á síðasta ári og nú í ár, og það er spurn­ing hvort sú breyt­ing geti hjálpað hon­um að ná sér aft­ur á strik. En við vit­um það ekki,“ seg­ir Sig­urður og bend­ir á að vel sé fylgst með hita­stigi sjáv­ar hér við land.

„Ef frá eru tal­in þessi tvö síðustu ár þá hef­ur sjór­inn við Ísland aldrei verið hlýrri frá upp­hafi mæl­inga. Það er ekk­ert flókn­ara en það.“

Mik­il­vægt að fylgj­ast vel með

Veiðar á mik­il­væg­um teg­und­um eiga mikið und­ir því að sjór­inn á Íslands­miðum hald­ist kald­ur, en á sama tíma hef­ur hlýn­un­in valdið því að suðrænni teg­und­ir sækja norður í aukn­um mæli.

„Við höf­um nátt­úr­lega fengið hingað teg­und­ir að sunn­an, þar sem munað hef­ur mest um mak­ríl­inn. Ýsan er orðin mun meiri en hún var fyr­ir norðan og svo hef­ur skötu­sel­ur­inn náð að breiða vel úr sér.“

Á sama tíma er loðnan, kald­sjáv­ar­teg­und, í miklu basli að sögn Sig­urðar. „Hún er greini­lega kom­in miklu norðar en hún var, en hún er mjög mik­il­væg sem fæða fyr­ir botn­fiska á borð við þorsk. Í þess­um efn­um gæt­um við farið að sjá mikl­ar breyt­ing­ar í framtíðinni og því mik­il­vægt að fylgj­ast vel með. Þess­ar breyt­ing­ar í sjón­um eru að hafa áhrif á líf­ríkið og munu koma til með að hafa áhrif næstu árin sömu­leiðis.“

Erfitt að sjá fyr­ir af­leiðing­ar

Stór hluti rann­sókna stofn­un­ar­inn­ar bein­ist að vökt­un á helstu nytja­stofn­um í ís­lensk­um sjáv­ar­út­vegi, enda mik­il verðmæti að veði. Ásamt því að fylgj­ast með hlýn­un sjáv­ar­ins er einnig fylgst með súrn­un hans, en það er þegar sýru­stig hafs­ins lækk­ar af völd­um upp­töku kolt­ví­sýr­ings úr and­rúms­loft­inu.

„Við höf­um fylgst með því og mælt kol­efn­is­bú­skap­inn í haf­inu, sem ræður sýru­stig­inu, og það er ljóst að hafið er að súrna. Kolt­ví­sýr­ing­ur end­ar í sí­fellt aukn­um mæli í haf­inu og hann hef­ur þessi áhrif, en mjög erfitt er að sjá ná­kvæm­lega fyr­ir af­leiðing­ar þessa, það er hvað muni ger­ast,“ seg­ir hann.

„Við vís­inda­menn­irn­ir þekkj­um ekki nógu vel þau ferli þar sem áhrif­anna kann að gæta sem mest, svo sem svif­dýra­bú­skap­inn. Þar þarf að gera miklu meiri rann­sókn­ir og bein­lín­is leggj­ast í til­raun­ir á rann­sókn­ar­stofu, til að ráða í mögu­lega framtíð.“

Sjáv­ar­út­vegs­húsið við Skúla­götu þar sem Hafran­sókn­ar­stofn­un er til húsa. mbl/​Arnþór Birk­is­son

Tengd­ar frétt­ir

Haf­rann­sókna­stofn­un

Fyrsta marsralli Þór­unn­ar lokið

• Frum­kvöðull með smit­andi áhuga
• Spara hundruð tonna af olíu ár­lega
• Sögu­leg tíma­mót ís­lenskra haf­rann­sókna
• Er ólíkt rann­sókn­ar­skip­um annarra þjóða

» Fleiri tengd­ar frétt­ir

Humar­veiðar

Humar­veiðarn­ar voru skemmti­legt tíma­bil

• Ráðleggja áfram­hald­andi humar­veiðibann
• „Við höf­um ekk­ert gam­an af svart­sýni“
• Til­kynna vís­bend­ing­ar um vax­andi stofn humars
• Humar­inn mjög kres­inn á búsvæði

» Fleiri tengd­ar frétt­ir