Donald Trump Bandaríkjaforseti hefur beint því til NATO-ríkja að hvert þeirra skuldbindi sig til að verja 4% af landsframleiðslu til varnarmála, tvöföldu núverandi viðmiði. Talsmenn Hvíta hússins staðfesta að Trump hafi látið þessi orð falla á fundi aðildarríkja Atlantshafsbandalagsins sem haldinn er í Brussel.
Núverandi viðmið NATO-ríkjanna er að hvert ríki leggi 2% af landsframleiðslu í varnarmál fyrir árið 2024, en einungis nokkur aðildarríki eyða svo miklu nú þegar. Bandaríkin bera höfuð og herðar yfir aðrar bandalagsþjóðir með 3,5% landsframleiðslu sinnar í hermál, um 650 milljörðum dala eða um 70.000 milljörðum króna. Önnur ríki sem ná 2% viðmiðinu eru Bretland, Eistland og Grikkland. Pólland, Litáen, Lettland og Rúmenía eru þó nálægt því.
Því er ljóst að jafnvel Bandaríkin þyrftu að auka hermálaútgjöld sín um rúm 14% til að ná hinu nýja viðmiði Trump og önnur ríki gott betur.
Katrín Jakobsdóttir forsætisráðherra sagðist í samtali við mbl.is í gær ekki telja líklegt að kröfunni um aukin framlög til varnarmála verði beint að Íslandi, en hún var þá að vísa til opinbera 2% viðmiðsins. Þess má þó geta að 4% af landsframleiðslu Íslands eru um 100 milljarðar króna á ári og til samanburðar fær Landspítalinn rúma 60 milljarða króna á ári af fjárlögum.
Samtals verja aðildarþjóðir NATO um 100.000 milljörðum króna til varnarmála á ári (960 milljörðum bandaríkjadala) en sú tala færi upp í 156.000 milljarða króna ef nýjasta hugmynd Trump næði fram að ganga. Væri það 60% aukning útgjalda fyrir bandalagið í heild sinni.
NATO-ríki standa þegar fyrir rúmum helmingi hernaðarútgjalda heimsins en það hlutfall færi upp í 64% við útgjaldaaukninguna.