Lífið er ekki einfalt en við þurfum ekki að fara í gegnum það ein, að mati Sólveigar Andreu Jónsdóttur innanhússarkitekts sem eignaðist fyrsta barnið sitt fimmtán ára að aldri eftir að hafa verið í málaskóla í Bretlandi. Sólveig Andrea gengur rakleitt til verks og er vanalega með nóg á sinni könnu. Þannig hafa hlutirnir verið lengi hjá henni.

Hún veit fátt skemmtilegra en að hanna fallegt húsnæði þó flugfreyjustarfið og ferðalög komi þar strax á eftir. Síðan elskar hún að vera með fjölskyldunni sem hún segir bjargið sem við stöndum á og stundum ljósið í myrkrinu. Reynslan hefur kennt henni að maður ætti aldrei að fara í gegnum lífsins ólgusjó einn á báti.

Sólveg hefur einstakt lag á því að halda mörgum boltum á lofti. Hæfni til þess kom fljótt í ljós og ekki síst eftir að hún eignaðist fyrsta barnið sitt, dótturina Guðrúnu Andreu Sólveigardóttur, einungis fimmtán ára að aldri.

Sólveig er gift Hilmi Víglundssyni og eiga þau tvö börn saman, þau Heklu Rán og Víking Rafns. Þó að Hilmir sé ekki faðir Guðrúnar Andreu er hann góður félagi og stuðningur við hana.

Foreldrar Sólveigar þau Jón Rafns Antonsson og Guðrún Clausen hafa alltaf leikið stórt hlutverk í lífi Sólveigar sem gekk í gegnum erfiðasta verkefnið sitt til þessa fyrir tveimur árum þegar faðir hennar veiktist skyndilega og dó. Þegar faðir hennar lést höfðu foreldrar hennar verið kærustupar í rúm fimmtíu ár og í hjónabandi í ein ellefu ár. Þau voru þannig ástfangin að það smitaði yfir í allt sem þau tóku sér fyrir hendur.

„Þetta er það erfiðasta sem ég hef farið í gegnum. Að eignast barn ung er ekkert miðað við það að missa einhvern sem manni þykir svona vænt um. Pabbi sagði alltaf að börn væru blessun og hlutirnir gætu verið verri. Enda vildi hann eignast fullt af börnum og við litum alltaf svo á að þegar Guðrún Andrea fæddist þá hefði pabbi verið einu skrefi nær draumi sínum. Hann var stór hluti af lífi okkar allra og þegar hann kvaddi okkur skyndilega þá sagði Hilmar maðurinn minn að hann hefði ekki einungis misst tengdapabba sinn heldur einnig sinn besta félaga. Þannig var pabbi.“

Guðrún Clausen starfaði alla tíð sem flugfreyja og er hún dóttir Holgers Peters Clausen kaupmanns og Sólveigar Clausen kaupkonu svo ferðalög og viðskipti voru henni í blóð borin. Jón Rafns menntaði sig á erlendri grund og ferðaðist mikið með eiginkonu sinni svo að þegar Sólveig varð fimmtán ára vildu þau endilega gefa henni færi á að kynnast heiminum betur og læra nýtt tungumál. Þau fundu góðan skóla fyrir hana á Bretlandi, nánar tiltekið í Eastborn.

„Já, mamma og pabbi vildu að ég lærði á heiminn og myndi tileinka mér fleiri tungumál. Ég þótti mjög þroskuð eftir aldri enda gerði ég snittubrauð og stýrði heimilinu með harðri hendi þegar mamma var í flugi erlendis og ég og pabbi með heimilið. Ég gekk í málin og gerði bara það sem þurfti. Pabbi vann mikið á þessum tíma en við vorum mjög dugleg öll og gerðum það sem gera þurfti til að láta hlutina ganga upp.

Mamma vann fyrir Icelandair í tæplega fimmtíu ár og pabbi kenndi tækniteiknun í Iðnskólanum og var með sína eigin teiknistofu. Svo byggði hann fyrir fjölskylduna stórt og fallegt hús sem hefur verið í gegnum árin eins konar miðstöð fyrir okkur fjölskylduna. Ég var fullorðinslegur unglingur þarna fimmtán ára að aldri, en samt svo mikið barn.“

Hlutirnir geta alltaf verið verri

Sólveig dvaldi hjá fjölskyldu í Eastborn í tvo mánuði og átti dásamlegan tíma þar sem hún lærði aðeins meira á lífið og tilveruna.

