Kolefnisspor sjókvíaeldis er svipað og við veiðar á villtum fiski og lægra en í flestri annarri framleiðslu á dýraafurðum til manneldis samkvæmt nýrri skýrslu sem Einar K. Guðfinnsson, formaður Landssambands fiskeldisstöðva, afhenti Kristjáni Þór Júlíussyni, sjávarútvegs- og landbúnaðarráðherra í gær.
„Landssamband fiskeldisstöðva óskaði eftir því við Umhverfisráðgjöf Íslands ehf. (Environice) að reikna út kolefnisspor sjókvíaeldis á Íslandi og benda á raunhæfar leiðir til kolefnisjöfnunar,“ segir í fréttatilkynningu frá Landssambandi fiskeldisstöðva.
Meginniðurstaða verkefnisins er að heildarlosun gróðurhúsalofttegunda frá laxeldi í sjó hafi verið um 31.000 tonn CO2-ígilda árið 2017, eða sem nemur 3,21 kg CO2-ígilda á hvert kíló af tilbúinni afurð. Sú niðurstaða er í samræmi við erlenda útreikninga, sem flestir hafa gefið niðurstöðu á bilinu 2,88 – 4,13 kg/kg, segir í tilkynningunni.
Þar segir einnig að langstærsti hluti af kolefnisspori laxeldis á Íslandi eða um 93% liggi í framleiðslu og flutningum á fóðri, að um 3% stafi af framleiðslu og flutningi umbúða og um 2% af flutningi afurða til dreifingarstöðvar. „Af þessu er ljóst að áhrif greinarinnar á loftslagið liggja fyrst og fremst í starfsemi sem fram fer utan laxeldisstöðvanna sjálfra,“ segir í tilkynningu landssambandsins.
Í tilkynningu segir að með landbótaaðgerðum, þ.e.a.s. landgræðslu, skógrækt og endurheimt votlendis, sé hægt að kolefnisjafna alla losun gróðurhúsalofttegunda frá sjókvíaeldi á Íslandi og til að kolefnisjafna alla losun greinarinnar eins og hún var árið 2017 þyrfti að endurheimta um 1.590 ha af votlendi.
„Sú ráðstöfun væri í raun varanleg, þar sem hún myndi draga úr losun samsvarandi magns gróðurhúsalofttegunda frá votlendi árlega í áratugi eða aldir. Ekkert er því til fyrirstöðu að byggðatengja landbótaaðgerðir af þessu tagi, þannig að fjármagn sem lagt er til verkefnanna nýtist í heimabyggð,“ segir þar einnig.
Samhliða gerð skýrslunnar þróaði Umhverfisráðgjöf Íslands reiknilíkan á Excel-formi sem gerir laxeldisfyrirtækjum kleift að reikna kolefnisspor framleiðslu sinnar, þ.e.a.s. magn gróðurhúsalofttegunda sem losnar við framleiðslu á hverju kílói af laxi til manneldis.
Inn í þessa reikninga var tekin framleiðsla og flutningur fóðurs og annarra aðfanga, eldið sjálft, orkunotkun, notkun kælimiðla og meðhöndlun úrgangs, svo og pökkun og flutningur afurða frá laxeldisstöð til dreifingarstöðvar á höfuðborgarsvæðinu.
Reiknilíkanið verður aðgengilegt á heimasíðu Landssambands fiskeldisstöðva.
Skýrslan var unnin af Umhverfisráðgjöf Íslands ehf. (Environice) fyrir Landssamband fiskeldisstöðva.
Þau Stefán Gíslason umhverfisstjórnunarfræðingur og Birna Sigrún Hallsdóttir umhverfisverkfræðingur höfðu umsjón með gerð skýrslunnar.