Árin 2003–2005 voru tæplega 10% þeirra sem bjuggu á einkaheimilum á Íslandi fyrir neðan lágtekjumörk (at risk of poverty) eins og þau eru skilgreind í lífskjararannsókn Evrópusambandsins. Lágtekjumörkin voru 111.333 kr. í ráðstöfunartekjur á mánuði fyrir einstakling sem bjó einn árið 2005 en 233.800 kr. fyrir tvo fullorðna með tvö börn.
Þetta kemur fram í Hagtíðindum Hagstofu Íslands þar sem greint er frá
niðurstöðum um lágtekjumörk og tekjudreifingu 2003–2005. Niðurstöðurnar
eru fengnar úr lífskjararannsókn Hagstofunnar en hún er liður í
samræmdri lífskjararannsókn Evrópusambandsins (EU-SILC).
Hlutfallið hæst hjá ungum konum
Hlutfall þeirra
sem voru undir lágtekjumörkum árið 2005, var hæst hjá konum í
aldurshópnum 16-24 ára, rúm 14% , en lægst hjá fólki í aldurshópnum
50-64 ára, rétt yfir 4%.
Hlutfallslega fleiri þeirra sem bjuggu
einir eða einir með börn voru undir lágtekjumörkum en þeir sem bjuggu á
annars konar heimilum. Það sama gildir um þá sem bjuggu í leiguhúsnæði
samanborið við þá sem bjuggu í eigin húsnæði.
Með 3,7 sinnum hærri tekjur
Þegar þau 20%
landsmanna sem höfðu hæstar ráðstöfunartekjur, eru borin saman við þau
20% sem höfðu lægstar ráðstöfunartekjur (fimmtungastuðull) árið 2005
kemur í ljós að tekjuhæsti hópurinn var með 3,7 sinnum hærri tekjur en
sá tekjulægsti. Gini-stuðullinn, sem sýnir dreifingu ráðstöfunartekna
meðal allra landsmanna sem búa á einkaheimilum, var 26 árið 2005.
Stuðullinn væri 100 ef sami maðurinn væri með allar tekjurnar en 0 ef
allir hefðu jafnar tekjur.
Af 30 Evrópuþjóðum árið 2005 var
Ísland ein þriggja þjóða sem var með lægsta lágtekjuhlutfallið. Sex
þjóðir voru með lægri fimmtungastuðul en Íslendingar, ein jöfn og 22
með hærri stuðul. Loks voru sex Evrópuþjóðir með lægri Gini-stuðul en
Íslendingar tvær jafnar og 21 með hærri stuðul.