Minni virkni humars með styttri sólargangi

Hljóðmerki límt á humar í skímunni í Jökuldýpi.
Hljóðmerki límt á humar í skímunni í Jökuldýpi. Ljósmynd/Svanhildur Egilsdóttir

Niðurstöður nýrrar rannsóknar á hegðun humars sýna greinilega dægursveiflu tengda við sólargang, hegðun eftir dýpi og takmarkað far einstaklinganna. Allt eru þetta nýjar upplýsingar sem varpa ljósi á margt sem grunur lék á en hefur ekki verið rannsakað eða kynnt áður á sambærilegan hátt, segir m.a. í skýrslu um verkefnið, sem unnið var af sérfræðingum Hafrannsóknastofnunar undir verkefnisstjórn Jónasar P. Jónassonar fiskifræðings.

Atferli leturhumars var kannað haustið 2020 á tveimur svæðum í Jökuldjúpi, á 115 metra og 195 metra dýpi. Á hvorri slóðinni voru merktir 16 humrar með smáum hljóðmerkjum, límdum á bakskjöld dýranna. Á hvoru svæði var sett niður net níu hlustunardufla með 100 metra bili, auk straumsjár. Humrarnir voru merktir í lok ágúst og duflin tekin upp í lok nóvember, en fáar beinar athuganir í náttúrulegu umhverfi hafa verið gerðar á atferli leturhumars. Upplýsingar bárust frá öllum merkjum en tíu humrar af 16 voru metnir lifandi á hvorum stað. Sex dýr á hvorum stað voru með viðveru innan hlustunarsvæðisins mestallan tímann.

Nýtist við skipulagningu

Atferli eða virkni dýranna var mismunandi á hvoru svæði fyrir sig en dægursveifla var mjög greinanleg og tímabil virkni styttist þegar leið á haustið samfara styttri sólargangi.

Við humarveiðar er yfirleitt togað í nokkuð langan tíma á svæðum frá um 100 metrum niður á 250 metra dýpi. Upplýsingar um mestu virkni innan hvers dýptarbils, innan árstíða geta þannig nýst við skipulagningu veiða, þar sem hægt er að toga á mismunandi dýpi yfir daginn, segir í skýrslunni. Mikilvægt er þó að kanna og vakta fleiri umhverfisþætti líkt og þörungablóma sem stjórnar miklu varðandi birtuskilyrði og veiðanleika.

Áður óþekkt hegðun

Leturhumar er mikilvæg nytjategund í hlýsjónum við Ísland. Humarinn dvelur í holum á leirbotni sem hann grefur og viðheldur. Hann er einungis veiðanlegur þegar hann yfirgefur holuna en aflabrögð geta verið mjög sveiflukennd. Hingað til hafa upplýsingar um virkni dýranna einkum byggst á upplýsingum frá veiðum og tilraunum við eldisaðstæður.

„Niðurstöður rannsóknarinnar hafa opnað sýn á áður óþekkt hegðunarmynstur mikilvægrar nytjategundar við Ísland,“ segir í skýrslunni. Jónas verkefnisstjóri segir að atferlið yfir vormánuði og sumarnóttina þegar vertíð stendur hvað hæst kalli á frekari rannsóknir.

Nánar um málið
í Morgunblaðinu
Áskrifendur:
Nánar um málið
í Morgunblaðinu
Áskrifendur:
Fleira áhugavert
Afurð Dags. Meðalverð
Þorskur, óslægður 8.11.24 570,71 kr/kg
Þorskur, slægður 8.11.24 507,64 kr/kg
Ýsa, óslægð 8.11.24 334,86 kr/kg
Ýsa, slægð 8.11.24 231,56 kr/kg
Ufsi, óslægður 8.11.24 187,22 kr/kg
Ufsi, slægður 8.11.24 247,32 kr/kg
Djúpkarfi 8.11.24 179,00 kr/kg
Gullkarfi 8.11.24 247,05 kr/kg
Litli karfi 22.10.24 15,00 kr/kg
Blálanga, óslægð 3.11.24 277,00 kr/kg

Fleiri tegundir »

8.11.24 Þorleifur EA 88 Þorskfisknet
Ufsi 1.017 kg
Samtals 1.017 kg
8.11.24 Björn Hólmsteinsson ÞH 164 Þorskfisknet
Þorskur 1.022 kg
Ufsi 57 kg
Ýsa 12 kg
Karfi 9 kg
Samtals 1.100 kg
8.11.24 Þinganes SF 25 Botnvarpa
Þorskur 30.728 kg
Ýsa 24.952 kg
Skarkoli 2.196 kg
Ufsi 422 kg
Sandkoli 311 kg
Karfi 143 kg
Steinbítur 135 kg
Grálúða 111 kg
Hlýri 101 kg
Þykkvalúra 82 kg
Langa 55 kg
Skötuselur 54 kg
Djúpkarfi 9 kg
Keila 2 kg
Samtals 59.301 kg

Skoða allar landanir »

Fleira áhugavert
Afurð Dags. Meðalverð
Þorskur, óslægður 8.11.24 570,71 kr/kg
Þorskur, slægður 8.11.24 507,64 kr/kg
Ýsa, óslægð 8.11.24 334,86 kr/kg
Ýsa, slægð 8.11.24 231,56 kr/kg
Ufsi, óslægður 8.11.24 187,22 kr/kg
Ufsi, slægður 8.11.24 247,32 kr/kg
Djúpkarfi 8.11.24 179,00 kr/kg
Gullkarfi 8.11.24 247,05 kr/kg
Litli karfi 22.10.24 15,00 kr/kg
Blálanga, óslægð 3.11.24 277,00 kr/kg

Fleiri tegundir »

8.11.24 Þorleifur EA 88 Þorskfisknet
Ufsi 1.017 kg
Samtals 1.017 kg
8.11.24 Björn Hólmsteinsson ÞH 164 Þorskfisknet
Þorskur 1.022 kg
Ufsi 57 kg
Ýsa 12 kg
Karfi 9 kg
Samtals 1.100 kg
8.11.24 Þinganes SF 25 Botnvarpa
Þorskur 30.728 kg
Ýsa 24.952 kg
Skarkoli 2.196 kg
Ufsi 422 kg
Sandkoli 311 kg
Karfi 143 kg
Steinbítur 135 kg
Grálúða 111 kg
Hlýri 101 kg
Þykkvalúra 82 kg
Langa 55 kg
Skötuselur 54 kg
Djúpkarfi 9 kg
Keila 2 kg
Samtals 59.301 kg

Skoða allar landanir »