Heimasíða |
Veðrið getur gert okkur skráveifu Jonathan Tinker er Breti og rekur ásamt nokkrum félögum sínum fyrirtæki í London er annast leiðangursstjórn í fjallgöngum víða um heim. Hann stjórnar hópnum sem Björn Ólafsson, Einar K. Stefánsson og Hallgrímur Magnússon eru í þegar þeir reyna að klífa hæsta fjall heims, Everest. Kristján Jónsson ræddi við Tinker sem hefur tvisvar klifið Everest TAKIST okkur ekki öllum að komast upp verða það auðvitað mikil vonbrigði en ég yrði ekki neitt sérstaklega undrandi, svo margt getur komið upp á. Það sem helst getur stöðvað okkur er annaðhvort slæmt veður eða óheppni af einhverju tagi," segir Tinker. Hann flutti fyrirlestur og sýndi skuggamyndir á nær 300 manna fundi í húsakynnum Ferðafélags Íslands fyrr á árinu en Tinker hefur klifið fjöll í Himalajafjöllum, Andesfjöllum og víðar. Á níunda áratugnum starfaði hann m.a. fyrir breska hjálparstofnun í Afganistan en þá börðust Rússar enn við uppreisnarmenn þar í landi.
Það er líka gaman að koma heim og finna hvaða áhrif ferðin hefur haft, hvernig viðhorf til lífsins og daglegra starfa breytast. Manni finnst að hversdagslegar þrætur á skrifstofunni skipti minna máli en áður." Nú farast margir í fjallgöngum. Þeir sem ekki eru innvígðir spyrja stundum hvers vegna menn séu eiginlega að þessu . . ? "Auðvitað en það veit enginn svarið fyrr en hann er búinn að prófa þetta! Um 2% þeirra sem klífa fjöll í Nepal farast en þess ber að geta að dauðaslys eru sjaldgæf í hópum þar sem atvinnumenn eru við stjórn. "Hundleiðinlegasta fólk í heimi" Þetta fannst nú Stewart. Hvað sem því líður þá er það auðvitað ljóst að fjallaklifur er fyrst og fremst skemmtileg íþrótt þar sem menn taka vissa áhættu og útilokað að réttlæta það sem íþrótt þegar eitthvað slæmt gerist. Ég ætla ekki að reyna það en hver hefði fundið Ísland ef enginn hefði lagt upp í langferð yfir hafið?"
Það er margt sem þarf að vera fyrir hendi en ákefðin er ekki minnsta málið. Fólk verður að hafa gaman af þessu og sennilega þarf líka vænan skammt af forvitni. Fjallgöngumenn langar til að vita hvað er handan við hornið. Ferð á Everest er einnig þess eðlis að jafnvel þeir sem ekki klífa fjöll geta skilið hvað rekur okkur áfram, þetta er eina fjallið sem veitir þá innsýn. Allir geta reynt að ímynda sér hvernig það er að standa á hæsta tindi jarðar." Hvernig leysið þið ýmsa jarðbundna erfiðleika í svona svaðilferðum, t.d. salernismálin? "Góð spurning, þessu velta margir fyrir sér. Karlar hafa með sér þvagflösku, eins og notuð er á sjúkrahúsum, þá þurfa þeir ekki að fara út úr tjaldinu. Séu menn dálítið lagnir geta þeir pissað án þess að fara úr svefnpokanum. Konur geta fengið flöskur sem eru sérstaklega hannaðar fyrir þær. Þurfi fólk hins vegar að gera stórt er eina ráðið að flýta sér eins og framast er unnt, vera eins stutt utan tjaldsins og hægt er. Við fikrum okkur smám saman upp fjallið til að venjast aðstæðum, súrefnisskortinum og kuldanum, förum aftur niður í tjaldbúðirnar til að hvíla okkur, síðan aftur upp og niður á ný. Þegar okkur finnst að menn séu reiðubúnir og veðrið leyfir förum við alla leið á tindinn, þetta er lengsta ferðin og mesta átakið. Súrefniskútana notuð við aðeins í þeirri ferð, þeir eru yfirleitt nauðsynlegir í 7.500 metra hæð og ofar. Við erum ekki lengur uppi á sjálfum tindinum en í mesta lagi klukkustund. Það er ekki til neinn undirbúningur sem tryggir að allt gangi upp en það sem mestu skiptir er andlega hliðin, viljaþrekið. Stjórn á sjálfelskunni Menn verða að geta þolað mikil andleg og líkamleg áföll sem geta dunið yfir á tíu vikum. Þeir geta lent í því að vera veikir í nokkra daga, þeir geta farið að sakna ákaft konunnar, stundum líkar manni illa við einhvern í hópnum. Svona vanda verða menn að vera færir um að takast skynsamlega á við. Orðfærið sem notað er í bækistöðvum er oft óheflað, sumir segja að þetta sé eins og að vera á ferðalagi með ruðningsliði en það gengur ekki að fólk taki hlutina of nærri sér. Það verður að kunna að slaka á við erfiðar aðstæður. Líklega er það grundvallaratriðið. Ég hef kynnst mörgu merkilegu fólki í þessum leiðöngrum. Einn þeirra er Norman, Breti sem nú er á sextugsaldri og kleif fyrir nokkrum árum Cho Oyu þótt hann sé með gervifætur. Hann hefur ritað nokkrar bækur, er vel þekktur í Bretlandi og hefur góðar tekjur af fyrirlestrahaldi. Hann er geysilega sterkur maður en þjáist oft af verkjum í fótastúfunum. Viljaþrek hans er með fádæmum. Norman á erfitt með að klífa sumar tegundir af ís og snjó, samt er það ekki svo að hann þurfi aðstoð við að klífa. Hann er mjög snjall." Nú getur verið erfitt að meta hvort aðstæður séu þannig að hægt sé að fara alla leið upp. Tekur þú ákvörðunina?
Eru væntingarnar of miklar hér? |
© 1997 Morgunblaðið