Innlent | mbl | 2.9.2010 | 18:28

Bærinn ekki á kúpunni

Smáeyjar við Heimaey. mbl.is/Sigurgeir Jónasson

„Að gefnu tilefni vill Vestmannaeyjabær því taka af öll tvímæli um það að bærinn á ekki við neinn fjárhagsvanda að stríða og þarf ekki að grípa til neinna ráðstafanna til að rétta við rekstur sinn,“ segir í tilkynningu frá bæjarstjórn Vestmannaeyja.

Tilkynningunni, sem Sigurbergur Ármannsson, fjármálastjóri Vestmannaeyjabæjar, og Elliði Vignisson, bæjarstjóri í Vestmannaeyjum, skrifa undir er ætlað að svara fréttum um erfiða stöðu bæjarsjóðs en þar hafna þeir þeirri niðurstöðu eftirlitsnefndar með fjármálum sveitarfélaga að bærinn eigi við skuldavanda að etja.

„Hin meinta skuldbinding kemur því aldrei til með að hafa áhrif á rekstur Vestmannaeyjabæjar,“ segir í bréfinu með vísan til hagnaðar af rekstri bæjarsjóðs og samsetninga langtímaskulda bæjarins.

Tilkynningin er svohljóðandi:

„Í fréttum í fjölmiðlum hefur komið fram að Vestmannaeyjabær sé meðal þeirra sveitarfélaga sem fengið hafi aðvörun frá Eftirlitsnefnd með fjármálum sveitarfélaga vegna skuldsetningar og/eða slæmrar rekstrarafkomu og er óskað eftir upplýsingum um það hvernig sveitarstjórn hyggist bregðast við fjárhagsvanda sveitarfélagsins. Vanda sem ekki er til staðar.

Að gefnu tilefni vill Vestmannaeyjabær því taka af öll tvímæli um það að bærinn á ekki við neinn fjárhagsvanda að stríða og þarf ekki að grípa til neinna ráðstafanna til að rétta við rekstur sinn. Að halda slíku fram er fjarstaða og gerir það eitt að draga úr trúnaði þeirra sem til þekkja á Eftirlitsnefndinni.

Vestmanneyjabær telur að mikils misskilnings gæti í athugasemdum Eftirlitsnefndarinnar og að hún hafi ekki kynnt sér rekstur og stöðu Vestmannaeyjabæjar nægilega vel til að komast að þeirri niðurstöðu að fjárhagsstöðu sveitarfélagsins gæti stefnt í óefni. Unnið er í því að svara Eftirlitsnefndinni og hafa stjórnendur Vestmannaeyjabæjar þegar óskað eftir fund með nefndinni til að fara yfir rekstur bæjarins. Málið hefur enda þegar valdið Vestmannaeyjabæ miklum skaða og mikilvægt að Eftirlitsnefnd með fjármálum sveitarfélaga leiðrétti tafarlaust þann misskilning sem hún hefur komið af stað um rekstrarvanda Vestmannaeyjabæjar.

Rekstur Vestmannaeyjabæjar var jákvæður um 329 milljónir á síðasta ári og er það þriðja árið í röð sem reksturinn er jákvæður. Í árslok 2009 átti Vestmannaeyjabær handbært fé í formi bankainnistæðna upp á tæpa 3,6 milljarða og hafði þá greitt niður skuldir fyrir rúmlega 2,5 milljarða á tveimur árum.

Heildarskuldir og skuldbindingar Vestmannaeyjabæjar í árslok 2009 námu rúmum 7 milljörðum króna, en þar af nema skuldir við lánastofnanir einungis rúmum 1,2 milljörðum, eða um 39% af tekjum sveitarfélagsins. 1,2 milljarður af skuldbindingum bæjarins eru fyrirfram fengnar tekjur vegna neðansjávarlagnar sem verða tekjufærðar á móti afskriftum á næstu 35 árum. Slíkt fyrirkomulag var viðhaft að beiðni fjármálaráðuneytisins sem fjármagnaði stofnkostnað.