„Ég hitti strák og kom svo með óvæntan glaðning heim. Ég hafði ekki hugmynd um það enda hafði ég ekki verið í neinum nánum samskiptum við stráka áður en ég fór í skólann erlendis. Í raun vissum við ekki að ég hefði komið ófrísk heim fyrr en um jólin og barnið fæddist síðan í mars.“

Sólveig man ennþá viðbrögð foreldra sinna sem stigu ölduna með henni og í raun færðu sig nær henni.

„Mér er minnisstætt hvað pabbi sagði. Að þetta hefði getað verið verra. Að börn væru blessun og barn væri bara velkomið og jákvætt. Að það væri gott að ég hefði ekki verið í neinu rugli. En að sjálfsögðu hefðu allir óskað að ég ætti barnið tíu árum seinan.“

Sólveig skráði sig í Tjarnarskóla sem hún gerði til að undirbúa sig betur til að ná markmiðum sínum þar sem hana langaði að komast inn í Verslunarskóla Íslands.

„Á þessum tíma hafði ég eignast litla systur sem var fimm ára að aldri sem gerði það að verkum að fjölskyldan var með eitt lítið barn á heimilinu. Viðhorfið var að það munaði ekki um eitt lítið barn í viðbót.

Ég fór ekki í Tjarnarskóla af því ég væri orðin ólétt en það kom sér vel að vera í litlum persónulegum skóla og ég á bara góðar minningar frá þessum tíma þó oft hafi þetta verið erfitt. Ég eignast síðan dóttur mína rétt fyrir páskafrí. Ég náði að halda áfram í skólanum og að klára samræmdu prófin en mamma og pabbi skiptust á að koma með barnið til mín í hádeginu svo ég gæti gefið henni brjóst.“

Það er alltaf flókið fyrir ungling að ganga með og eignast barn að hennar mati. Þess vegna getur hún ekki mælt með því fyrir neinn.

„Ég er samt mjög heppin með meðgöngurnar mínar og þá staðreynd að ég virðist búin til þess að fæða börn. Ég hefði aldrei getað gert þetta ein án mömmu og pabba en við fundum út úr þessu saman. Síðan þegar sumarið kom þá fórum við út í húsið okkar á Spáni og síðan komst ég inn í Verslunarskólann um haustið eins og ég hafði sett mér markmið um.“

Þurfti ekki að fórna neinu með komu barnsins

Það kom aldrei til greina að Sólveig þyrfti að fórna draumum sínum fyrir barneignir.

„Ég elskaði dóttur mína út af lífinu og það gerðu foreldrar mínir líka en mér er svo minnisstætt eitt sem pabbi sagði sem var að lítil börn þurfa ekki alltaf þrjá fullorðna aðila til að sjá um sig daglega. Við gætum staðið saman og skipst á með hana.“

Á þessum tíma bjó Sólveig með foreldrum sínum. Eftir tvö ár í Verslunarskólanum áttaði hún sig á að hún vildi læra að hanna og teikna og því skipti hún yfir í Iðnskólann. Hún fór í tækniteiknun og útskrifaðist þaðan árið 1994.

„Mig langaði alltaf að læra innanhússarkitektúr og að læra það á Ítalíu. Mig langaði ekki til Danmerkur en hafði augastað á Ítalíu. Ég fékk inni í góðum skóla þar og tekin var ákvörðun um að ég færi út í þetta mikla nám og að dóttir mín yrði heima hjá foreldrum mínum á meðan. Hún var þá fjögurra ára að verða fimm. Ég kom heim til hennar alltaf þegar ég gat, á jólunum, um páska og yfir sumarið. En í þá daga voru ekki tölvur eða sama aðgengi að símum. Svo við gerðum þau plön að ég myndi heyra í þeim á hverjum sunnudegi.“

Var ekki erfitt að lifa drauminn en að sama skapi að fara út og skilja barnið eftir?

„Mig langaði að mennta mig meira og á þessum tíma var ekki hægt að mennta sig í mínu fagi á Íslandi. Svo þetta var smá föndur. Pabbi var algjörlega á því að ég skyldi mennta mig á besta stað og að við þyrftum ekki öll alltaf að vera með börnin. Þetta væri grunnurinn að minni framtíð og ég skyldi bara fara og láta drauma mína rætast.“

Þar sem tímarnir eru aðrir í dag þá ætti enginn að láta barneignir stoppa sig í að fara til útlanda í nám, að mati Sólveigar.

