Innlent | mbl | 8.2.2022 | 16:40

Hæsta kennialdan mældist árið 1990

Kennialda er meðaltal af hæstu öldum. mbl.is/Árni Sæberg

Kenniöldurnar sem mældust á Suðvesturlandi 9. janúar 1990 eru þær hæstu sem hafa mælst hér á landi fram til þessa. Yfirleitt er talað um kenniöldu í öldufræðum, sem er meðaltal af hæstu öldum, og sú hæsta til þessa mældist á Surtseyjarduflinu þetta ár, 16,7 metra há.

Sigurður Sigurðarson, strandverkfræðingur hjá Vegagerðinni, segir mælingarnar sem fyrst birtust vegna óveðursins í nótt hafa sýnt tæplega 20 metra háar kenniöldur en þær eru væntanlega eitthvað lægri. Einhverjir gallar komu í ljós í mælingunum og eru þær líklega ekki eins háar og fyrst var talið.

Frétt af mbl.is

Mældu 19,8 metra háa öldu við Garðskaga

„Við erum ekki búnir að skoða allt en þetta slagar kannski ekki alveg upp í þetta veður 1990, en engu að síður voru þetta rosaleg átök og mjög há alda þarna fyrir suðurströndinni,“ segir Sigurður, spurður út í ölduhæðina í óveðrinu.

Hátt í 30 metrar

Öldurnar eru mældar í hálftíma og eru bæði kenniöldur og svokallaðar hæstu öldur mældar á því mælingartímabili. Mögulegt er að hæstu öldur hafi verið hærri í nótt heldur en árið 1990.

Á Garðskaga mældust þær hátt í 30 metrar og ef sú tala fæst staðfest eru það hæstu öldur sem hafa mælst á Íslandi. Til samanburðar mældist hæsta staka aldan 25,3 metrar á Garðskagaduflinu árið 1990 en 22,9 á Surtseyjarduflinu.

mbl.is/Jónas Erlendsson

Heimsmetið er 19 metrar

Kennialdan upp á 16,7 var á sínum tíma sú hæsta sem hefur mælst í heiminum. Nokkrum árum seinna, eða á tíunda áratug síðustu aldar, mældust síðan bæði í Norðursjó og á austurströnd Bandaríkjanna kenniöldur um og yfir 17 metra.

Núna er heimsmetið aftur á móti 19 metra há kennialda, sem mældist á milli Íslands og Bretlandseyja í febrúar 2013.

Gúmmíkapall eins og í teygjustökki

Spurður hvernig ölduhæðin er mæld segir Sigurður dufl vera notuð, þ.e. kúlur með 70 sentímetra þvermál. Um er að ræða hollensk dufl sem eru „akkeruð“ í botninn. Til að þau geti fylgt yfirborðinu með upp undir 30 metra hreyfingu er notaður svokallaður gúmmíkapall, samskonar og er notaður í teygjustökki.

Í duflinu er svokallaður hröðunarmælir og út frá honum er reiknað hvað duflið hefur færst mikið upp og niður á hverjum tíma. Mælirinn mælir því ekki vegalengd heldur hröðun, en Vegagerðin rekur ellefu dufl við Íslandsstrendur.