„Þetta er ekkert einsdæmi. Fyrirtæki út um allt land hafa verið að tilkynna okkur um fyrirvaralausa uppsögn og rekstrarstöðvun vegna hráefnisskorts,“ segir Gissur Pétursson, forstjóri Vinnumálastofnunar. mbl.is greindi frá því fyrr í dag að tæplega 100 manns hafi verið sagt upp á Vestfjörðum vegna hráefnisskorts sem hefur myndast vegna verkfalls sjómanna.
Frétt mbl.is - Tæplega 100 sagt upp á Vestfjörðum
Verkfall sjómanna hefur nú staðið síðan 14. desember og hefur hráefnisskortur gert vart við sig í fiskvinnslum víða um land. Þann 19. desember sendi Vinnumálastofnun frá sér tilkynningu þar sem kynntar voru þær leiðir sem fyrirtæki geta valið til að bregðast við þeirri stöðu sem upp er komin.
Leiðirnar eru eftirfarandi:
Gissur segir Vinnumálastofnun hafa óskað eftir því að fyrirtæki nýti sér frekar leið númer eitt ef þau hafi tök á því. Fyrirtækin Oddi á Patreksfirði og Íslenskt sjávarfang á Þingeyri nýttu sér hins vegar leið númer tvö við uppsagnir sínar.
Spurður um hvaða reglur gildi um réttindi og bætur þess fólks sem sagt hefur verið upp störfum segir Gissur það ráðast af mati á aðstæðum hvers og eins. „Rétturinn til bóta getur verið misjafn eftir aðstæðum hvers og eins. Það eru jafnvel dæmi þess að menn hafi engan bótarétt þar sem þeir hafa ekki áunnið sér nein réttindi, til dæmis ef fólk er búið að vinna stutt á íslenskum vinnumarkaði. Í þessum tilfellum er verið að nýta persónubundin réttindi sem að einstaklingurinn hefur verið að ávinna sér,“ segir Gissur.
Hann gengur þó út frá því að þegar verkfallinu ljúki og hráefnisskortur ekki lengur fyrir hendi muni þetta fólk ganga aftur til sinna hefðbundnu starfa. „Við höfum verið á því að það sé æskilegra að fyrirtæki nýti sér fyrri leiðina ef þau hafa tök á því og haldi fólki á launum og fái í staðinn greidd mótframlög úr Atvinnuleysistryggingasjóði, það er hagfelldast að okkar mati fyrir fiskvinnslufólkið. Það tryggir betur réttindi þeirra þar sem margir eru ekki búnir að starfa nægilega lengi til að öðlast rétt á bótum við uppsögn.“
Það eru fyrirtækin sjálf sem taka rekstrarlega ákvörðun um hvaða leið er farin en svo virðist vera sem leið númer tvö verði oftar fyrir valinu.