„Ég var 25 ára þegar ég útskrifaðist og hefði kannski getað frestað því að fara út þar til dóttir mín yrði eldri. En í dag eru málin öðruvísi. Það er hægt að fara til útlanda með börn og fá leikskóla og meiri stuðning en á þeim tíma sem ég fór út. Eins hefði umhverfið verið öðruvísi í Danmörku, en mig langaði ekki í skóla þar á þessum tíma.“

Faðir hennar var viðstaddur fæðinguna

Hvað með barnsföður þinn? Varstu í sambandi við hann eða ástfangin af honum á þessum tíma?

„Nei alls ekki. Við vorum bæði ung. Hann var átján ára þegar ég kynntist honum og bjó í Barcelona. Dóttir mín hefur aldrei hitt pabba sinn og aldrei verið í neinu sambandi við fjölskyldu hans. Við áttum hana alveg skuldlaust. Pabba og okkur öllum þótti mikilvægt að hlutirnir væru uppi á borðinu svo við höfum alltaf talað opinskátt um þetta mál. Þegar Guðrún Andrea fæddist var pabbi viðstaddur fæðinguna og mamma beið frammi. Um leið og barnið kom í heiminn lét hann senda skeyti á barnsföður minn sem hann þurfti að kvitta fyrir að fá til sín, þar sem tilkynnt var um fæðingu barnsins og upplýsingar um hana. Það var gert svo hún gæti seinna leitað uppruna síns og svo hún eða annað fólk fyndi aldrei neina skömm í tengslum við það hvernig hún varð til á sínum tíma.“

Hvað viltu segja við konur á staðnum sem þú varst á?

„Ég vil bara hvetja allar ungar konur til að láta drauminn sinn rætast að prófa að búa erlendis og jafnvel fara í nám þar. Það er góður grunnur sem nýtist manni inn í framtíðina. Upplifunin við að búa erlendis er einstök, maður verður sjálfstæður og kynnist annarri menningu. Við höfum gert það sama fyrir Guðrúnu Andreu. Hún hefur fengið að ferðast og mennta sig á erlendri grund. Hún var einmitt í Barcelona í tvö ár og bjó í götu þar sem húsið hennar sneri að húsi afa hennar. Hún lagði þó aldrei í að heimsækja hann því eins og hún sér málin þá á hún eina mömmu, afa og ömmu og síðan fósturföður sem er góður vinur hennar. Hún fann ekki þörfina fyrir fleira fólk í kringum sig og hefur ekki gert ennþá.

Dóttir mín er einstök og hin börnin mín líka. Við gætum ekki verið stoltari af þeirri konu sem hún er í dag. Hún er rúmlega þrítug að aldri og á eiginmann og tvö börn sjálf. Er í flottri vinnu og með góða menntun. Hún stendur sig mjög vel.“

Sér núna hvað hún var rosalega ung

Yngri dóttir Sólveigar er á sama aldri í dag og þegar hún átti Guðrún Andreu.

„Hekla mín er svo lítil að ég sé mig í öðru ljósi í gegnum hana í dag. Ég horfi á hana og hugsa: Guð minn góður. Hvernig fór ég að þessu? Ég var varla farin að ferðast með strætó sjálf á þessum aldri. Auðvitað hefði ég viljað eignast Guðrúnu Andreu tíu árum seinna en þetta var yfirstíganlegt og gekk allt saman upp. Þegar hún varð tólf ára bjó ég rétt hjá mömmu og pabba og hún ákvað að halda áfram að búa hjá þeim. Enda höfðum við alla tíð búið hjá þeim og hún hafði komið sér vel fyrir þar. Það var á þeim tíma sem ég kynntist Hilmi manninum mínum. Hún tilkynnti honum um leið og þau kynntust að hann yrði aldrei pabbi hennar en að þau gætu orðið bestu vinir sem þau eru jú einmitt í dag.“

Þær mæðgur eru góðar vinkonur og Sólveig er og verður alltaf mamman.

