Innlent | mbl | 23.4.2008 | 13:39

Losun gróðurhúsalofttegunda jókst um 14%

Álver Norðuráls á Grundartanga. mbl.is

Heildarlosun gróðurhúsalofttegunda jókst hér á landi úr 3710 þúsund tonnum árið 2005 í 4235 þús. tonn árið 2006. Það er aukning um 525.000 tonn, eða 14,2%.

Þetta kemur fram í nýjum tölum sem Umhverfisstofnun hefur tekið saman fyrir skrifstofu Loftslagssamnings Sameinuðu þjóðanna í Bonn. Þetta er mun meiri aukning en spár hafa gert ráð fyrir.

Ráðuneytið segir, að stærsta hluta aukningarinnar megi skýra með aukinni losun frá áliðnaði, sem jókst um 404.000 tonn milli 2005 og 2006, eða um 89%. Aukningin er öll frá álveri Norðuráls á Grundartanga og tengist stækkun álversins þar. Mestu munar um losun flúorkolefna (PFC), sem fór úr 18 þúsund tonnum CO2-ígilda 2005 í 319 þúsund tonn 2006. Þessi losun fellur undir almennar losunarheimildir Íslands samkvæmt Kýótó-bókuninni, en ekki íslenska ákvæðið svokallaða, að sögn ráðuneytisins.

Losun gróðurhúsalofttegunda frá samgöngum jókst um 146.000 tonn milli áranna 2005 og 2006, eða um 17%, að langmestu leyti vegna vegasamgangna. Umhverfisráðherra óskar eftir því að Umhverfisstofnun skoði losun frá samgöngum og beri saman losun á mann á Íslandi og í öðrum ríkjum sem bera skuldbindingar í loftslagsmálum.

Losun frá sjávarútvegi dróst saman um 113.000 tonn á milli áranna 2005 og 2006, eða um rúm 15%. Samdráttur var í losun bæði frá fiskiskipaflotanum og fiskimjölsverksmiðjum. Losun frá landbúnaði jókst um 33.000 tonn, eða um tæp 7%. Skipting á losun eftir uppsprettum er að finna á kökuriti hér að neðan, auk línurits yfir þróun í losun frá stóriðju, samgöngum, sjávarútvegi og landbúnaði 1990-2006. Losunartölur frá 2007 liggja enn ekki fyrir. Binding kolefnis með skógrækt og landgræðslu nam um 358.000 tonnum árið 2006.

Losun gróðurhúsalofttegunda jókst um rúm 24% frá 1990 til 2006. Á skuldbindingartímabili Kýótó-bókunarinnar, 2008-2012, má losun þessara lofttegunda á Íslandi ekki aukast meira en 10% miðað við losun árið 1990. Að auki hefur Ísland sérstaka heimild til aukningar á losun koldíoxíðs frá stóriðju, íslenska ákvæðið.

Auk þess að óska eftir nýrri losunarspá frá Umhverfisstofnun, mun ráðherra boða fulltrúa álfyrirtækjanna til fundar til þess að ræða skuldbindingar Íslands í loftslagsmálum. Árangur hefur náðst á undanförnum árum í minnkun á losun PFC og hefur losunin hérlendis síðustu ár verið með því lægsta sem þekkist á tonn af framleiddu áli. Yfirleitt er nokkur aukning á losun í upphafi starfstíma álvera eða þegar nýjar framleiðslueiningar eru teknar í notkun.

Ráðuneytið segir, að á fundinum með álfyrirtækjunum verði farið yfir þessa losun, hvort hætta sé á því að hún verði meiri en spáð hafði verið og til hvaða ráðstafana sé hægt að grípa ef í það stefnir.