Fréttaskýring: Bara göngufólk en hvorki hesta né jeppa

Einn af þeim ótalmörgu vegaslóðum á hálendinu sem ekið er um þótt þeir tilheyri ekki hinu opinbera vegakerfi er jeppavegurinn um Vonarskarð. Samkvæmt tillögu stjórnar Vatnajökulsþjóðgarðs að verndaráætlun fyrir þjóðgarðinn á að loka þessum vegi fyrir umferð en þau áform hafa mætt harðri gagnrýni jeppamanna. Þeir hafa m.a. bent á að umferð um veginn valdi ekki spjöllum. Náttúru svæðisins stafi ekki síður og jafnvel frekar hætta af óskipulagðri umferð göngufólks eða öllu heldur aðstöðuleysi fyrir göngufólk á svæðinu.

Stýra umferð göngufólks

Samkvæmt tillögunni verður umferð vélknúinna ökutækja milli Svarthöfða og Gjóstuklifs óheimil nema á frosinni og snævi þakinni jörð í samræmi við almenna skilmála um vetrarakstur.

Þá verði hestaumferð í gegnum Vonarskarð óheimil.

Þá er tekið fram að stýra skuli umferð göngufólks um hverasvæðið með tilliti til öryggis gesta og verndunar jarðmyndana.

Tillagan að verndaráætlun er að mestu byggð á tillögum fjögurra svæðisráða þjóðgarðsins. Svæðisráð svokallaðs vestursvæðis lagði til að vegurinn yrði opinn frá 1. september og fram að snjóum, en á þessum tíma er yfirleitt lítið um göngufólk í Vonarskarði. Lokun vegarins um Vonarskarð er raunar eitt af fáum dæmum þar sem stjórn þjóðgarðsins víkur frá tillögum svæðisráðs.

 Málamiðlun ekki möguleg

Anna Kristín Ólafsdóttir, formaður stjórnar Vatnajökulsþjóðgarðs, segir að þau sjónarmið hafi komið fram í stjórninni að ef umferð væri leyfð, væri skaðinn skeður. Svæðið væri fyrst og fremst göngusvæði og stjórn þjóðgarðsins þyrfti ávallt að vega og meta þarfir mismunandi hópa. Þarna væri mikil umferð göngufólks og svæðið væri þar að auki viðkvæmt. „Ef við ætluðum að halda þessu friðuðu frá umferð og vernda gróðurfarið þarna, þá varð að taka af skarið. Stundum eru málamiðlanir ekki mögulegar,“ sagði Anna Kristín.

Meðal þeirra jeppamanna sem eru ósáttir við að til standi að loka veginum, er Skúli H. Skúlason, framkvæmdastjóri Útivistar. Útivist hefur ekki tekið afstöðu til málsins en Skúli er á því að vegurinn eigi að vera opinn frá 1. september ár hvert eftir að umferð göngufólks er að mestu lokið. Hann hefur bent á að akstur eftir hinni hefðbundnu akstursleið ógni ekki náttúrunni þarna. Leiðin liggi að mestu á sandi og ummerki um akstur séu að mestu leyti horfin að vori. Honum hafi fundist það mjög skemmtileg málamiðlun að hafa veginn lokaðan fram til 1. september, þegar gönguvertíðinni er að mestu lokið.

„Hins vegar finnst mér sjálfsagt mál að tekið yrði fyrir akstur inn í Snapadal og ef menn ækju þarna að hausti þá þyrftu þeir að ganga í um 20 mínútur að hverasvæðinu,“ sagði hann.

 Skipuleggi gönguleiðir

Í Vonarskarði er heitur lækur sem hlaðið hefur verið fyrir til að hann sé betri til baða. Skúli segir ekki síður mikilvægt að hugað verði að því að koma skipulagi á gönguleiðir á svæðinu. Hveraleirinn hafi látið nokkuð á sjá eftir göngufólk. Þá vanti kamra á svæðið. Stærsta ógnunin við svæðið sé ekki akstur eða hugsanleg skálabygging heldur aðstöðuleysi ferðamanna.

Frestur til að skila inn athugasemdum um tillöguna rennur út 24. júní.