Veiði | mbl | 7.10.2023 | 10:07

Yfir 300 eldislaxar veiddir. Hvað svo?

Norskir kafarar hafa náð góðum árangri við að hreinsa eldislax úr íslenskum laxveiðiám. þeir eru farnir og margir spyrja hvert framhaldið verður. Um þrjú þúsund eldislaxar eru taldir líklegir til að ganga í árnar á næstunni. Morgunblaðið/Eggert Skúlason

Norsku kafararnir sem snorkluðu fjölmargar ár í síðustu viku náðu tugum eldislaxa úr laxveiðiám með skutlum sínum. Þeir eru farnir af landi brott og algerlega óvíst hvort þeir koma aftur. Reynsla þessara kafara er að eldislaxar eru að ganga í ferskvatn á öðrum tíma en villti laxinn. Þeir geta verið að mæta fram að áramótum.

311 eldislaxar eru staðfestir eða mjög líklegir. Og þessir laxar hafa ekki bara verið að veiðast í ám á Vestfjörðum sem segja má að séu ekki laxveiðiár. Þessir fiskar hafa verið að veiðast í nokkrum af okkar þekktustu ám.

Þeir sem komið hafa nálægt því að leita leiða við fjarlægja eldislaxinn hafa bent á að rekköfunin virðist vera árangursríkasta leiðin.

Að draga net á hylji er ekki góður kostur á þessum tíma að mati margra viðmælenda Sporðakasta. Það hefur í för með sér að villtir laxar sem eru að undirbúa hrygningu lenda í netunum og truflar þannig hrygninguna og kemur miklu róti á fiskinn sem búinn er að para sig.

Norskir kafarar með eldislaxa sem þeir veiddu í Hrútafjarðará í byrjun mánaðarins. Þetta er úr einum veiðistað. Ljósmynd/Hjörleifur Hannesson

Fiskistofa heimilaði að stangveiði yrði leyfð fram í nóvember til að reyna að veiða eldislaxa í ánum. Það hefur sýnt sig að eldislaxinn er ekki tökuglaður. Þá var einnig heimilað að loka laxastigum til að sporna við dreifingu laxanna. Víða hefur það verið gert. Þó er sú kvöð sett á að fyglst sé með þessum aðgerðum. Það gera menn ekki í sjálfboðavinnu eins og bent hefur verið á.

Hér að neðan má sjá lista yfir þau veiðisvæði þar sem eldislaxar hafa veiðst. Ýmist með skutlum, á stöng, með sterkum ljósum og háf eða í net.

Veiðisvæði Fjöldi eldislaxa

Blanda 53

Hrútafjarðará 46

Miðfjarðará 30

Fífustaðadalsá 21

Hvolsá/Staðarhólsá 19

Vatnsdalsá 17

Laxá í Refasveit 17

Ísafjarðará 16

Laxá í Dölum 14

Sunndalsá 10

Húseyjarkvísl 7

Langadalsá 6

Ósá 5

Vatnsdalsá/Vatnsf. 5

Staðará 5

Víðidalsá 3

Laugardalsá 3

Móra 3

Búðardalsá 3

Fnjóská 3

Eyjafjarðará 3

Tjarnará 3

Örlygshöfn 2

Hópið 2

Haukadalsá 2

Fljótaá 2

Hjaltadalsá 2

Selá í Skjaldfannardal 2

Mjólká 2

Hvítá í Borgarfirði 1

Álftá á Mýrum 1

Hítará 1

Hvannadalsá 1

Dynjandisá 1

Svartá 1

Selárdalsá 1

Kálfá 1* Ekki frá Arctic Fish

Geirlandsá 1

Þetta er staðan í dag þegar landeigendur, leigutakar, veiðifólk og unnendur íslenskrar náttúru stefna á Austurvöll til að mótmæla sjókvíaeldi.

Skyggni þarf að vera gott til að kafararnir nái árangri. Nú þegar kólnar verða árnar vatnsminni og aðstæður góðar til að ná eldislöxunum. Ljósmynd/Eggert Skúlason

Framhaldið er óljóst. Innan við tíu prósent af löxunum sem sluppu úr kví Arctic Fish í nágrenni Patreksfjarðar hafa náðst. Rúmlega níutíu prósent þeirra er ýmist á leið í ár eða þegar komnir þangað. Það eru ríflega þrjú þúsund laxar.

Sporðaköst hafa heimildir fyrir því að viðræður við kafarateymið norska sem var hér á ferð í síðustu viku, munu fara fram eftir helgi. Þar gefa kafararnir skýrslu sína til Fiskistofu og væntanlega munu ákvarðanir verða teknar í framhaldinu.

Seinustu hundraðkallar sumarsins

Lengd á laxi	Veiðisvæði	Veiðimaður	Dagsetning Dags.
101 cm	Vatnsdalsá	Erlendur veiðimaður	29. september 29.9.
101 cm	Eystri-Rangá	Grzegorz Loszewski	27. september 27.9.
105 cm	Hvítá við Iðu	Katrín Tanja Davíðsdóttir	24. september 24.9.
101 cm	Víðidalsá	Jón Eðvald Halldórsson	22. september 22.9.
107 cm	Grímsá	Jón Jónsson	22. september 22.9.
101 cm	Miðfjarðará	Agnar Sigurjónsson	22. september 22.9.
101 cm	Hvítá við Iðu	Gunnar Pétursson	20. september 20.9.