Það sópar að Áslaugu Örnu Sigurbjörnsdóttur þar sem hún kemur til fundar við blaðamann á kaffihúsi, kankvíst bros og blik í auga veit á gott, hún er gamansöm og hláturinn smitandi, en um leið og talið berst að vinnunni skiptir hún um gír og alvaran tekur við. Ráðherrann stendur á þrítugu, fulltrúi nýrrar kynslóðar í stjórnmálum, en hefur samt verið áberandi í pólitík undanfarin tíu ár. Hún tók að sér erfiðan málaflokk og hefur komist klakklaust í gegnum hann en vill taka að sér enn eindregnara forystuhlutverk í komandi þingkosningum.

Þú hefur verið í dómsmálaráðuneytinu í hartnær tvö ár, sem ekki er létt ráðuneyti, komst þar nokkuð bratt inn, varstu ekkert smeyk við þá ljónagryfju?

„Nei, ég sóttist eftir því að fara þangað inn, fannst það eðlilegt skref fyrir mig. Ég sækist eftir stórum verkefnum til þess að geta haft áhrif. Það var kannski helst amma mín sem ekki var spennt fyrir þessu ráðuneyti, vissi að það gæti verið strembið. En í dómsmálaráðuneytinu eru gríðarlega mörg skemmtileg tækifæri til þess að bæta og einfalda líf fólks og koma hugsjónum sínum í farveg og framkvæmd. Mörgum fannst ég setja markið fullhátt, en ég ákvað að koma hlaupandi inn í ráðuneytið og sýna að mér væri vel treystandi fyrir þessum mikilvæga málaflokki.“

Heldurðu að það skipti máli að dómsmálaráðherra sé lögfræðingur?

„Ég get ekki talað fyrir aðra, en menntunin hefur í það minnsta nýst mér mjög vel.“

Hvaða mál voru brýnust eða stóðu hjarta þínu næst?

„Ja, sumt seturðu sjálfur á dagskrá, en maður verður líka að kunna að bregðast við aðstæðum sem upp geta komið. Þegar ég kem inn í ráðuneytið er mikill ófriður innan lögreglunnar og það var fyrsta verkefnið sem varð að leysa. Það þurfti að koma á ró, vinnufriði og auknu samstarfi innan lögreglunnar. Það hefur tekist.

Því var fylgt eftir með ýmsum nauðsynlegum úrbótum, við settum skipulagða glæpastarfsemi í forgang, efldum eftirlit með lögreglu, komum á fót lögregluráði og höfum aukið alla samvinnu, sem skiptir miklu máli þegar við erum að takast á við fjölbreyttari brot en áður.

Þar fyrir utan var alveg tímabært að ráðast í ýmsar bætur á þeim þáttum sem snúa að venjulegu fólki. Finna nýjar lausnir sem einfalda og bæta líf fólks og reynslu þess af kerfinu. Við megum ekki gleyma því fyrir hverja við erum að vinna, fyrir hverja kerfin eru. Við eigum ekki að láta fólk aðlagast kerfinu heldur sníða kerfið að fólkinu.“

„Maður getur nefnilega sinnt bæði stórum málum og litlum. Þótt maður setji mál á dagskrá er það ekki endilega forgangsmál eða þannig að önnur mál víki fyrir þeim.“ mbl.is/Kristinn Magnússon

Litlu frelsismálin eru stórmál

Þar er nægt rými til úrbóta?

„Jú og þar eru líka tækifæri til þess að fara betur með almannafé og forgangsraða verkefnum. Þetta eru málaflokkar sem oft snerta fólk með beinum hætti. Við eigum að tryggja réttlátt samfélag og það gerum við ekki án þess að fólk geti leitað réttar síns og upplifað öryggi í samfélaginu. Svo vildi ég einnig leggja áherslu á að auka frelsi fólks og standa við það sem ég hef sagt um frelsismálin.“

Hvernig þá?

„Það eru ýmis tækifæri til þess í mínu ráðuneyti, eins og t.d. áfengislöggjöfinni, sem enginn hefur snert í fjölda ára. Mörgum þykir það óþarflegt smámál, en við megum ekki falla í þá gryfju að kalla frelsismálin litlu málin. Þau snúast um frelsi manna og þess vegna skipta þau miklu máli, þótt hvert og eitt þeirra kunni að virðast smátt. Þessir litlu slagir um frjálst útvarp og bjórbannið skiptu verulegu máli þegar allt kom til alls. Við þurfum að taka þá áfram og þegar maður kemst í stöðu til þess að breyta þeim þá gerir maður það.

Maður getur nefnilega sinnt bæði stórum málum og litlum. Þótt maður setji mál á dagskrá er það ekki endilega forgangsmál eða þannig að önnur mál víki fyrir þeim.“

Þú nefndir skipulagða glæpastarfsemi. Áhyggjur af þeim málum hafa aukist mjög upp á síðkastið, en erum við í stakk búin til þess að takast á við þau?

„Við höfum gripið til umfangsmikilla aðgerða á síðustu misserum til þess að geta fengist við þennan nýja veruleika. Lögreglan er að mörgu leyti vel í stakk búin til þess, en það þarf að gera betur og það er á dagskránni.

