„Að mínu mati stendur það upp úr að þessi mikla skuldabyrði sem Icesave-samningurinn felur í sér gerir það að verkum að möguleikar okkar á því að halda uppi því lífsgæðastigi sem við erum vön skerðast verulega,“ segir Ólöf Nordal, þingkona sjálfstæðismanna sem situr í fjárlaganefnd, aðspurð um álit Hagfræðistofnunar HÍ sem lagt var fyrir nefndina í dag. Ólöf segir að verði gengið að samningnum eins og hann liggur fyrir þá muni þurfa endurfjármögnun í stórum stíl á næstu árum þau lán sem tekin hafa verið.

„Í álitið vantar þriðja þáttinn sem við höfum rætt í nefndinni, sem er um uppgjör á búi Landsbankans. Það getur munað 250 milljörðum, þær spár sem Seðlabankinn og fjármálaráðuneytið hafa gert taka þá upphæð aldrei til greina. Auk þess snúa þessar greinargerðir allar að Icesave-samningnum en alveg vantar að taka með í reikninginn aðrar skuldir ríkisins. “

Umdeilt er í nefndinni hversu langt á að ganga til að afla upplýsinga. Ólöf segir ýmsar spurningar vakna í ljósi álitsins. Tekin eru dæmi um aflabrest, samband milli punds og evrum og ýmis önnur áföll í atvinnulífinu.

„Það má bara ekkert út af bregða. Hagstjórnin þarf að vera rosalega sterk, raunar langtum sterkari en  hún hefur nokkru sinnum verið á lýðveldistímanum til þess að við stöndum undir þessum ósköpum.“

Ólöf segir bráðnauðsynlegt að hafa fengið þessa skýrslu og telur að hana skuli taka mjög alvarlega. Menn verði einnig að átta sig á því að ekki komi til greina að Íslendingar taki á sig meiri skuldbindingar heldur en okkur ber skylda til samkvæmt tilskipun ESB. Við getum bara ekki borgað þær.

Þarf að skoða hverju við þurfum að fórna

„Það er alveg sama við hvaða hagfræðing þú talar, þeir segja allir: Við getum borgað þetta. En þá vaknar sú spurning sem þeir sem kynntu skýrsluna á fundi fjárlaganefndar vörpuðu líka fram: Hvað þýðir það að borga þetta? Hverju ætlum við að fórna í staðinn? Mér finnst það þurfi að fara að tala um hverju við þurfum að fórna. Ef t.d. skiptin á búinu yrðu okkur óhagstæð þá samsvarar það rekstri heilbrigðiskerfisins í tvö ár.“

Það verður vísað í þetta álit fram og aftur, við eigum eftir að sjá hvaða áhrif þetta hefur á nefndarálitið. En við verðum að komast upp úr því að skoða þetta í hólfum, þetta er ekki spurning um flokkadrætti.

Ólöf segir töluverðan vilja af hálfu meirihlutans til að koma málinu á það stig að hægt sé að ljúka því. Skiptar skoðanir séu þó um hvenær menn telja sig hafa fengið nógu mikið af gögnum. Nú þegar endurskoðun AGS hafi dregist þá megi spyrja hvort enn sé svona mikill asi, hvort nefndin hafi þá ekki bara meiri tíma. Hún telur þó að málið komist í umræðu þingsins bráðum.

„En það þýðir ekki að vera svona óskaplega hræddur við umheiminn þegar við erum að taka svona harðar skuldbindingar sem við óttumst sjálf að við ráðum ekki við. Því Bretar og Hollendingar munu ekki borga þessar skuldbindingar fyrir okkur, það er alveg á hreinu. “