Innlent | mbl | 17.3.2009 | 9:19

4.835 börn fæddust á Íslandi árið 2008

Árið 2008 fæddust 4.835 börn hérlendis, 2.470 drengir og 2.365 stúlkur. Það eru 275 fleiri börn en ári áður, en þá fæddust hér 4.560 börn. Aðeins tvisvar í sögu Íslands hafa fleiri lifandi fædd börn komið í heiminn á einu ári, árin 1960 og 1959, samkvæmt frétt á vef Hagstofu Íslands.

Árið 1960 fæddust 4.916 börn og árið 1959 fæddust 4.837. Margir af fjölmennustu fæðingarárgöngum Íslands eru á árunum 1957 til 1966. Fyrir utan það tímabil eru það bara árin 2008 og 1990 sem eru í hópi tíu fjölmennustu fæðingarárganga Íslands, en árið 1990 fæddust 4.768 börn.

Aukin frjósemi íslenskra kvenna

Algengasti mælikvarði á frjósemi er fjöldi lifandi fæddra barna á ævi hverrar konu. Árið 2008 var frjósemi íslenskra kvenna hærri en árið 2007, eða 2,14 börn á ævi hverrar konu miðað við 2,09 börn árið 2007. Yfirleitt er miðað við að frjósemin þurfi að vera um 2,1 barn til þess að viðhalda mannfjöldanum til lengri tíma litið. Undanfarin ár hefur frjósemi á Íslandi verið rétt um 2 börn á ævi hverrar konu. Árið 2008 fór hún í fyrsta sinn síðan 1996 yfir 2,1 barn. Þó er frjósemin ekki nema helmingur af frjóseminni á árunum kringum 1960, en þá gat hver kona vænst þess að eignast 4,27 börn um ævina, samkvæmt frétt Hagstofu Íslands.

Einungis þriðjungur barna fædd í hjónabandi

Aðeins rúmlega þriðjungur barna á Íslandi fæddist í hjónabandi árið 2008 (35,9%). Þetta hlutfall hefur haldist nokkuð stöðugt frá því um miðjan 10. áratug síðust aldar, en þá var það 36,5%. Frá 1961 til 1996 lækkaði hlutfall þeirra barna sem fæddust í hjónabandi úr 74,3 % niður í 36,5% á sama tíma og hlutfall þeirra barna sem fæddust í óvígðri sambúð hækkaði úr 13,4% í 50,9%. Það hlutfall er óbreytt árið 2008 (50,8%). Hlutfall barna sem fæðast utan sambúðar eða hjónabands er því hlutfallslega nokkuð svipað og það var á árunum 1961-1965, þá voru þau 12,4% allra barna sem fæddust en voru 13,3% árið 2008.

Hvort barn fæðist innan eða utan hjónabands fer mikið eftir því hvar í systkinaröðinni það er. Árið 2008 fæddist innan við fimmtungur frumburða (19,2%) innan hjónabands og 60,3% frumburða móður áttu foreldra í óvígðri sambúð. Áberandi flest börn mæðra sem ekki voru í hjónabandi eða sambúð voru fyrsta barn; foreldrar 20,5% frumburða móður voru ekki í sambúð, samanborið við 9,2% foreldra annars barns, 6,2% þriðja barns og 11,8% fjórða barns eða fleiri.

Eftir því sem aftar dregur í fæðingarröðinni fjölgar börnum sem fæðast innan hjónabands en börnum sem eiga foreldra í óvígðri sambúð fækkar að sama skapi. Foreldrar annars barns móður voru í 38,4% tilvika giftir árið 2008 og 52,3% í óvígðri sambúð, en við fæðingu þriðja barns hafa hlutföllin algjörlega snúist við og voru 59,0% foreldra giftir og 34,8% í óvígðri sambúð. Árið 2008 fæddust 1.936 börn sem voru frumburðir móður, 1.687 börn voru annað barn móður, 907 þriðja barn og 305 fjórða barn og síðara. Þetta er sama hlutfall og hefur verið síðustu ár, að meðaltali árin 2001-2005 eru 39,5% barna frumburðir móður, 34,9% annað barn móður, 18,7% þriðja barn og 6,9% fjórða barn og síðara.