Þessi skipulagða glæpastarfsemi er öðruvísi en önnur brot, þau eru ekki einskorðuð við umdæmi eða landamæri, snerta fleiri brotaflokka, brot eru tengd og brotamenn sömuleiðis. Þess vegna þarf að vinna mál þvert á embætti og þvert á deildir, í samstarfi við alþjóðleg lögregluyfirvöld. Þar hefur alþjóðasamfélagið áttað sig á því að þar næst mestur árangur með aðgerðum gegn peningaþvætti.“

Já, það kann að vera árangursríkt, en er það alltaf til góða? Nú sér maður að ákærum um peningaþvætti er hent inn í alls kyns mál sem fæst fólk myndi telja raunverulegt peningaþvætti.

„Auðvitað verðum við að fara varlega í sakirnar og það á líka við um heimildir lögreglunnar. Það er samt sem áður þannig að skipuleg brotastarfsemi er oft á tíðum undirliggjandi í löglegri starfsemi, sem þá er skálkaskjól til þess að sinna glæpastarfsemi. En auðvitað má aldrei grípa til svona úrræða bara af því að það er þægilegt. Auknar heimildir eru veittar til þess að sinna tilteknum verkefnum og gæta að öryggi landsins gagnvart bæði skipulagðri glæpastarfsemi og hryðjuverkahættu.“

Útlendingamálin hafa oft reynst dómsmálaráðherrum afar erfið, þó að þú hafir raunar ekki ratað í mikil vandræði í þeim. Hvar stöndum við?

„Við stöndum vel. Við erum að gera vel. Ég held að langflestir séu á einu máli um að við viljum gera vel við þá sem þurfa á alþjóðlegri vernd að halda og svara fólki fyrr, bæði jákvæð svör og neikvæð, nýta fjármunina betur og gera vel við þá sem þurfa í raun á alþjóðlegri vernd halda.

En við verðum líka að gæta þess að kerfið sé ekki misnotað, það er hætta á því ef kerfið er ólíkt því sem gerist í kringum okkur.“

Við sjáum á tölfræði, bæði hér og annars staðar, að það eru nokkur brögð að því. Koma harðari aðgerðir til greina?

„Við erum háð ýmsum alþjóðlegum skuldbindingum, en vinnulagið er orðið miklu betra og öll afgreiðsla er mun skjótari. Að sumu leyti erum við háð Schengen-samstarfinu, en við höfum metið það sem svo að ávinningurinn af því svari vel kostnaði.“

Vill leiða list­ann til sig­urs

Þú greind­ir frá því á fimmtu­dag að þú leitaðir eft­ir kjöri í 1. sætið í próf­kjöri ykk­ar sjálf­stæðismanna í Reykja­vík fyr­ir alþing­is­kosn­ing­arn­ar í vor. Þú vilt greini­lega vera í for­ystu flokks­ins?

„Já, það eru kom­in fimm ár síðan það var síðast próf­kjör hjá Sjálf­stæðis­flokkn­um í Reykja­vík og þá var Ólöf heit­in Nor­dal val­in til for­ystu. Síðan hef­ur mikið gerst og mér finnst eðli­legt næsta skref að sækj­ast eft­ir því að leiða Sjálf­stæðis­flokk­inn í Reykja­vík í kom­andi kosn­ing­um. Ég vil að við gríp­um þau tæki­færi sem nú blasa við í þjóðlíf­inu, ég vil að Sjálf­stæðis­flokk­ur­inn í Reykja­vík fái fleira fólk til fylg­is við sig, auki fylgi sitt og verði ótví­ræður sig­ur­veg­ari kosn­ing­anna.Til þess þurf­um við að end­ur­nýja er­indi okk­ar og svara ákalli nýrr­ar kyn­slóðar um sterka for­ystu..“

En próf­kjörið er bara rétt hand­an við hornið og ekki marg­ir bún­ir að gefa sig fram, áttu von á mik­illi end­ur­nýj­un?

„Ég von­ast til þess að fólk treysti mér til þess að leiða Sjálf­stæðis­flokk­inn í höfuðborg­inni til sig­urs. Í því felst end­ur­nýj­un. Ólöf Nor­dal sigraði í próf­kjör­inu 2016 og nú er tæki­færi til þess að stilla upp á lista að nýju. Ég vona að fleiri gefi kost á sér, ég kom ný inn í síðasta próf­kjöri og fékk þar gott braut­ar­gengi. Það er alltaf tæki­færi þegar Sjálf­stæðis­flokk­ur­inn held­ur þessi stóru opnu próf­kjör, per­sónu­kjör til þess að velja á fram­boðslista, opið og lýðræðis­legt ferli.

Við leggj­um það óhrædd í dóm kjós­enda hvernig raðast á lista. Það á eng­inn neitt í póli­tík nema það sem kjós­end­ur gefa. Ég vil vinna fyr­ir sjálf­stæðis­menn í Reykja­vík og Reyk­vík­inga alla. Ég vil leiða list­ann til sig­urs fyr­ir okk­ur öll.“

Ítar­legt viðtal við Áslaugu er í Sunnu­dags­blaði Morg­un­blaðsins um helg­ina.

Tengdar fréttir

Alþingiskosningar 2021

Hafa „ágætis tíma“ til úrbóta

• Spyr hvort að ekki þurfi að boða til kosninga
• Niðurstaða MDE kallar á breytingar
• Niðurstaða MDE hefur engin bein réttaráhrif
• Stjórnvöld þurfi að axla ábyrgð

» Fleiri tengdar fréttir