„Það er svo stutt á milli okkar að mér finnst ég alltaf nýbúin að fara í gegnum hlutina þegar hún tekst á við þá. Ég reyni eins og allir aðrir foreldrar að leiðbeina henni eins vel og ég get og auðvitað hlustar hún ekki alltaf en kemur svo stuttu seinna og segir já, þú sagðir mér þetta.

Ég man samt ennþá daginn sem hún og mamma og pabbi settust niður með mér og tilkynntu að nú væri kominn tími á hana út í tungumálaskóla. Hún var þá fimmtán ára og ég ófrísk að öðru barninu mínu og ég fékk nánast áfall. Ég hélt nú ekki. Mamma og pabbi stóðu vel með henni þá og bentu mér á að ég hefði fengið að fara út á þessum tíma. Ég man að ég svaraði því snögg upp á lagið að ég hefði komið ófrísk heim! Pabbi svaraði því til að þau ætluðu að bjóða henni og þetta væri eitthvað sem allir ættu að hafa tækifæri til að gera. Það var greinilegt að mitt ferðalag á þessar fjarlægu slóðir voru ekki áfall fyrir pabba. Ég þvertók fyrir þetta og hann hélt bara áfram að minna mig á að þetta hefði verið blessun fyrir alla og það væri ekkert að óttast.

Ég hélt ég myndi fara yfir um og kallaði á fund þar sem mamma og pabbi mættu, dóttir mín og vinkona hennar og foreldrar vinkonunnar. Ég fór yfir allt sem gæti farið úrskeiðis. Talaði um kynlíf og mikilvægi þess að nota varnir og allt það. Mamma og pabbi sem eru af gamla skólanum stóðu hjá og hugsuðu án efa að ég hefði tekið þetta aðeins of langt. Ferðin hjá stelpunum gekk svo bara glimrandi vel og að sjálfsögðu gerðist ekkert af því sem ég óttaðist.“

Menntun og reynsla lykilatriði í velgengni

Þegar talið berst að vinnunni hennar Sólveigar segir hún að menntun sín og reynsla sé algjört lykilatriði í velgengni hennar í dag.

„Eins höfðu þessi fjögur ár á Ítalíu mikil áhrif á mig enda eru Ítalir alveg dásamlegir. Það eru allir velkomnir þar og mikil gestrisni í gangi. Þeir borða góðan mat og hafa gaman af lífinu. Ég var í Flórens í eitt ár og síðan í Mílanó í þrjú ár og það litaði aðeins reynslu mína af landinu.

Mílanó er sem dæmi mikil viðskiptaborg og þar eru allir að keppast við að ná markmiðum sínum. Konur ganga menntaveginn og eru aðeins eldri þegar þær gifta sig. Það eru allir rosalega fínt klæddir í Mílanó og þó það væri steikjandi hiti þá fór maður ekki á stuttbuxum í skólann heldur fallega klæddur ítölskum fatnaði.

Það er hátt til lofts á Ítalíu og marmari út um allt. Mér þótti svo gaman að vera þarna og borgin er æðisleg þó ég hefði alls ekki viljað vera þarna lengur. Það voru aðeins aðrir tímar þegar ég var þarna úti sem var alveg einstakt líka að upplifa. Alþjóðlegar keðjur voru ekki komnar inn í landið í sama mæli og nú svo allt sem maður upplifði var ítalskt.

Ég bjó á þessum tíma með Kjartani Óskarssyni vini mínum sem var einnig í hönnunarnámi úti og okkur þótti ítalskur matur alveg æðislegur. Síðan langaði okkur að læra að drekka ítölsk vín sem við og gerðum en við kunnum ekki að kaupa okkur vín og drukkum vínin sem fengust á eina evru úr fernu. Fagurfræðin, menntunin og gestrisnin hefur áhrif á mig enn þá í dag.“

Málaði íbúðina í einum ríkislit

Það er nóg að gera hjá Sólveigu í vinnunni í dag þó hún sakni þess að vera ekki lengur að fljúga fyrir Icelandair á sumrin. Það hafi verið óskastaðan hennar hvað vinnu varðar því hún viti fátt skemmtilegra en að teikna, hanna og ferðast.

