Innlent | mbl | 25.7.2009 | 19:11

Fundu örvarodd frá landnámsöld

Hringsdalur

Örvaroddur frá járnöld hefur komið í ljós við fornleifauppgröft í Hringsdal í Arnarfirði. Spjót voru algengustu vopn Íslendinga í fornöld, en örvaroddar eru afar fágætir hér á landi. Aðeins hafa örvar fundist í tveimur öðrum kumlum, þ.e. á Austarahóli í Fljótum, og á bökkum Sogsins, þegar virkjunin var gerð.

Enn finnast vopn á kumlateignum í Hringsdal í Arnarfirði. Fornleifafræðingar hafa haldið áfram rannsóknum á heiðnum gröfum sem fundust af tilviljun í Hringsdal árið 2006. Þá fundust 2 grafir, en nú eru alls 5 grafir komnar í ljós.

Að sögn Adolfs Friðrikssonar fornleifafræðings, er heildarsvipur grafreitsins þar smátt og smátt að koma fram, en á síðustu öldum hefur ljós skeljasandur sem safnast hefur upp á sjávarbökkunum í Hringsdal, fært minjastaðinn í kaf og stuðlað þannig að varðveislu kumlanna.

Í sumar fannst örvaroddur og bætist því enn í vopnasafnið frá Hringsdal. Áður höfðu fundist sverð, skjöldur, spjót og öxi. Spjót voru algengustu vopn Íslendinga í fornöld, en að sögn Adolfs eru örvaroddar afar fágætir hér á landi. Aðeins hafa örvar fundist í tveimur öðrum kumlum, þ.e. á Austarahóli í Fljótum, og á bökkum Sogsins, þegar virkjunin var gerð. Verður það að teljast lítið í ljósi þess að til þessa hafa fundist 330 grafir úr heiðni.

Örvaroddurinn er brotinn. Skarð er í blaðið og tanginn, sem gekk upp í skaftið, er horfinn. Ekki er hægt að greina aldur þessa grips, en líklegt er að hann sé frá sama tíma og önnur vopn sem fundist hafa í Hringsdal, þ.e. frá 10. öld eða svo.

Samkvæmt verkáætlun lýkur rannsóknum væntanlega sumarið 2010. Gert er ráð fyrir að kumlateigurinn verði gerður aðgengilegur fyrir ferðamenn á næsta ári, sett upp skilti með fróðleik og göngustígar, enda heppilegur áningarstaður milli Bíldudals og Selárdals. Rannsóknin er samstarfsverkefni Arnfirðingafélagsins og Fornleifastofnunar Íslands og nýtur styrks frá Alþingi.