Hin meinta skuldbinding kemur því aldrei til með að hafa áhrif á rekstur Vestmannaeyjabæjar. Önnur skuldbinding Vestmannaeyjabæjar er reiknuð lífeyrisskuldbinding upp á 2,4 milljarða sem mun koma til greiðslu á næstu 50-60 árum og því fráheyrt að um bráðavanda sé að ræða. Að auki er skuldbinding upp á 1,9 milljarða sem eru framtíðar leigugreiðslur til Fasteignar sem mun falla til á næstu 24 árum. Vart þarf að geta þess að allar greiðslur Vestmannaeyjabæjar til Fasteignar hf. eru í skilum og hluti af föstum rekstrartölum. Að draga slíkar skuldbindingar inn í umræðu um rekstrarvanda er í besta falli furðulegt.

Í bréfi Eftirlitsnefndarinnar til Vestmannaeyjabæjar kemur fram að hún hafi þá skoðun að hlutverk sveitarfélags sé ekki að ávaxta fjármuni umfram þá sem nauðsynlegir eru í hefðbundum rekstri en telur niðurgreiðslu skulda farsælli fjármálastjórnun til lengri tíma litið. Vestmannaeyjabær telur að í þessari ályktun kristallast það að nefndin hefur ekki kynnt sér rekstur bæjarins síðustu ár. Vestmannaeyjabær hefur einmitt síðastliðin 4 ár og þá sérstaklega eftir bankahrun kappkostað að greiða niður sín lán við lánastofnanir og ekki hafa verið tekin nein ný lán hjá lánastofnunum í um 5 ár. Á síðastliðnum 4 árum hefur bærinn greitt niður lán fyrir rúma 2,5 milljarða. Það má í raun segja að einn helsti fjárhagsvandi Vestmannaeyjabæjar á síðasta ári hafi verið sá að bærinn fékk ekki heimild frá lánveitanda að greiða niður öll þau lán sem hann óskaði eftir. Þeir 1,2 milljarðar sem bærin skuldaði til lánastofnanna um áramót samanstanda fyrst og fremst af lánum sem bærin hefur ekki fengið heimild til að greiða niður. Geta og vilji hefur hvorutveggja verið til staðar. Án frekari uppgræðslu lána mun Vestmannaeyjabær verða skuldlaus við lánastofnanir eftir 7 ár.

Árið 2009 var hanbært fé frá rekstri hjá Vestmannaeyjabæ 724 milljónir. Vart þarf að benda Eftirlitsnefnd með fjármálum sveitarfélaga á þá hefur þegar verið gert ráð fyrir bæði greiðslu til Fasteignar hf og lífeyrisskuldbindingum. Þetta er það fjármagn sem er afgangs til að mæta afborgunum og fjárfestingahreyfingum, og í þessu samhengi má benda á að áætlaðar afborganir langtímalána nema á þessu ári um 140 milljónum.

Vestmannaeyjabær fékk fyrst upplýsingar um það í fjölmiðlum að Eftirlitsnefndin væri að senda frá sér bréf vegna ætlaðs fjárhagsvanda okkar. Slíkt eru ámælisverð vinnubrögð og til þess fallið vekja upp vangaveltur um tilgang slíkra erinda.

Aðferðir Eftirlitsnefndar með fjármálum sveitarfélaga hafa haft ófyrirséðar afleiðingar fyrir bæjarfélag sem hefur öll tök á að vinna sig hratt og örugglega úr kreppu sem það ber enga ábyrgð á. Á þenslu tímum greiddi Vestmannaeyjabær niður lán og hélt að sér höndum í framkvæmdum. Það er vægast sagt stórfurðulegt að fá í kjölfarið ákúrur frá eftirlitsnefnd fyrir það fyrirkomulag.

Vinnubrögð Eftirlitsnefndar með fjárumálum sveitarfélaga eru ámælisverð og gera það eitt að skaða ennfrekar ímynd eftirlitsstofanna á Íslandi.“