RIO Tinto Alcan samþykkti í lok september að fjármagna fyrsta áfanga stækkunarinnar í Straumsvík, eða um einn þriðja hluta verkefnisins, upp á alls 13 milljarða kr.
Daginn eftir birtist hugmyndin um orku- og kolefnisskatta í fjárlagafrumvarpi fjármálaráðherra. Þá ákváðu eigendur álversins að halda að sér höndunum og hafast ekkert frekar að.
Skattahugmyndirnar setja stækkunina í Straumsvík í óvissu þar til í ljós kemur hvort stjórnvöld ætla að halda skattheimtunni til streitu. Ólafur Teitur Guðnason, upplýsingafulltrúi álversins staðfesti þetta í samtali við blaðið. Að sögn hans voru menn tilbúnir að hefja framkvæmdir við stækkunina um næstu mánaðamót.
Þetta mál og fleiri hafa komið upp í vinnu starfshóps aðila vinnumarkaðarins og stjórnvalda í Karphúsinu á seinustu dögum. Þar vinna menn að því að draga saman tiltækar upplýsingar um stöðu einstakra stórframkvæmda sem kveðið er á um í Stöðugleikasáttmálanum.
Ákvörðun umhverfisráðherra um að láta Skipulagsstofnun að nýju taka ákvörðun um sameiginlegt umhverfismat Suðvesturlína veldur einnig óvissu og hefur keðjuverkandi áhrif á áformaðar framkvæmdir í virkjunum og stóriðju, s.s. í Helguvík.
Hún getur einnig haft áhrif á fyrirhugað gagnaver Verne Holding því þó núverandi kerfi eigi að tryggja orku vegna fyrsta áfangans, þá fullnægir það ekki ítrustu kröfum sem gerðar eru um tvöfalt afhendingaröryggi orku.
Í Karphúsinu hefur komið fram að tafir á framkvæmdáformum vegna umhverfismatsins verði aldrei minni en 4 mánuðir og jafnvel þó ráðherra félli frá sameiginlega umhverfismatinu megi telja fullvíst að fram kæmu kærur, sem tekur sinn tíma að meðhöndla.
Auglýsa þarf kærufresti og kalla eftir gögnum frá öllum sem málið varðar. „Þetta gæti því dregist í einhver misseri og mögulega ár,“ segir viðmælandi.
Vilhjálmur Egilsson, framkvæmdastjóri Samtaka atvinnulífsins, rekur ítarlega hvaða atriði standa enn útaf í stöðugleikasáttmálanum í leiðara fréttabréfs SA í gær.
„Það þarf að greiða götu stórfjárfestinga í atvinnulífinu og þ.m.t. í orkuframleiðslu, verkefna sem ýmist eru í gangi eða gætu verið að fara af stað. Þarna hafa stjórnvöld beinlínis verið að leggja steina í götu verkefna með áformum um orku- og kolefnisskatta og með ákvörðun umhverfisráðherra að afturkalla úrskurð Skipulagsstofnunar vegna Suðvesturlínu. Snúa þarf hvoru tveggja við og standa við það loforð að greiða götu þessarra fjárfestinga. Ekki blæs byrlega í þeim málum,“ segir Vilhjálmur.