„Kórónuveiran er þó ekki alslæm og eru margir að nýta sér tímann núna í endurbætur á húsunum sínum. Við rekum okkar heimili eins og fyrirtæki og er alltaf nóg að gera hjá öllum. Svo þegar veiran skall á þá hægðist á öllu. Börnin þurftu um tíma að halda sig frá íþróttum svo við nýttum tækifærið hér heima um helgar og ákváðum að mála húsið öll saman. Það var mjög gaman og bara alveg einstök samvera. Ég ákvað að velja einn svona „ríkislit“ á allt, bæði loft og veggi.

Við höfum ekki breytt miklu hér heima síðan við fluttum inn og erum mjög ánægð með húseignina okkar. Eldhúsið er æðislegt, opið og skemmtilegt. Við höfum komið okkur notalega fyrir hér heima. Ég er með skrifstofuna heima sem mér finnst alveg hreint dásamlegt. Herbergin eru stór í húsinu og gott pláss fyrir okkur öll, vini og vandamenn.“

Eftir fráfall föður síns hefur Sólveig tekið við fjölskyldukeflinu.

„Við vorum vön að fara alltaf til mömmu og pabba á sunnudögum í mat. Nú förum við eftir öllum reglum í samfélaginu en heimili mitt er orðið sú miðstöð sem hús foreldra minna var hér áður fyrr.

Mér finnst það einstakt enda rek ég heimilið í ítölskum stíl. Ég er gestrisin og elska að fá fólk í mat. Mér finnst notalegt að vera með manninum mínum og börnum og svo ótrúlega gaman að hittast öll reglulega ekki síst fyrir börnin sem eignast dýrmætar rætur og minningar inn í framtíðina.“

Hvernig lýsir þú viðskiptavinum þínum í dag?

„Það er sem betur fer bara allskonar fólk, bæði ungt fólk og aðeins eldra. Ég elska að koma inn á ný heimili og að kynnast fólki. Ég vil hlusta vel á þarfir heimilisfólksins og reyna eins vel og ég get að verða við óskum þeirra. Fólkið sem ég vinn fyrir ræður ferðinni. Ég les í aðstæður og legg svo upp úr fallegri hönnun sem hentar öllum á heimilinu. Styrkleikar mínir sem arkitekt eru þeir að ég er ákveðin og hreinskilin og það er mikill drifkraftur í mér. Ég er mjög dugleg að vinna og vinn stundum fram á nótt. Ég er þessi mikli orkubolti og mjög útsjónasöm líka. Ég hef alltaf elskað hönnun og hef unnið lengi við fagið. Ég vann hjá Pennanum og síðan hjá arkitektastofu áður en ég ákvað að stofna mitt eigið fyrirtæki árið 2014.“

Er engin kvenréttindakona

Þó að Sólveig sé hörkudugleg kona þá er hún engin kvenréttindakona að eigin sögn.

„Vinkonur mínar kölluðu mig Solla (Solli) um tíma þegar ég bjó ein og var alltaf með pensilinn í annarri hendinni og borvélina í hinni. Það er ekki staðan í dag. Maðurinn minn má gera fullt af hlutum hér heima. Ég vil sem dæmi sjá alveg um þvottinn á heimilinu og fær hann helst ekki að koma inn í þvottahúsið. Ég er algjör dama og vil vera það. Það er mjög margt sem maðurinn minn gerir sem mig langar ekki til að gera. Þó að heimilið geti oft verið eins og fyrirtæki þar sem allt þarf að ganga upp og allir að gera eitthvað, þá eru nokkrir hlutir sem skipta mig meira máli en annað. Sem dæmi þá ætlast ég til þess að allir borði saman á kvöldin. Það tekur ekki margar mínútur að setjast niður við borðið saman og ég hef gaman af því að elda góðan og hollan mat. Síðan finnst mér skipta máli að heimilið haldi vel utan um alla sem búa hérna og að það sé hægt að halda hugguleg fjölskylduboð og matarboð fyrir vini. Síðan skiptir sambandið mitt við Hilmi mjög miklu máli. Ætli það megi ekki segja að ég hafi fengið nef fyrir góðum mönnum í gegnum pabba og að Hilmir falli algjörlega inn í hugmyndir mínar um hvernig góður maður eigi að vera. Við erum mjög samstiga í öllu og miklir vinir og hann styður mig í öllu sem er mér ákaflega dýrmætt. Enda hefur lífið kennt mér að það er ekki alltaf auðvelt en maður stígur ölduna og tekst á við hindranirnar þegar þær koma. En við gerum það ekki ein.“